Bütün peygamberlerde bulunan özelliklerle Hz. Muhammed'in sahip olduğu ahlaki özellikler

Hz. Peygamber (asm), kıyamete kadar gelecek insanlara örnek bir şahsiyet, davranışlarından ders alınacak bir rehber olarak gönderildiği için (Ahzâb, 33/21) hayatın her yönünü kapsayan üstün bir ahlâkla donatılmıştır.(Kalem, 68/4)

Devlet başkanlığından aile reisliğine kadar her sahada üstün bir ahlâk ortaya koymuştur. İlâhî destek ve denetim altında bulunduğu ve gerektiğinde Rabbinin yardımını gördüğü halde, sıradan bir insan gibi hayatın bütün zorluklarını yaşamıştır. Onun bütün hayatı kucaklayan bu tabii yaşama biçimi, ahlâkının her devirde birbirinden farklı insanlar tarafından örnek alınabileceği inancını güçlendirmiştir.

Hz. Âişe, Resûlullah (asm)’ın ahlâkının Kur’an’dan ibaret olduğunu belirtmiş (Müslim, “Müsâfirîn”, 139), Hz. Peygamber de Cenâb-ı Hak tarafından en güzel şekilde eğitildiğini ifade etmiştir. (Münâvî, I, 429)

Kur'ân-ı Kerîm'in pek çok yerinde vurgulandığı gibi peygamberler de insandır. Onlar da diğer insanlar hangi şartlarda yaşarsa öyle yaşarlar. İlahî emir ve yasaklarla yükümlü olmak konusunda da diğer insanlar gibidirler. Bununla birlikte onlarda insan olmanın da ötesinde peygamber olmalarının zorunlu sonucu olarak bir takım sıfatlar bulunur. Bu sıfatlar şunlardır:

• Sıdk: "Doğru olmak" demektir. Her peygamber doğru sözlü ve dürüst bir insandır. Onlar asla yalan söylemezler. Bütün peygamberler peygamberlikten önceki hayatlarında da yalandan uzak yaşamışlardır.
• Emanet: "Güvenilir olmak" demektir. Peygamberlerin hepsi emin ve güvenilir kişilerdir.
• İsmet: "Günahtan korunmuş olmak" demektir. Peygamberler hayatlarının hiçbir döneminde şirk ve küfür sayılan bir günahı işlemedikleri gibi özellikle peygamberlikten sonra bilerek günah işlememişlerdir. İnsan olmaları sebebiyle işledikleri ufak tefek hatalar yüce Allah'ın kendilerini uyarmasıyla derhal düzeltilmiştir. Bu da peygamberlerin insanlığa örnek olan konumlarının zedelenmemesi içindir.
• Fetanet: "Peygamberlerin akıllı, zeki ve uyanık olmaları" demektir. Peygamberler zeki ve akıllı olmasalardı hitap ettikleri kişileri ikna edemezler, toplumsal dönüşümü sağlayamazlardı.
• Tebliğ: "Peygamberlerin Allah'tan aldıkları buyrukları ve yasakları ümmetlerine eksiksiz iletmeleri" demektir.