Baytar kelimesi hangi hayvanın doktoru anlamına gelir

Soru : Türkçeye Arapçadan geçen ve veteriner hekim anlamına gelen baytar kelimesi aslında hangi hayvanın doktoru anlamına gelir

A- At

B- Eşek

C-Deve

D- 

Doğru Cevap: At

Veteriner (baytar) ne demektir, Veteriner kelimesi ne anlama gelmektedir?

Türkiye’de genel bir yanlış anlaşılma vardır ki o da “Veteriner” kelimesinin “hayvan” anlamına geldiğidir. Oysa bu doğru değil. Veteriner kelimesi dilimize fransızca “Vétérinaire” kelimesinden geçmiş olup “Veteriner” diye okunmaktadır. Hayvan ingilizce “animal” demektir ve hiç bir dilde “Veteriner” kelimesi “hayvan” yerine kullanılmaz. Veteriner kelimesi ingilizce “Veterinary” almanca “Tierarzt” dır ve hepsinin de ortak anlamı ; havyan hastalıkları ile ilgili” demektir. Mesela Veterinary Surgeon : “Hayvan Hastalıkları Doktoru” Veterinary Technician : Hayvan Hastalıkları Teknisyeni” demektir. Konu ile ilgili olarak Radikal Gazetesi yazarı Hakkı Devrim’in “dil yaresi” köşesinde yazdıklarını da buraya almak istiyorum : Veterinary bu bilim dalının İngilizce adıdır. Fransızca “Vétérinaire” (Veteriner olarak okunur) sıfat olarak “Konusu hayvan hastalıkları olan tıp bilimi ile ilgili” demektir. İsim olarak da “Bu tıp dalında uzmanlaşmış hekim” anlamına gelir.Fransızca sözlüklerde kelimenin “yük ve koşum hayvanları ile ilgili” anlamındaki “Veterinarius” kelimesinden geldiği yazılıdır. Veteriner kelimesinin hangi, dilde hayvan anlamına geldiğini ben bilmiyorum. Bildiğim, eskiden Türkçe’de bu tıp dalına mensup hekimlere baytar denildiğidir. Baytarlık, baytarî, baytarîye gibi türevleri de kullanılırdı.

Ne diyor şair Mehmet Âkif Ersoy: Çünkü bir tecrübe etsen senin aklın da yatar / Bize insan hekiminden daha lazım baytar. İstiklal Marşı şairi Mehmet Âkif’in Mülkiye Baytar Mektebi mezunu olduğunu ve 1893-1913 yılları arasında Umur-ı Baytariye ve Islah-ı Hayvanat Dairesi’nde çalıştığını bilirsiniz herhalde.

Zamanla ve her nedense meslek adı olarak baytar kelimesi terk edildi.