9. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Romanın Hikayeden Ayrılan Yönleri Cevapları

9. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 151 Cevapları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Yaprak Dökümü romanındakine benzer olaylar günümüzde de yaşanabilir mi? Tartışınız.

Cevap: Romandakine benzer olaylar günümüzde de yaşanabilir, bir ailenin yitirdiği değerler, bunun sebep olduğu dağılma ve yıkım yaşanabilir…

2. Romandaki değer yargıları günümüzde de geçerliliğini sürdürmekte midir? Tartışınız.

Cevap: Romandaki değer yargıları günümüzde de geçerliliğini sürdürmektedir.

3. Modern hayat, roman kahramanlarınca nasıl anlaşılmıştır?

Cevap: Modern hayat roman kahramanlarınca oldukça yanlış anlaşılmış, modernizmi sürekli eğlenmek, dans etmek ve sorumsuz bir hayat yaşamak olarak algılamışlardır.  Sosyal değişimle değerlerini yitirmişlerdir.

4. Yaprak Dökümü adlı metindeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.

Açık ileti 

Haftada iki gece dostlara danslı çay veriliyor, en aşağı iki gece de başkalarının davetine gidiliyordu.

Herkes misafirler için hazırlanan sofradan bir iki bisküvi bir sandviç alır, ayaküstünde acele acele yerdi.

Sitem etmiyorum, hakikati söylüyorum.

Ali Rıza Bey şaşırdı, fakat fazla telaş göstermedi.

Örtük ileti

Oğlunun da öteki çocukları gibi değiştiğine, bozulduğuan hükmetti.

Kendini bir defa bu korkunç akıntıya kaptırmıştır.

Ne yapsın ki ok yaydan çıkmıştır bir kere.

Ancak ne çare ki yularını o soysuz kadına kaptırmış.

Bunlar evi felakete sürükleyecekler.

Doludizgin bir uçuruma gidiyoruz.

Ağacın yapraklarından biri böylece kopup gitmiş oluyordu.

9. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 152 Cevapları

5. Yaprak Dökümü adlı metnin tür özelliklerini belirleyiniz.

• Roman, olmuş ya da olması mümkün olayları kişi, yer, zaman bağlamında anlatan, hikâyeye göre daha uzun, anlatmaya dayalı bir türdür.
• Romanda, kahraman, mekân ve olaylar daha çok ve çeşitlidir.
• Romanlarda birden çok anlatıcı ve bakış açısı görülebilir.
• Romanlarda tasvirlerin yanı sıra tahliller de vardır.
• Romanda da öyküde de olay, kişi, yer ve zaman öğeleri vardır.
• Öyküden farklı olarak romanlarda bu öğeler daha ayrıntılı daha kapsamlı bir biçimde ele alınır. Romanda betimlemelere ve psikolojik tahlillere öyküden daha geniş yer verilir.
• Romanda olaylar, roman kahramanlarının karakter özellik­lerinden doğar.
• Romanların olay örgüleri olaylar arasındaki neden-sonuç ilişkilerinden doğar.
• Serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden oluşur.
• Romanlar işlediği konulara göre; sosyal roman, serüven (macera) romanı, tarihi roman, egzotik roman, psikolojik roman (tahlil romanı), polisiye, biyografik ve otobiyografik roman gibi türlere ayrılır.

6. Metnin anlam özelliklerini etkileyen kültürel unsurları belirleyiniz. 

7. Yaprak Dökümü adlı romanın yazıldığı dönemle ilişkisini ve sonraki dönemlere etkisini değerlendiriniz.

Cevap: 1930 yılında yayımlanan Yaprak Dökümü’nde, modernleşme sürecindeki Türk toplumunda sosyal değişimle yitirilen değerlerin Ali Rıza Bey ailesinde sebep olduğu dağılma ve yıkım anlatılmaktadır.  Sonraki dönemlerde de Doğu-Batı çatışması, sosyal değişimlerle birlikte bireydeki ve toplumdaki çözülme romanlarda işlenmiştir.

8. Yaprak Dökümü adlı romanda anlatıcının tutumunun olayların akışına ve metnin iletisine etkisini değerlendiriniz.

Cevap: Romandaki anlatıcı 3.tekil kişidir. Anlatıcı ilahi bakış açısıyla. yaşanmış, yaşanan ve yaşanacak olan her şeyi bilir, görür ve duyar.  Bakış açıları, okuyucunun olay karşısındaki tavrını da etkiler. Olayları ve kahramanları daha net ve geniş bir şekilde kavramasına katkıda bulunur.

9. Metinde millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal ve tarihî ögeleri belirleyiniz.

Cevap:  Metinde “sevgi, doğruluk, dürüstlük, namus, dayanışma” gibi değerlerler  ile kuşak çatışması, gelenek-modernite çatışması, sosyal değişim, yanlış Batılılaşma, yitirilen ahlaki değerler gibi sosyal ve tarihi ögeler  bulunmaktadır.

Öyküleme:

Betimleme:

a. Yaprak Dökümü adlı metinden öyküleyici ve betimleyici anlatım örnekleri bulunuz. Bulduğunuz öyküleme ve betimleme örneklerini tablodaki ilgili bölümlere yazınız.

Öyküleme: Haftada iki gece dostlara danslı çay veriliyor, en aşağı iki üç gece de başkalarının davetine gidiliyordu. Aşağı sofa ile taşlık arasındaki camekân kaldırılmış, delik deşik duvarlar sarı yaldızlı bir kâğıt ile kaplanmıştı.Herkes misafirler için hazırlanan sofradan bir iki bisküvi, bir sandviç alır, ayak üstünde acele acele yerdi.Gramofon bütün gece çalar, çılgın kahkahalar, çığlık çığlığa boğuşmalar içinde durmadan dans edilir, temelinden sarsılıyor gibi olan evin harap tavanlarından tozlar yağardı.

Betimleme: Ali Rıza Bey’in Bağlarbaşı’ndaki kendi gibi ihtiyar ve çürük evi eski mahrumiyetlerin acısını çıkarmak ister gibi çılgın bir neşe ve şenlik içinde…Davet akşamları taşlıktaki su küpü, sofadaki yemek masası ve daha başka hırdavat eşya mutfağa taşınıyor, yukarıdan kilimler, iskemleler, süslü yastıklar indirilerek bir kabul salonu dekoru ….Hayriye Hanım dolapları son bir defa altüst ederek kızına üç beş parça eşya bulmak …

b. Bulduğunuz öyküleme ve betimleme örneklerinin metne katkısını değerlendiriniz.

Cevap: Anlatmaya bağlı metinlerde olmazsa olmaz öyküleme ve betimlemedir. Olay örgüsünün hakim olduğu metinlerde okuyucunun kafasında, zihninde canlanma, hayal gerçekleşmesi için mutlaka bu ikisi yapılmalıdır. Roman ve hikaye gibi türler bizlere bazı mesajlar verse de bunu olay üzerinden verirler. Olayın net anlaşılması da betimleme ve öyküleyici anlatım tekniğiyle olur. Bazen öyle romanlar okuruz ki yazar bizi esir alır, sanki romanın içindeymişiz gibi hissederiz. Bu durumda öyküleme ve betimleme çok iyi yapılmış demektir.

9. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 153 Cevapları

1. Tarihî bir olayı konu alan bir romanda anlatılanlarla tarihî gerçeklik bire bir örtüşür mü? Tartışınız.

Cevap: Tarihî bir olayı konu alan bir romanda anlatılanlarla tarihî gerçeklik bire bir örtüşmez. Romanlar kurmaca gerçekliğe sahip metinlerdir. Yazar tarihi bir gerçekliği kendi zihin dünyasında yeniden yorumlayarak, kurgulayarak kurmaca bir gerçeklik haline dönüştürür  ve bu gerçeklik tarihi gerçeklikle birebir aynı olmaz.

2. Millî Mücadele’nin Türk milleti açısından önemini belirtiniz.

Milli Mücadele tam anlamıyla bağımsızlığımızı kazanmamızı sağlamıştır.

Milli birlik ve beraberlikle yurdumuzun dört bir yanı düşmanlardan temizlenmiştir.
Ülkemizin kurtuluşu milletin tüm unsurlarıyla mücadelesi sonucu olmuştur.

Milli mücadeleyle ortak bir bilinç ve ruhla hareket edilmiştir.

Milli mücadelenin başarıyla sonuçlanmasıyla Mustafa Kemal önderliğinde yeni bir devlet kurulmuştur

3. Millî Mücadele ile ilgili duygu ve düşüncelerinizi aşağıdaki görsellerden de yararlanarak ifade ediniz.

Cevap: Milli Mücadele büyük zorluklar ve fedakarlıklarla yapıldı ve bu dillere destan mücadele sonunda bağımsızlığımızı kazandık.