9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Dost Cevapları

DERSE HAZIRLIK

1. “Dostunuzu sık sık ziyaret ediniz. Çünkü üzerinde yürünmeyen yollar, diken ve çalılıklarla kaplanır.” sözünde vurgulanmak istenen düşünce nedir?

Cevap: İnsanlar sadece iyi günde değil her vakit dostlarının sevdiklerinin yanında durmalı onları her zaman ziyaret etmeli onlarla güzel zaman geçirebilmelidir. Bunun dışında uzun süre aranmayan dostlarla artık muhabbet de yarı kalır paylaşımlar da olmaz. Bundan dolayı sık sık dostlarımızın sesini duymalı onlarla buluşmalıyız. 

2. Çok sevdiğiniz ve sizden uzakta olan bir dostunuzu, arkadaşınızı hatırladığınızda hangi duyguları hissedersiniz?

Cevap: Çok duygulanırım. Aklıma onunla geçirmiş olduğum güzel anlar muhteşem paylaşımlar hem iyi günler hem de acı dolu günler gelir. Bundan dolayı gözüm dolar ve onun sesini duyma ihtiyacı hissederim. 

3. Üzüntülü olan birinin sorunlarını dinlerken ve onu teselli ederken nelere dikkat edilmelidir?

Cevap: Onu kırmamaya onun yarasına parmak basma yerine ona destek olmaya moral vermeye çalışmalıyız. Çünkü içinde bulunduğu durumun zorluğu karşısında ayağa kalkmasına yardımcı olmak onu üzmeden kırmadan el uzatmak en doğru davranıştır. 

9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 93 Cevabı

1. “Dost” şiirinde söyleyici kimdir? Söyleyici, muhatabına hangi öğütleri vermektedir?

Cevap: Söyleyici şairin kendisidir. Muhatabına dostlukla ilgili onsuz neler yapabileceği ile ilgili fikirler vermektedir. Sokaklara çıkılmasını ve çarşı pazar gezilmesini dostun yapmadığı ne varsa onun yerine yapılmasını öğütlemektedir. 

2. “Dost” şiirinin temasını bularak bu temanın hangi “değerle örtüştüğünü belirleyiniz.

Cevap: Tema dostluk ve dost özlemidir. 

3. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi “Dost” şiirinin vermek istediği iletiye en yakındır? İşaretleyiniz.

( X ) Dost sanma şanlı vaktinde dost olanı, dost bil gamlı vaktinde elinden tutanı.
( ) Dostluk başka, alışveriş başka.
( ) Dost, dostun ayıbını yüzüne söyler.
( ) Dost içten ağlar, dıştan güler; düşman ise dıştan ağlar, içten güler.
( ) Dostun attığı gül onulmaz yara açar.

4. Okuduğunuz şiirde söz sanatına, imge ve mazmunlara yer verilip verilmediğini tartışınız.

Cevap: Hepsine yer verilmiştir. Anısı sığındığın bu gölge derken hem istiare sanatı hem de imgeye yer verilmiştir. 

5. Okuduğunuz şiirin;

a. Nazım birimini

Cevap: Bent

b. Ölçüsünü bulunuz.

Cevap: Serbest ölçü kullanılmıştır.

1. ETKİNLİK 

9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 94 Cevabı

Ölçü ve kafiye gözetilerek dizelerle kurulan metinlere manzume denir. Genellikle bir olay anlatılan manzumeler, bazı yönleriyle şiirden ayrılır. Sanatsal yönü zayıf olan manzumeler, serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden oluşur. Öyküleyici anlatımın özellikleri kullanılır. Manzumede bir olay ve durum anlatılır. Anlatılanlar düzyazı ile de dile getirilebilir.

“ Ala Geyik ” manzumesini, “Dost” şiiriyle karşılaştırarak şiir ile manzume arasındaki farkı defterinize yazınız.

• Manzumelerde yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar anlatılır. Olay örgüsü vardır. Şiirde olay yoktur, duygu ve çağrışım vardır.
• ♦ Manzume, öğretici özellik taşır. Şiirin öğretici yönü değil, sanat değeri ön plandadır.
• ♦ Manzumede anlatma ve gösterme ön plandadır. Şiirde bireysellik, duygu ve çağrışım ön plandadır.
• ♦ Manzume, gerçek anlam yönünden zengindir. Şiir ise mecaz anlam yönünden zengindir. Çok anlamlılık esastır.
• ♦ Manzumede söyleyiş güzelliği, sanat kaygısı yoktur. Şiirde ise söyleyiş güzelliği, sanat kaygısı vardır; imge ve çağrışım önemlidir.

2. ETKİNLİK 

Aşağıda, dünya edebiyatından bir şiir örneği verilmiştir. Bu şiiri “Dost” şiiriyle içerik ve biçim yönünden karşılaştırınız.

Cevap: İçerik itibarıyla farklıdırlar. Dost metninde içerik dostluk iken Gök Öyle Mavi metninde ise içerik insanın geçmiş yıllarında yaptığı hatalar ve davranışlar ele alınmıştır. Bunun yanında ikisi de nazımdır. İmge ve söz sanatlarına ikisi de yer vermiştir. İkisinin de dili sadedir. 

9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 95 Cevabı

1. Okuduğunuz şiirde geçen sıfatları bularak türlerini belirtiniz.

• duygulu ve bu kelimeleri sıfattır.
• duygulu yüzü
• bu gölge

2. “Dost” şiirinin özgün biçiminde, noktalama işareti kullanılmamıştır. Şiirde uygun yerlere noktalama işaretleri koyunuz.

Ekmeğine uzanırken
Duruveriyor mu elin ?
Lokmanı çiğnemeyi unutuyor musun ?
Soruyor musun kendi kendine
Nasıl acaba o şimdi ?
Nasıl dolduruyor günlerini?
Duygulu yüzü mahzun , 
Dalıp gidiyor gözlerinin önünde…
Gülersen o da gülüyor .
Onun anısı bu sıcaklık, 
Onun anısı sığındığın bu gölge…
Hadi şimdi çık sokaklara ,
Dağıt sıkıntını çarşı pazar
Onun yerine kıyıda dolaş. 
Onun yerine serinle.

3. ETKİNLİK 

Aşağıdaki şiirde geçen sıfatları bularak türlerini belirleyiniz.

• bir gün: 
• Yüz paralık bir cep aynası:
• Islak bir bulut parçası;
• Birkaç kırmızı kiremit :