9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 85-86-87-88-89-90 Cevapları Hecce Yayıncılık

2. Ünite Değerlendirme Soruları ve Cevapları

A) Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların yanına “D”, yanlış olanların yanına “Y” yazınız.

(Y) 1. Periyodik sistemde A gruplarının grup numarası aynı zamanda elementin atom numarasını verir.
(D) 2. Proton sayısı aynı, nötron sayısı farklı atomlara izotop denir.
(Y) 3. Dalton Atom Modeli’nde, negatif yükler pozitif yüklü küre içine homojen bir şekilde dağılmıştır.
(D) 4. Periyodik sistemde elementler; metaller, ametaller, yarı metaller ve soy gazlar olarak sınıflandırılır.
(D) 5. Soy gazların son katmanları tam dolu olduğundan bileşik yapmazlar.
(Y) 6. Periyodik sistemde atom yarıçapının arttığı yönde ametalik özellik artar.
(Y) 7. Gaz hâlindeki nötr bir elementten bir elektron koparmak için gereken enerjiye elektron ilgisi denir.
(D) 8. Metaller elektron verme, ametaller elektron alma özelliği gösterir.
(D) 9. Elektronegatiflik, bir atomun bağ elektronlarını çekebilmenin ölçüsüdür.
(Y) 10. Yarı metaller dış görünüş olarak ametallere, kimyasal özellik olarak metallere benzerlik gösterir.
(Y) 11. Periyodik sistemde yukarıdan aşağıya inildikçe ametalik özellik artar.
(D) 12. A gruplarında değerlik elektron sayısı arttıkça ametalik özellik artar.
(Y) 13. Soy gazlar doğada element hâlinde bulunur.
(D) 14. Yarı metaller, parlak ya da mat görünümlü olabilir.
(D) 15. Metaller ısı ve elektriği iyi iletir.

B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri kutucuk içinde verilen sözcüklerle doğru olacak şekilde tamamlayınız.

1. İzoton atomların sayıları nötron aynı proton sayıları farklıdır.
2. İzobar atomların kütle numaraları aynıdır.
3. Bir elementin tüm kimyasal özelliğini gösteren en küçük yapı birimine atom denir.
4. Gaz hâlindeki nötr bir atomun bir elektron yakalaması sırasındaki enerji değişimine elektron ilgisi denir.
5. İzotop atomların kimyasal özellikleri aynı, fiziksel özellikleri farklıdır.
6. Değerlik elektron sayıları yedi olan elementler halojen olarak tanımlanır.
7. Elektron sayıları ve katman elektron dizilimleri aynı olan taneciklere izoelektronik denir.
8. İzotop atomların atom numarası aynı, nötron sayıları farklıdır.
9. Bir element atomunun çekirdeğinde bulunan proton ve nötron sayılarının toplamına nükleon denir.
10. Periyodik sistemde soldan sağa doğru gidildikçe genellikle değerlik elektron sayısı artar.
11. Atom altı taneciklerden proton pozitif yüklüdür.
12. Metaller, bileşiklerinde elektron vererek katyon hâline gelir.
13. Proton ve elektron sayıları eşit olan atomlar nötr olarak nitelendirilir.
14. “Atomlar içi dolu küreciktir.” Dalton ifadesi Atom Modeli’nin görüşüdür.
15. Bir atomda proton, nötron ve elektron gibi tanecikler bulunur.

C) Periyodik sistemde elementler metal, ametal, yarı metal ve soy gazlar şeklinde sınıflandırılır. Bu sınıfların renkleri, Periyodik sistemde ilk 20 elementi dikkate alarak elementlerin sınıflandırılmasına ait renkleri aşağıdaki periyodik sisteme uygun olacak şekilde yerleştiriniz.

İlk 20 elementteki metal, ametal, yarı metal ve soy gaz sayılarını renklerinin karşısına yazınız.

Ç) Şekildeki periyodik sistemde bazı elementlerin konumları gösterilmiştir. Buna göre aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. 2. periyotta yer alan elementler hangileridir?
Cevap:

2. 17. grupta yer alan element/elementler hangileridir?

17. grup, periyodik tabloda "Halojenler" olarak bilinen elementleri içerir. Halojenler, yedi elementten oluşur ve genellikle tuzlarla tepkimeye girdikleri için bu isimle anılırlar. 17. grup elementleri ve sembolleri şunlardır:

• Flor (F) - Atom numarası 9
• Klor (Cl) - Atom numarası 17
• Brom (Br) - Atom numarası 35
• İyot (I) - Atom numarası 53
• Astatin (At) - Atom numarası 85
• Tennesin (Ts) - Atom numarası 117
• Oganesson (Og) - Atom numarası 118

Bu elementler, periyodik tablonun 17. grubunda bulunurlar ve genellikle tuz yapımı, kimya endüstrisi ve diğer çeşitli uygulamalarda kullanılırlar.

3. Metal olan elementler hangileridir?

Metal olan elementler şunlardır:

• Demir (Fe)
• Alüminyum (Al)
• Bakır (Cu)
• Çinko (Zn)
• Magnezyum (Mg)
• Nikel (Ni)
• Cıva (Hg)
• Altın (Au)
• Platin (Pt)
• Paladyum (Pd)
• Bizmut (Bi)

4. Hem metallerin hem de ametallerin özelliklerini gösteren element / elementler hangileridir?
Cevap: Hem metallerin hem de ametallerin özelliklerini gösteren elementlere “metaloid” adı verilir. Bu elementler; bor (B), silisyum (Si), germanyum (Ge), arsenik (As), antimon (Sb), tellür (Te) ve polonyum (Po) olarak sıralanabilir.

5. Katman elektron dizilimi 2, 8, 2 olan element hangisidir?
Cevap: Kalsiyum (Ca).

6. En kararlı olup bileşik oluşturmayan element hangisidir?
Cevap: Soygazlar (Özellikle helyum).

7. Ametal olan element / elementler hangileridir?

Ametal olan elementler şunlardır:

• Argon (Ar)
• Klor (Cl)
• Helyum (He)
• Hidrojen (H)
• Azot (N)
• Oksijen (O)
• Brom (Br)
• Karbon (C)
• Kükürt (S)
• Fosfor (P)
• Selenyum (Se)
• Flor (F)
• İyot (I)

8. Atom numarası 19 olan elementin katman elektron dizilimini yazınız.
Cevap: 2, 8, 8, 1.

D) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Dalton Atom Modeli’nde yer alan,
I. Atomlar bölünemez.
II. Atomlar içi dolu küreciktir.
III. Kimyasal tepkimelerde atomların sayısı ve türü korunur.
IV. Bir elementin tüm atomlarının kütlesi, büyüklüğü ve şekli aynıdır.
ifadelerinden hangileri günümüzde de geçerlidir?

A) Yalnız III B) I ve II C) II ve III D) II ve IV E) I, II ve III
Cevap: A

2. Aşağıdakilerden hangisi Dalton Atom Modeli’nde yer almaz?

A) Maddeler, atom adı verilen içi dolu küreciklerden oluşur.
B) Bir atomda pozitif yük sayısına eşit sayıda negatif yük olduğundan atom nötrdür.
C) Bir elementin atomları aynı, farklı elementlerin atomları birbirinden farklıdır.
D) Bir elementin atomları kütle, şekil ve büyüklük olarak birbirinin aynısıdır.
E) Bir elementin atomları ile farklı elementlerin atomları birleşerek bileşikleri oluşturur.
Cevap: B

3. Thomson Atom Modeli’nde,
I. Atom kütlesinin yaklaşık yarısını pozitif yükler oluşturur.
II. Elektronlar, pozitif yüklü küre içine homojen bir şekilde dağılmıştır.
III. Atomda elektron sayısı kadar proton bulunur.
ifadelerinden hangileri yer almaz?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
Cevap: C

4. Aşağıdaki ifadelerden hangisi diğerlerinden farklı bir atom modeline aittir?

A) Bir elementin atomları kütle, büyüklük ve şekil olarak aynıdır.
B) Atomlar içi dolu küreciklerdir.
C) Atomlar parçalanamaz.
D) Bir atomda negatif yük sayısı, pozitif yük sayısına eşittir.
E) Kimyasal tepkimelerde atomların türü ve sayısı korunur.
Cevap: D

5. Rutherford Atom Modeli’nde yer alan,
I. Atomda pozitif yükler atomun çok küçük bir hacminde toplanmıştır.
II. Bir atomun kütlesinin yaklaşık yarısını pozitif yükler oluşturur.
III. Bir atomda pozitif yük sayısı negatif yük sayısına eşittir.
ifadelerinden hangileri Thomson Atom Modeli’nde yer almaz?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: D

6. Rutherford Atom Modeli’nde,
I. Uyarılmış atomların yaydığı spektrumlar
II. Elektronların çekirdek çevresindeki yerleşimleri
III. Pozitif (+) yüklü taneciklerin atomdaki konumu
verilenlerden hangileri ifade edilmemiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: C

7. Şekildeki atom modeli aşağıdaki bilim insanlarından hangisine aittir?

A) Bohr B) Dalton C) Heisenberg D) Rutherford E) Thomson
Cevap: E

8. Thomson Atom Modeli’nin Modern Atom Modeli’ne göre eksiklikleri,
I. Negatif yüklerin pozitif yüklerin arasına homojen bir şekilde dağılması
II. Nötrondan bahsedilmemesi
III. Bir atomda pozitif ve negatif yüklerin eşit sayıda olması
verilenlerden hangileri olabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III
Cevap: C

9. Hidrojen atomunun emisyon ve absorbsiyon spektrumları incelendiğinde,
I. Atomda elektronlar belirli enerji düzeylerinde bulunur.
II. Görünür bölge emisyon ve absorbsiyon spektrum çizgileri farklı yerlerdedir.
III. Emisyon ve absorbsiyon spektrumları üzerindeki görünür bölge spektrum çizgileri üst üste çakıştırdığında sürekli spektrum elde edilir.
sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: D

10. Yukarıda, Bohr Atom Modeli’ne ait bir görsel verilmiştir. Bu görseldeki I, II ve III elektron hareketlerinde oluşabilecek absorbsiyon ve emisyon spektrumları aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Cevap: D

11. Şekildeki grafikte K, L, M taneciklerinin proton sayısı-elektron sayısı arasındaki ilişki verilmiştir. Buna göre, bu taneciklerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) L nötr, K ve M iyondur.
B) M’nin çapı L’ninkinden büyüktür.
C) K, L ve M’nin kimyasal özellikleri farklıdır.
D) Çekirdek çekim kuvveti en küçük olan M’dir.
E) K ve L izoton ise L’nin kütle numarası daha büyüktür.
Cevap: E

12. Rutherford altın levha deneyinde, a ışın kaynağından elde ettiği a ışınlarını ince altın bir levha üzerine gönderdiğinde ışınların büyük bir kısmının altın levhadan sapmaya uğramadan geçtiğini, çok az bir kısmının ise saptığını ya da geri döndüğünü gözlemlemiştir.

Rutherford bu deneyden yararlanarak,
1. Atomun büyük bir kısmı boşlukludur.
II. Pozitif yükler, atomun çok küçük bir hacmine toplanmıştır.
III. Atom çekirdeğinde pozitif yüklerin yanında yüksüz tanecikler de bulunur.
sonuçlarından hangilerine ulaşmıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: C

13. Yukarıda katman elektron dizilimi verilen atom ile ilgili,
I. Uyarılmıştır
II. Kararsızdır.
III. Elektron koparmak temel hâle göre daha kolaydır.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: E

14. Şekildeki Güneş sistemine benzetilen atom modeli, aşağıdaki bilim insanlarından hangisine aittir?

A) Thomson Atom Modeli
B) Dalton Atom Modeli
C) Bonr Atom Modeli
D) Rutherford Atom Modeli
E) Modern Atom Modeli
Cevap: D

15. Tek atomlu X, Y, Z tanecikleriyle ilgili,
X ile Y, birbirinin izotopudur.
X ile Z, birbirinin izotonudur.
X ile Y’nin elektron sayıları farklıdır, bilgileri veriliyor.
Buna göre, bu taneciklerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) X ile Y aynı elementin iki farklı atomudur.
B) X ve Z farklı element atomlarıdır.
C) X ile Z’nin nötron sayıları aynıdır.
D) X ile Y’nin tanecik yükü aynıdır.
E) Y ile Z’nin proton sayıları farklıdır.

• Cevap: D

16. Periyodik sistemle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Yatay sıralara periyot, düşey sütunlara grup denir.
B) Henry Moseley, elementlerin periyodik özelliklerinin nötron sayısının bir fonksiyonu olduğunu ifade etmiştir.
C) Aynı düşey sütundaki elementlerin özellikleri genellikle benzerlik gösterir.
D) Periyodik sistemin ilk elementi bir ametaldir.
E) Gruplar, IUPAC sistemine göre adlandırılırken 1 ile 18 arası sayılar kullanılır.;
Cevap: B

17. Günümüzde kullanılan modern periyodik sistem ile ilgili,
I. Elementlerin atom kütlelerine göre sıralanması ile oluşturulmuştur.
II. Benzer kimyasal özellik gösteren elementler aynı grupta yer alır.
III. A grubu elementlerine baş grup (ana grup), B grubu elementlerine yan grup denir.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: B

18. X : 2. periyot 7A Y : 3. periyot 2A
X ve Y elementlerinin periyodik sistemdeki konumları yukarıda verilmiştir.
Buna göre,
I. X’in atom numarası 9’dur.
II. IUPAC sistemine göre Y 12. grup, X 17. grup elementidir.
III. X- ve Y2+ iyonları izoelektroniktir.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: D

19. ¹⁵P element atomu ile ilgili,
I. Değerlik elektronları sayısı beş tanedir.
II. Periyodik sistemin 3. periyodunun 5. elementidir.
III. IUPAC sistemine göre 15. grup elementidir.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: E