9. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı 2. Ünite Hikaye Dilbilgisi Cevapları

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Meb Yayınları 2. Ünite Hikaye Sayfa 61 Dilbilgisi Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları

1. • İşsiz, güçsüz kaldığım gurbet ellerinde köşe pencerem, kendimce Abdülhak Hamid’in “Kürsü-i tema- şa”sı yerine geçerdi.
• Deniz, Bozburun’a doğru başını almış gidiyor. Uzaklarda görünen, İstanbul’un neresi kim bilir? Sesler neden gelmiyor?
• Bunlarla bir yeşil meydanın kenarına varır, bunları bir ufacık ağacın altına çığırtkan kafesiyle bırakırlar, ağacın her dalına ökseleri bağlarlardı. Hür kuşlar, kafesteki çığırtkan kuşun feryadına, dostluk, arkadaşlık, yalnızlık sesine doğru bir küme gelirler.
Yukarıdaki parçalarda bulunan isimleri türlerine göre gruplandırarak aşağıdaki tabloda ilgili bölümlere yazınız. Bu isimlerin metindeki işlevlerini belirleyiniz.

Özel isim : Abdülhak Hamit, Kürsi-i Temaşa, Bozburun, İstanbul, 
Cins isim: pencere, deniz, sesler, meydan, ağaç, kafes, kuşlar… 
Somut isim : pencere, deniz, sesler, meydan, ağaç, kafes, kuşlar…
Soyut isim: gurbet, hür, dostluk, arkadaşlık, yalnızlık…
Tekil isim: pencere, deniz, meydanın, ağacın, dalına, kafesteki, dostluk, arkadaşlık, yalnızlık…
Çoğul isim : uzaklar, kuşlar
Topluluk ismi : küme

2. Aşağıdaki parçada noktalama işaretlerinin kullanım amaçlarını belirleyiniz.
Zavallı Senegalli, bir türlü söyleyemediği “j”leri değiştirerek:
“Susu! Susu!”diye ne kadar bağırsa (…) nafile…
Juju kıyamet koparıyor, hırlıyor, eşiniyor, atılıyor, zapt edilmez bir hâle geliyor. O zaman, çaresiz, çeke çeke, koparır gibi tekrar eve sokuyorlar. Balkondan uzanan penyuvarlı ve dağınık saçlı bir Frenk karısı, ıslak köpek tüyü gibi koktuğu vehmini veren etekleri havalanarak iltifat ediyor:
“Juju! Juju! Şeri…”
Ve sokağın sükûneti de geri geliyor.

Zavallı Senegalli, bir türlü söyleyemediği “j”leri değiştirerek:

Virgül işareti, özne ile yüklemin arasına başka sözcükler girdiğinde özneden sonra kullanılmış.)
(Tırnak işareti,  özellikle vurgulanmak istenen ifadeler için kullanılmış.)
İki nokta (:) açıklamalar yapılacak cümleden sonra konmuştur.

“Susu! Susu!”diye ne kadar bağırsa (…) nafile…

Ünlem, seslenme sözünden sonra kullanılmıştır.  Parantez içindeki üç nokta orijinal metinden alınmayan, atlanan sözcüklerin yerine kullanılmıştır.)

juju kıyamet koparıyor, hırlıyor, eşiniyor, atılıyor, zapt edilmez bir hâle geliyor. O zaman, çaresiz, çeke çeke, koparır gibi tekrar eve sokuyorlar. Balkondan uzanan penyuvarlı ve dağınık saçlı bir Frenk karısı, ıslak köpek tüyü gibi koktuğu vehmini veren etekleri havalanarak iltifat ediyor:

“Juju! Juju! Şeri…” Ve sokağın sükûneti de geri geliyor.

Virgül işareti sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılmış.

3. Aşağıdaki parçada günümüz yazım ve noktalama kurallarına uymayan kullanımları belirleyiniz.

Metinde geçen “tirilyon” sözcüğü günümüzde “trilyon” ;
“minimini” ikilemesi  günümüzde ayrı yazılıyor “mini mini”