Coğrafya, insanlar ve yer (mekân) ile bunlar arasındaki ilişkiyi inceleyen bilimdir. Yani yer ve insanlar arasındaki ilişkiler coğrafyanın konusunu oluşturur. Coğrafya sadece yerlerin isimlerini ezberleme ve bunların dünya üzerinde nerede olduklarını gösterme değildir. Coğrafya, öğrencilerin çevrelerinde olanları anlamalarına ve insanın çevre ile etkileşimi hakkında bir anlayış geliştirmelerine yardımcı olur. Yerlerin isimlerini, lokasyonlarını ve özelliklerini bilmek, coğrafyanın temelini oluşturan unsurlardır.
Coğrafya; beşerî (insanî) sistemleri ve yeryüzünü araştıran, bunlar arasındaki ilişkiyi neden-sonuç ve dağılış ilkesine bağlı olarak inceleyen ve sorgulayan bir bilim dalıdır. Yer ve insanlar arasındaki ilişkiler coğrafyanın konusunu oluşturur. Coğrafya sözcüğü Yunanca “γεωγραφία” gaia (yer) ve gráphein (yazmak, betimlemek) sözcüklerinden türemiştir. Türkçesi yerçizim sözcüğüdür. Zamanımızdan 2200 yıl önce coğrafya terimini ilk kullanan kişi Eratosthenes (MÖ 276-MÖ 194) olmuştur. Gregg ve Leinhardt (1994), coğrafyayı 4 özellikle karakterize edilen bir disiplin olarak tanımlamaktadırlar:
- Birincisi, bir yere eşsiz bir karakter kazandıran, yeryüzü üzerindeki özelliklerin dağılımıdır (örneğin dağlar, ırmaklar, denizler vb.).
- İkincisi, bazı şeylerin oldukları yerlerde ve zamanda neden ve nasıl meydana geldiğini anlamaktır (örneğin yanardağlar gibi).
- Üçüncüsü, meydana gelen olayların, diğer olaylarla ilgisi ve bağlantısıdır (örneğin yağmur ormanlarının tahribi).
- Sonuncusu, coğrafyanın haritalar ile bilgilerin ve düşüncelerin iletişimini sağlamasıdır.
Bu dört özellik birbiri ile çok çeşitli yollardan etkileşim içindedir. Bunlardan ilk üçü coğrafyanın dayanak ilkeleridir. Sonuncusu ise coğrafî araştırmalar sonucu elde edilen bilgilerin söylenişidir.
Coğrafya deyince aklımıza ilk gelecek olan alt kollarından; Genel(Sistematik) Coğrafya, Yerel Coğrafya olarak iki başlıkta sınıflandırılır.
1) Genel (Sistematik) Coğrafya
A) Fiziki Coğrafya
- Jeomorfoloji (Yer Şekilleri Bilimi)
- Hidrografya (Sular Coğrafyası)
- Klimatoloji (İklim Bilimi)
- Biocoğrafya (Canlılar Coğrafyası)
- Katografya (Harita Bilgisi)
B) Beşeri Coğrafya
- Nüfus Coğrafyası
- Yerleşme Coğrafyası
- Sağlık Coğrafyası
- Tarihi Coğrafya
- Siyasi Coğrafya
- Kültürel Coğrafya
C) Ekonomik Coğrafya
- Sanayi Coğrafyası
- Tarım Coğrafyası
- Turizm coğrafyası
- Ulaşım Coğrafyası
- Ticaret Coğrafyası
- Maden Coğrafyası
- Enerji Coğrafyası
2) Yerel Coğrafya
A) Bölgesel Coğrafya
- Kıtalar Coğrafyası
- Ülkeler Coğrafyası
- Bölgeler Coğrafyası
