Bulutsu kavramının ne anlama geldiğini tahmin edebilir misiniz

Bir Nebula oluşmadan önce bir yıldızdır. Bu yıldız büyüdükten sonra ya beyaz cüce ya nötron yıldızı ya da bir karadelik olur. Fakat bütün yıldızlar bunlardan biri olmadan önce kırmızı süperdev haline gelir. Bu yıldızlar çok büyük oldukları için içten gelen basınç ve yüksek (100.000.000 °C) sıcaklığın etkisiyle uzay boşluğuna gaz salarlar.

Bu gaz püskürmeleri oldukça büyük ve hızlıdır. Daha sonraları bu gazlar yakınlaşarak bir gaz bulutu oluştururlar. Bu gaz bulutunun sıcaklığı 15.000 °C den fazladır. Bu sıcaklık ve çeşitli basınçlar oradaki gazlar (Hidrojen) ile birleşerek füzyon reaksiyonu başlatırlar. Bu füzyon reaksiyonu yeni bir yıldızın ilk temelleridir. Daha sonra o minik yıldızlar büyür ve anakol yıldızına dönüştüğü zaman ana yıldız kadar olmasa da gaz püskürtmesi yaparlar. Bu arada ana yıldız kahverengi veya beyaz cüce olup ömrünü demir ve karbon yığını olarak tamamlamıştır.

Latince bulut anlamına gelen Nebula kelimesi uzaydaki gaz ve toz kütlelerine verilen isimmiş. Bizim de içinde olduğumuz Samanyolu galaksisinde de birçok Nebula ya da diğer adıyla Bulutsu varmış. Yıldızların doğumu ve yok olması sonucu oluştukları için de bilim insanları için önemli bir araştırma konusuymuş.

Bulutsu türleri bir güneşin doğumuyla oluşanlar ve bir güneşin ölümüyle oluşanlar olarak ikiye ayrılırmış:

Salma bulutsusu: Çevresinde yer alan bir yıldızdan dolayı çok sıcak gazlardan oluşan bu bulutsular kendi ışıklarına sahiplermiş. İçlerinde bol bulunan hidrojenden dolayı da zaman zaman kırmızı renkte görünürlermiş.

Karanlık bulutsu: Adından da anlayabileceğin gibi koyu renkli ya da simsiyah görünen bulutsu türüymüş. Yoğun oldukları için içlerinden ışık geçemez, arkasından vuran ışıklar da görünmezmiş. Koyu oldukları için de detaylarını anlamak zormuş. Bu türe örnek olarak Atbaşı Bulutsusu verilebilirmiş.

Yansıma bulutsuları: Bu tür biraz kopyacı bulutsu sayılabilir. Çünkü yakınında yer alan bir yıldızdan ışık alır ve onu yansıtırmış. Genelde diğer türlerle yan yana görülebilirmiş.

Bir yıldızın ölümüyle oluşanlar

Gezegenimsi bulutsular: Adı gezegen ama gezegenle alakası yokmuş. Güneşe benzeyen ve yok olmaya başlayan yıldızlar çeşitli patlamalarla dış katmanlarını atarmış. Geriye kalan da sıcak küçük beyaz cüce bir yıldız kalırmış. Bu cücenin saçtığı ışık ve ısı, gaz ve toz bulutunu aydınlatırmış. İşte gezegenimsi bulutlar da bunlarmış.

Süpernova kalıntıları: Yok olan ya da ölen yıldızlardan geriye kalan bulutsulardan biri de bu türmüş.