Hangi çiçek İngilizce Fransızca Almancadaki adını Türkçe tülbent kelimesinden almıştır

Soru : Hangi çiçek İngilizce Fransızca Almancadaki adını Türkçe tülbent kelimesinden almıştır 

A- Begonya

B- Menekşe

C- Orkide

D- Lale

Doğru Cevap: Lale

Yabancı dillere geçen kelimeler, bazen orijinal kelime ile bazı benzerlikler taşır, bazıları kısmi değişim gösterirlerse de; bu konuda lâle kelimesinin avrupa dillerine geçişi de makûl ve tatlı bir öykü ile anlatılır- kî bence doğruluk payı yüksektir.

 

Lâle kelimesi bize sanskrit üzerinden farsça aracılığı ile gelmiş ve lâl- kırmızı- kelimesi orijinlidir. batılı dillerdeki karşılığı şöyledir: bilimsel adı tulipa, almanca: tulpe (orta çağ almancası: tulipan), ingilizce tulip, flamanca(hollanda) tulp; macarlarda, finlerde, slavlarda ve ispanyol-italyan ve fransızcada hep tulipe, tulipa vs olarak geçer. bizden doğudaki ülkelerde ise bizdeki gibi, lale, dağlalesi gibi deyimlerdir...

görüldüğü gibi kırılma noktası; bu doğulu bitkinin, türkiyeden batıya göçüdür. ancak burada ilginç birşey olmuş ve adı komple değişmiştir....

Lâle adı birden hiçbir onomastik benzerliği dahî olmayan "tulip, tulipan"a nasıl dönüştü ? bunun da iki hikayesi var...ilkini 10 yıl kadar önce amsterdamda duymuştum- hoş bir öykü- olabilirliği %50...

Batılı ülkelerde hiç olmayan lâleyi, malûm batıya götürenler hollandalılar. dragoman-tercümanı ile osmanlıyı gezen hollandalı tacirin karşısına, merkebine binmiş, yaşmağının altına da bir lâle sıkıştırmış köylü kadını gelir. çiçeğin güzelliğine hayran olan hollandalı kadının başını işaret ederek: "bu ne, bu ne ?" diye sorar hayran hayran... kadın da "sıradan(!)" lâle yerine yaşmağını, tülbentini soruyor sanır- "tülbent, tülbent" der...ve tülbent; tulipan, tulip olarak avrupa etimolojisinde dilden dile aktarılır....

ikinci izah şekli de; açmamış, dolgun bir lâlenin şeklinin osmanlı kavuklarını- avrıpalılar buna "turban" derler- andırmasıdır- bu şekilde de bir etimolojik yolculuk başlamış olabilir lâleden tulip, tulpe'ye batıda...