Birikinti yelpazesi nedir

Birikinti yelpazesi: Eğimli yamaçlardan yağışlarla akışa geçen suların taşıma gücü, düzlüğe ulaşınca azalır. Böylece taşıdığı materyalleri düzlüğe ulaştığı yerde biriktirir. Düzlüğe doğru genişleyen, tepesi yamaca doğru daralan ve yelpazeye benzeyen bu tür şekillere birikinti yelpazesi denir. Birikinti yelpazelerinin yan yana oluşması ve geniş bir alanı kaplaması sonucunda dağ eteği ovaları meydana gelmektedir.

Birikinti konisi nedir ve nerelerde görülür

Birikinti konisi, adından da anlaşılabileceği gibi birikime dayalı bir doğal olaydır. Birikinti konileri aslında coğrafi bir şekli oluşturur. Birikinti konilerinin oluşması için eğimli bir toprak arazi ve bir de akarsu gerekmektedir. Ülkemizde İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde sık rastlanan birikinti konilerinde alüvyonlar koni şeklinde birikerek oluşturur.

Genel olarak birikinti konilerinin nerelerde görüldüğünü açıklayacak olursak dağ eteklerinde rastlanır. Çünkü oluşması için gerekli eğimli yapıyı dağlık alanlar sağlar. Birikinti konisini tam olarak açıklayacak olursak; dağ yamaçlarından düzlük alana doğru akan akarsuların su hızıyla birlikte materyal toplayarak eğimin azaldığı ve bittiği noktada bu materyalleri biriktirmesi olayıdır. Bu oluşan alana birikinti konisi denir.

Oluşan şeklin koniyi andırması ve şeklin zamanla birikerek oluşmasından dolayı bu isim verilmiştir. Dağ tepelerinden inen akarsuların aşındırma gücü oldukça fazladır. Bununla beraber taşıma gücü de oldukça yüksek olan akarsular kat ettikleri yol boyunca bu işlemi devam ettirir. Bu yüzden genellikle dağ eteklerinin ova ile birleşim kısmında oluşurlar.