9. Sınıf Meb Din Kültürü Sayfa 127-129 Cevapları

5. ÜNİTEMİZİ DEĞERLENDİRELİM

A. Aşağıdaki açık uçlu soruları cevaplayınız.

1. Kültür ve medeniyet nedir? Tanımlayınız.
Kültür bir toplumun sahip olduğu dil , din , gelenek , sanat ve hayat tarzı gibi unsurların bütünüdür. Bir başka deyişle , bir milletin tarihi boyunca meydana getirdiği maddi ve manevi değerlerin bütünüdür.

Medeniyet ise gelişmiş , büyük kültür değerlerinin bütünleşmesiyle meydana gelir. Kültür milli , medeniyet evrenseldir. Kültürler milletleri , milletler de medeniyeti doğururlar. Örneğin , İslam medeniyetinin içinde Arap , Fars ve Türk kültürleri bulunmaktadır.

2. İslam medeniyetini tanımlayarak oluşum süreci hakkında bilgi veriniz.
Dünya medeniyetlerinin ustası olarak kabul edilmesi gereken İslam medeniyeti ilimler tarihinde bütün medeniyetlerin önünü açmış ilerlemelerini sağlamıştır. Çünkü bu medeniyet Hz. Adem’le başlar ve vahiyle şekillenir. İslam medeniyetinin bünyesinde bir taraftan dil ve edebiyat alanında gelişmeler sağlanırken; musiki, sanat ve mimarlıkta dünyaya öncülük etmiştir. Dünya astronomi ve ilimler tarihinde yer küresinin enlem ve boylamları ilk defa bilge halife el-Me’mun zamanında Beytu’l-hikme alimleri tarafından tespit edilmiş ve bu bilgiler İslam medeniyetinin verileri olarak ortaya çıkmıştır.

3. İslam medeniyeti hangi coğrafyalarda izler bırakmıştır? Yazınız.
Cevap: Arap Yarımadası, Anadolu, Afrika, Asya coğrafyalarında izler bırakmıştır.

4. Hicaz bölgesinin İslam medeniyeti açısından önemi nedir? Açıklayınız.
Cevap: Hicaz; İslam Medeniyetinin Başkentleri: Mekke, Medine, Kudüs’tür. İslamiyet dini bu topraklarda doğup yayıldığı için çok önemlidir.

5. Endülüs ve Kuzey Afrika’daki İslam medeniyetine ait eserlerden örnekler veriniz.
Son asırda ve bugün İspanya’da veya İber Yarımadası’nda, İslâmî mirastan sadece birkaç mimarî eserden başka görünürde hemen hiçbir şey kalmamıştır dense yanlış olmaz. Mimarî eserler de hemen sadece ülkenin güney eyaleti olan Andalucia’daki Cordoba, Granada ve Sevilla gibi birkaç şehirde bulunmakta ve bunlar turistik mekân olarak kullanılmaktadır. Kurtuba Ulucamii, Elhamra Sarayı, el-Melviye (La Giralda), Caferiye Sarayı, Altın Kule, çeşitli şehirlerde bulunan‚ Alkazar‛ türü yapılar, üçbeş şehir, hamam ve kale kalıntısı. İşte, ülkenin İslâmî geçmişini günümüze taşıyan görünürdeki eserler bunlardan ibarettir. Mimaride Müslüman etkisiyle oluşmuş bir sanat geleneği olan ‚Müdeccen Üslubu‛ (Arte Mudejar) ise, eski-yeni pek çok İspanyol yapılarında kullanılmıştır. İspanyolca’da yer etmiş dört bin civarındaki Arapça kelimeyi de İslâmî geçmişten kalan miras listesinde zikretmek gerekmektedir. Endülüs’te Maşrık-Mağrib-İber sanatlarının âhenkli bir karışımından doğan yeni bir tarz ortaya çıkmıştır. Motif, desen ve her çeşit süslemeleriyle bu sanat, İslâm sanatının en güzel örneklerinden birisidir.

6. Hindistan, Anadolu ve Balkanların İslam medeniyetiyle tanışması nasıl olmuştur? Açıklayınız.
Hindistan’da Müslümanlığın yayılışı ile Anadolu’da yayılışı arasında benzerliklerin olduğu görülmektedir. Nasıl ki Anadolu’nun Müslüman yurdu olmasında Orta Asya ve muhtelif coğrafyalardan gelen derviş ve şeyhlerin etkisi var ise aynı durum Hindistan’ın Müslümanlaştırılmasında da kendisini göstermiştir. Ordulardan önce fethedilecek topraklara giderek İslam’ı anlatan erenler ve dervişler Müslüman kimliğinin sağlam bir şekilde yerleşmesinin başmimarları olmuşlardır.

B. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız. Kültür kavramından daha kapsayıcı üst bir kavramdır. Kültürlerin bir araya gelmesiyle oluşur. Farklı milletlerin ortak duygu ve düşüncelerini kapsar.

1. Yukarıda hangi kavramdan bahsedilmektedir?
A) Kültür B) Coğrafya C) Sanat D) Mimari E) Medeniyet
Cevap: E

2. Aşağıdakilerden hangisi kültürün özelliklerinden değildir?

A) Kültür nesilden nesile aktarılarak öğrenilir.
B) Kültür toplumların birbirlerinden ayırt edilmelerini sağlar.
C) Kültür tarihî bir süreç içerisinde oluşur.
D) Kültür hiçbir değişikliğe uğramaz.
E) Kültür toplumun ortak ürünüdür
Cevap: D

3. Aşağıdakilerden hangisi İslam medeniyetinin özelliklerinden değildir?
A) Farklı ırkların ahenkli bir bütünüdür.
B) Irk üstünlüğü esasına dayanır.
C) Adalet ve denge üzeredir.
D) Müsamahakârdır.
E) Vahiy ve aklın uyumlu bütünlüğünü yansıtır.
Cevap: B

4. Aşağıdakilerden hangisi İslam medeniyetini temsil eden belli başlı dönemlerden biri değildir?
A) Asya Hunları B) Osmanlılar C) Emeviler D) Abbasiler E) Asr-ı Saadet
Cevap: A

“İslam medeniyetinin doğduğu önemli bir merkez olan Arap Yarımadası, aynı zamanda Mekke’de bulunan Kâbe sebebiyle günümüzde tüm dünya Müslümanlarının buluşma noktasıdır. Hac ibadeti için burada buluşan Müslümanlar, yüzyıllardır ortak bir medeniyetin evlatları olarak dinî tecrübe yaşamakta ve birbirleriyle iletişim kurmaktadır.”

5. Yukarıdaki metne göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Müslümanlar hac ibadeti sayesinde birbirleriyle iletişim kurarlar.
B) Mekke, Kâbe sebebiyle günümüzde tüm dünya Müslümanlarının buluşma noktasıdır.
C) Arap Yarımadası, İslam medeniyetinin doğduğu önemli bir merkezdir.
D) Müslümanlar hac ibadeti için Kâbe’de buluşurlar.
E) Arap Yarımadası’nın Müslümanlar için tek önemi bu bölgede konuşulan dil sebebiyledir.
Cevap: E

C. Aşağıdaki cümleler doğruysa başına (D), yanlışsa (Y) yazınız.

1. (D) İslam medeniyeti farklı coğrafyalarda iz bırakmıştır.
2. (D) Türkistan’daki İslam medeniyeti denilince akla gelen en önemli şahsiyetlerden biri Hoca Ahmed Yesevî’dir.
3. (D) Günümüzdeki İspanya ve Portekiz toprakları tarihin bir döneminde Müslümanların hâkimiyeti altına kalmıştır.
4. (Y) İslam medeniyetinin izlerini taşıyan Bosna Hersek, Horasan bölgesinde yer alır.
5. (Y) İslam medeniyeti barışı değil savaş ve kargaşayı esas alır.

D- Aşağıdaki soruları cevaplayarak bulmacayı çözünüz.

Soldan Sağa
(HİCAZ) 2. İslamiyetin ortaya çıktığı ve oradan dünyaya yayıldığı yer.
(KABE) 3. Müslümanların kıblesi ve yeryüzünün ilk mabedi.
(TAC MAHAL) 4. Babürler döneminde yapılan ve dünyanın yedi harikasından biri sayılan eser.
(TÜRKİSTAN) 6. Türklerin yurdu, memleketi anlamına gelen kelime.
(EL HAMRA) 8. Endülüs'te kale olarak inşa edilen ve günümüze kadar ulaşan saray.
(EZHER) 11. Mısır'da bulunan ve dünyanın en eski üniversitelerinden biri kabul edilen medrese.
(KUDÜS) 12. Filistin devletinin başkenti, Mescid-i Aksâ'nın bulunduğu İslam şehir.

Yukarıdan Aşağı
(İSTANBUL) 1. Fatih Sultan Mehmed tarafından fethedilmiş ve yüzlerce yıl İslam halifeliğinin merkezi olmuş şehir.
(HİNDİSTAN) 2. İslam medeniyetinin izlerini taşıyan, dünyanın en kalabalık ülkelerden biri.
(ALİYA) 5. Bosna Hersekli Müslüman komutan ve devlet adamının ismi.
(ANADOLU) 7. İstiklal savaşıyla emperyalistlerin kovulduğu, İslam’ın kalesi, vatan toprağı.
(HORASAN) 9. Güneşin doğduğu yer anlamına gelen bölge.
(MISIR) 10. Ezher Üniversitesinin bulunduğu Kuzey Afrika ülkesi.