Genellikle kubbelerin üzerinde küçük bir kule şeklinde yer alan ve yapının tepeden gün ışığı almasını sağlayan unsura ne ad verilir

Altın Petek 6 Mart Pazartesi günü yayınlanan yarışma sorusu;

Yarışmacı Tuba Ardos.

Soru :Genelikle kubbelerin üzerinde küçük bir kule şeklinde yer alan ve yapının tepeden gün ışığı almasını sağlayan unsura ne ad verilir 

A- Gün bacası

B- Göz kulesi

C- Aydınlık feneri

D- Nurdane

Doğru Cevap: Aydınlık Feneri

AYDINLIK FENERİ

Yapıların tepeden gün ışığı almasını sağlamak üzere örtü sistemine yerleştirilen ışıklık.

Avrupa dillerinde Latince kökenli lantema, laterna (fener, fanus) kelimesiyle adlandırılan bu yapı unsuru, genellikle kubbe tepelerinde yer alan çokgen planlı bir baca veya küçük bir kule şeklindedir. Aydınlık feneri Anadolu Selçuklu mimarisinde ayrı bir önem taşır. Dışa açıklığı az. pencereleri küçük ve dar olan Selçuklu yapılarının iç mekanları gündüz dahi loştur. Bu loşluğu ekonomik bir şekilde gidermek için tepeden gelen güneş ışığını yapının merkezi bir noktasından içeriye almak gerekmiş ve böylece aydınlık feneri doğmuştur. Rönesans'tan itibaren Batı mimarisinde de yaygın olarak kullanılan aydınlık feneri zaman zaman evlere de uygulanmış olmakla beraber genellikle hamam, han, zaviye, şifahane, medrese ve nadiren cami gibi büyük programlı yapılarda gelişmiştir. Daha çok cephelerinde pencereler bulunan üstü kapalı kuleler şeklinde yapıldığı görülmekte. üstü tamamen cam kaplı basık bir kasnak şeklinde olanları­ na da rastlanmakta dır. Cephedeki pencerelerin büyümesiyle zamanla fonksiyonunu kaybeden ve klasik Osmanlı camilerinde yerini kasnak pencerelerine. hamamlarda da genellikle filgözü ışıkIıkiara bırakan bu eleman, hanlarda ve

bazı sivil yapılarda yaşamaya devam etmiştir.