Doğuştan ve sonradan kazanılan refleksler

Her birey dünyaya geldiğinde bazı özelliklerini doğuştan beraberinde getirirken bazı özelliklerini ise yaşamı boyunca edindiği tecrübeler ile kazanmaktadır. doğuştan ve sonradan kazanılan özelliklerden birisi de reflekslerdir.

Dış ortamdan gelen ses ya da ışık gibi uyarı kaynaklarına vücudumuzun hızlı ve ani bir hareket sergileyerek tepki vermesi olayına “Refleks” adı verilir. Düşünme olayından önce ani ve hızlı bir şekilde gerçekleşen bu vücut hareketleri sinir sistemine bağlı olarak meydana gelmektedir. Bu nedenle de refleksler sinir sisteminin işlevlerini yerine getirmesinde son derece büyük önem taşımaktadır.

Refleksleri olmayan canlılar dış ortamdaki uyarıcılara karşı yeterli ve hızlı bir şekilde tepki veremezler. Bu nedenle de yaşamlarını devam ettirmeleri zor bir hal alır. Ayrıca vücuttaki refleks mekanizması omurilik sayesinde yönetilmektedir.

Refleksler iki gruba ayrılarak incelenmektedir;

1- Doğuştan Gelen (Kalıtımsal) Refleksler:

• Doğuştan gelen reflekslerdir ve dolayısıyla da sonradan oluşmazlar bireyin dünyaya gelmesi ile meydana gelirler.
• Doğuştan gelen refleksler aynı türe sahip olan bireylerde görülmektedir.
• Doğuştan gelen reflekslerin tamamı omuriliğin denetimi altındadır.
  Örneğin; emme refleksi, diz kapağı refleksi, göz kapağı refleksi ve göz bebeği refleksi doğuştan gelen reflekslerdir.

2- Sonradan Gelen (Şartlı) Refleksler:

• Bireyin sonradan öğrenme faaliyetleri ile kazandığı reflekslerdir.
• Bu reflekslerin özellikleri bireyden bireye farklılıklar göstermektedir.
  Örneğin; araba kullanmak, bisiklete binebilmek, örgü örmek, limon görüldüğünde ağız sulanması ve ezbere şarkı söylemek gibi refleksler sonradan kazanılan refleksler arasındadır.