9. Sınıf Sağlık Bilgisi Sayfa 110-113 Cevapları Sonuç Yayınları

1. Ünite Değerlendirme Soruları ve Cevapları

1. Aşağıdakilerden hangisi insanların temel sağlık haklarına kavuşturulmasının başlıca amaçlarından değildir?

A) İnsan onurunu korumak
B) Toplumda belli insan gruplarına önem vermek
C) Sağlık sistemlerinin erişilebilir olmasını garantilemek
D) Kişilerin, kendilerini etkileyecek sağlık politikaları ya da programlarının oluşturulmasını ve karar alma süreçlerine katılımını garantilemek
E) Sağlıkla ilgili konularda bilgi isteme, verme ve kişisel mahremiyet haklarını korumak
Cevap: B

2. Aşağıdakilerden hangisi işitme engelliliğidir?

A) Tek veya iki kulağında tam veya kısmi işitme kaybı olması
B) Herhangi bir nedenle konuşamamak veya konuşmanın hızında, akıcılığında ve ifadesinde bozukluk olması
C) Bireyin çeşitli derecelerde zihinsel yetersizliğinin ya da uyumsal bozukluklarının olması
D) Bireyin tek veya iki gözünde tam veya kısmi görme kaybı veya bozukluğu olması
E) Kişinin çalışma kapasitesi ve fonksiyonlarının engellenmesine neden olan, sürekli bakım ve tedavi gerektiren hastalıklarının olması
Cevap: A

3. Aşağıdakilerden hangisi birinci basamak sağlık hizmetleri kapsamında değildir?

A) Aile hekimlikleri
B) Toplum sağlığı merkezleri
C) Çocuk ve aile sağlığı merkezleri
D) Kurum hekimlikleri
E) Eğitim araştırma hastaneleri
Cevap: D

4. Aşağıdakilerden hangisi hasta hakları kapsamına girmez?

A) Hasta, adalet ve hakkaniyete uygun şekilde sağlık hizmetlerinden yararlandırılmalıdır.
B) Hasta, kendisine sunulan sağlık hizmetlerinin neler olduğu ve bunlardan nasıl yararlanabileceği konularında kapsamlı şekilde bilgilendirilmelidir.
C) Mevzuatın izin verdiği ölçüde hastaya sağlık kuruluşunu seçme ve değiştirme hakkı tanınmalıdır.
D) Hastanın sağlık durumu herkes tarafından bilinmelidir.
E) Sağlık çalışanları, hastanın sağlığını korumak ve ızdırabını dindirmekle yükümlüdür.
Cevap: E

5. Aşağıdakilerden hangisi kişisel temizlik bakım araçlarından değildir?

A) Tırnak makası B) Havlu C) Tarak D) Deodorant E) Sabun
Cevap: D

6. Aşağıdakilerden hangisi insanlar üzerinde olumsuz etki yaratan ve hoşa gitmeyen seslere verilen addır?

A) Radyasyon B) Kanserojen madde C) GDO D) Gürültü E) Vektör
Cevap: D

7. Aşağıdakilerden hangisi sağlığı bozacak ölçüde vücutta anormal veya aşırı yağ birikmesine verilen addır?

A) Şişmanlık B) Zayıflık C) Obezite D) Oburluk E) Hastalık
Cevap: C

8. Aşağıdakilerden hangisi fiziksel aktivitenin insan vücuduna olan etkilerinden değildir?

A) Vücudu ve kasları geliştirir.
B) Temiz ve sağlığa uygun giyinmemizi sağlar.
C) Kalbin iyi çalışmasını sağlar.
D) Kan dolaşımı ve solunumun hızlanmasına sebep olur.
E) Vücut farkındalığını geliştirir.
Cevap: B

9. Aşağıdakilerden hangisi fiziksel aktivitenin beden sağlığı üzerine başlıca etkilerinden değildir?

A) Kas-eklem kontrolünü artırarak dengeyi sağlar.
B) Kas ve eklemlerin esnekliğini korur ve artırır.
C) Kondisyon ve dayanıklılığı artırır.
D) Kalp ritmini düzenler.
E) Yorgunluğu artırır.
Cevap: E

10. Aşağıdakilerden hangisi sağlığa zarar veren ortamlardan korunmak adına yapılacak her türlü uygulama ve temizlik önlemlerinin alınması işlemine verilen addır?

A) Titizlik B) Obsesif davranış C) Takıntı D) Hijyen E) Rutin temizlik
Cevap: D

11. Diş fırçaları düzenli olarak en geç ne kadar sürede değiştirilmelidir?

A) Yılda bir B) 3 ayda bir C) 6 ayda bir D) 2 yılda bir E) Hiç değiştirilmemeli
Cevap: B

12. Bireyin gelişim süreci içerisinde çocukluk döneminin bitişiyle beraber fizyolojik olarak erişkinliğe ulaşıncaya kadar geçen gelişim dönemine verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gençlik B) Cahillik C) Ergenlik D) Asilik E) Olgunluk
Cevap: C

13. Aşağıdakilerden hangisi alkol bağımlılığının yol açtığı sağlık sorunlarından değildir?

A) Kol ya da bacak kırıkları
B) Doğru düşünme, karar verme ve hareket etme gibi beynin işlevlerinin bozulması
C) Uyku bozuklukları, baş ağrısı, göz tahribatı
D) Kalp ve kan dolaşımı hastalıkları
E) Karaciğerde ağır hasar oluşturması
Cevap: A

14. Aşağıdakilerden hangisi ilaç kullanımında dikkat edilecek hususlardan değildir?

A) Hasta, ilacı doğru yoldan, doğru zaman aralıklarında, doğru dozda ve belirtilen süre boyunca kesintisiz kullanmalıdır.
B) Hasta kendini iyi hissettiğinde ilaç kullanımını kendiliğinden kesmelidir.
C) İlaçtan yarar görmüyorsa hekimine haber vermelidir.
D) Başkasına iyi gelen ilacın kendisine zarar verebileceğini unutmamalıdır.
E) İlaçlar kullanma talimatlarında belirtildiği şekilde korunmalıdır.
Cevap: B

15. Kimi mikroplara karşı doğal olarak var olan ya da aşı ile kazanılmış direnç durumuna verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bağışıklık B) Aşı C) Enfeksiyon D) Hijyen E) Polio
Cevap: A

16. Aşağıdakilerden hangisi herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç-gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalara verilen addır?

A) Kaza B) İlk yardımcı C) Tedavi D) Acil yardım E) İlk yardım
Cevap: E

17. Aşağıdakilerden hangisi ilk yardımın amaçlarından değildir?

A) Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak
B) Hasta ya da yaralı yakınlarına yardımcı olmak
C) Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak
D) Hasta ya da yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek
E) İyileştirmeyi kolaylaştırmak
Cevap: B

18. Aşağıdakilerden hangisi güvenli bir ilk yardım için yapılması gerekenlerden değildir?

A) İlk yardıma başlamadan önce mümkünse eldiven kullanılmalıdır.
B) Patlama, zehirlenme tehlikesi yoksa hasta ya da yaralılar yerlerinden kımıldatılmamalıdır.
C) Hasta ya da yaralılar yaşam bulguları yönünden değerlendirilmeli, daha sonra uygulama yapılmalıdır.
D) Yaralı kişilerin etrafında bulunan cam kırıkları gibi tehlike oluşturabilecek nesnelere dokunulmamalı, dikkatli hareket edilmelidir.
E) İlk yardım uygulamasından sonra eller su ve sabunla temas etmemelidir.
Cevap: E

19. Aşağıdakilerden hangisi damar bütünlüğünün yanı sıra deri bütünlüğünün de bozulduğu kanamalara verilen addır?

A) Dış kanama B) İç kanama C) Kılcal damar kanamaları
D) Atardamar kanamaları E) Toplardamar kanamaları
Cevap: A

B. Aşağıdaki cümlelerin doğru olanlarının başına (D), yanlış olanlara ise (Y) yazınız.

1. (D) Fiziksel veya zihinsel bir sorunu nedeniyle hareketleri, fonksiyonları, duyuları kısıtlanan ya da işlevlerini hiç yerine getiremeyen bireylere engelli birey adı verilir.
2. (Y) Bireyin çeşitli derecelerde zihinsel yetersizliğinin ya da uyumsal bozukluklarının olması durumuna işitme engelliliği denir.
3. (D) İnsanlara hastalık taşıyan sivrisinekler, hamam böcekleri, ev sinekleri (karasinekler), keneler ve kemirgenlere (fare ve sıçanlar) vektör adı verilmektedir.
4. (Y) Kural dışı ilaç kullanımı; kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozda, en uygun maliyetle ve kolayca sağlayabilmeleridir.
5. (Y) Başkasına iyi gelen ilaçlar iyileştirici olabilir, denenmelidir.
6. (Y) Kişisel bakım ve temizlik, özellikle el ve ayakları yıpratacağından çok sık yapılmamalıdır.
7. (D) Çapraz bulaşma; temiz bir yiyeceğe besin olmayan ve bakteri içeren etmenlerden bakteri bulaşmasıdır.
8. (Y) Çatlak, kirli ve kırık yumurta, yumurtanın doğal olduğunu gösterir.
9. (D) Zoonoz hastalıklar ve enfeksiyonları doğal koşullarda omurgalı hayvanlardan insanlara, insanlardan da hayvanlara geçebilen hastalıkların tümüdür.
10. (D) İlk yardımcı sakin ve kararlı olmalıdır.

C. Aşağıdaki boşluklara tablodan uygun kavramları yerleştiriniz.

Cevap: 1. sağlık hakkı, 2. ortopedik engellilik, 3. radyasyon, 4. atık, 5. tıbbi rehabilitasyon, 6. ilaç, 7. banyo, 8. diş taşı, 9. aşı, 10. brusella, 11. kuş gribi, 12. fiziksel aktivite, 13. zihinsel sağlık, 14. öğüt, 15. zararlı alışkanlıklar, 16. teknolojik bağımlılık, 17. acil yardım, 18. 6-10 dakika, 19. steril bir bez, 20. sırtüstü

1. Sağlık hakkı; uluslararası insan hakları hukukunda mümkün olan en yüksek sağlık standardına ulaşma hakkıdır.
2. Bir bireyin kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve/veya fonksiyon kaybı olması durumuna ortopedik engellilik adı verilir.
3. Radyasyon, elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçimindeki enerjinin yayımı (emisyonu) ya da aktarımıdır.
4. İnsanların sosyal ve ekonomik faaliyetleri sonucunda işe yaramaz hâle gelen kullanım süresi dolmuş, yaşadığımız ortamdan uzaklaştırılması gereken maddelere atık adı verilir.
5. Tıbbi rehabilitasyon kişideki bedensel engellerin cerrahi veya tıbbi kontroller ile düzeltilmeye çalışılmasıdır.

6. İlaç, hastalıkların tedavisinde en önemli unsurdur.
7. Deri yüzeyinde bulunan mikropların, yığılan kirlerin, ter ve diğer bileşiklerin uzaklaştırılması, dökülen yüzeysel hücrelerin atılması için mümkün olduğunca sık banyo yapmak gerekir.
8. Bakteri plağı üzerine biriken inorganik maddeler diş taşı oluşmasına neden olur.
9. Aşı; hastalık yapma yeteneği yok edilmiş bakteri veya virüslerin ya da bakterilerin zehirli toksinlerinin etkilerinin yok edilmesiyle elde edilmiş biyolojik maddelerdir.
10. Brusella; sığır, koyun, keçi ve domuzlarda özellikle testis, meme, uterus gibi genital organlara yerleşir.

11. İnsanlara, hayvanlardaki (tavuk, ördek vb.) virüslerden bulaşan kuş gribi, grip benzeri bir hastalıktır.
12. Günlük yaşam içinde kas ve eklemlerin kullanılarak enerji harcaması ile gerçekleşen, kalp ve solunum hızını artıran ve farklı şiddetlerde yorgunlukla sonuçlanan aktiviteler fiziksel aktivite olarak adlandırılır.
13. Zihinsel sağlık, bireyin kendisiyle ve çevresiyle denge ve uyum içerisinde olmasıdır.
14. Ergen bireylere sürekli olarak öğüt verilmemelidir.
15. Zararlı alışkanlıklar, insan sağlığını olumsuz yönde etkileyecek davranışı bağımlı olacak derecede sürdürmeye iten davranışlardır.

16. Kişinin bağımlısı olduğu herhangi bir teknolojik ürüne ulaşamadığında yoksunluk yaşadığı duruma teknolojik bağımlılık adı verilir.
17. İlk yardımdan farklı olarak hasta ya da yaralılara doktor ve hemşire gibi sağlık eğitimi almış kişilerin yaptığı müdahale acil yardım olarak adlandırılır.
18. Kanamalar çoğu zaman 6-10 dakika içinde durur çünkü vücudun kendine özgü savunma mekanizmaları vardır.
19. Kanamakta olan kulağın öncelikle steril bir bez kullanılarak temizlenmesi gerekmektedir.
20. Şoktaki bir yaralı sırtüstü yere yatırılmalı ve bacakları biraz yükseğe kaldırılmalıdır.