9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 178-179-180-181 Cevapları Hecce Yayıncılık

4. Ünite Sonu Değerlendirme Soruları - 2

A. Aşağıdaki tümcelerden hangilerinin doğru, hangilerinin yanlış olduğunu belirleyelim. Yanlış olduğunu düşündüğümüz tümcelerin doğrusunu defterimize yazalım.

(D) 1. Sürtünme kuvveti daima negatif iş yapar.
(D) 2. İş, enerjinin aktarım yollarından biridir.
(Y) 3. Makineler, az enerjiyle çok iş yapan sistemlerdir.
(Y) 4. Beygir Gücü (HP), SI sisteminde güç birimidir.
(D) 5. Kilowatsaat (kWh) elektrikte kullanılan bir enerji birimidir.
(Y) 6. Bir öğrenci, evinin bulunduğu kata, merdiven yerine asansörle çıkarsa kütle çekimi potansiyel enerjisindeki artış daha az olur.
(D) 7. Günlük yaşamda potansiyel enerji kinetik enerjiye tümüyle dönüşmez.
(Y) 8. Bir elektrik motoruna verilen elektrik enerjisi sadece kinetik enerjiye dönüşür.

B. Yukarıdaki çerçeve içinden uygun ifadeleri alarak aşağıdaki şemada boş kutuları dolduralım.

Yenilenebilir enerji kaynakları: Güneş, jeotermal kaynak, biyokütle, hidrojen pili, okyanus dalgası
Yenilenemez enerji kaynakları: Petrol, doğal gaz, odun kömürü, nükleer santral

C. Aşağıdaki soruların yanıtlarını defterimize yazalım.

1. Evinize elektrik ne tür bir santralden, nasıl bir enerji dönüşümüyle gelmektedir?
Cevap: Evimize elektrik, hidroelektrik santralden; kütle çekimi potansiyel enerjisinin kinetik enerji ve ısıya, kinetik enerjinin de elektrik enerjisine dönüşümü şeklinde gelmektedir.

2. Ülkemizde elektrik enerjisi ne tür enerji kaynaklarından üretilmektedir, bunun nedeni nedir?
Cevap: Ülkemizde elektrik enerjisinin çoğu, hidroelektrik santrallerde üretilmektedir. Bunun nedeni, hidroelektrik santral kurmaya elverişli nehirlerimizin bulunmasıdır. Ancak bu yeterli olmadığından termik santrallerimiz de mevcuttur.

3. Ülkemizde nükleer santrallerle ilgili tartışmaların konusu nelerdir?
Cevap: Ülkemizde nükleer santraller üzerine yapılan tartışmaların çoğu, çevre kirliliği, patlama tehlikesi ve teknolojide dışa bağımlı olmak üzerinedir.

4. LED ampullerin flamanlı ampullere tercih edilmesinin nedenleri nelerdir?
Cevap: LED ampullerin tercih edilmesinin nedeni, ışık veriminin ve ışık kalitesinin yüksek; ömrünün uzun olmasıdır.

5. İki kardeşten biri apartmanlarının girişine merdivenden çıkarak, diğeri rampada yürüyerek varıyor. Merdiven çıkanın ağırlığı 400 N, merdiveni çıkış süresi 4 s; rampada yürüyenin ağırlığı 500 N, yürüyüş süresi 5 s olduğuna göre hangisi daha çok enerji harcamıştır ve bunu nasıl açıklarsınız?
Cevap: İkisi de aynı yüksekliğe çıkmış olduğundan ağır olanı yer çekimine karşı daha çok iş yapmıştır ve bu nedenle daha çok enerji harcamıştır. Bu olayda sürenin harcanan enerjiye bir etkisi yoktur. Süre sadece gücü yani enerji harcama hızını belirler.

6. Bisiklet sürerek tepeye çıkan bir bisikletlinin kullandığı enerjinin kaynağı ve türü nedir?
Cevap: Bisikletlinin tepeye çıkmak için kullandığı enerjinin kaynağı aldığı besinler gibi görünse da asıl kaynak Güneş’tir. Çünkü besinlerdeki kimyasal enerji, Güneş’ten yeryüzüne gelen enerjiden oluşmaktadır.

7. Bir kez çalıştırıldıktan sonra dışarıdan hiç enerji almadan sürekli çalışan bir motor yapmak neden olanaksızdır?
Cevap: Bir kez çalıştırıldıktan sonra dışarıdan hiç enerji almadan sürekli çalışan bir motor yapmak olanaksızdır çünkü alınan enerjinin bir kısmı sürtünmeler nedeniyle daima ısıya dönüşeceğinden motor bir süre sonra susacaktır.

8. Aynı binanın çatısına kurulu A ve B vinçlerinin harcadığı enerjiler ve yaptıkları işler tablodaki gibi olduğuna göre bunların verimleri hakkında ne söylenebilir?
Cevap: Her iki vinç de yükü aynı yüksekliğe çıkardığından yaptıkları işler yüklerin ağırlığı ile doğru orantılı olur. Dolayısıyla çatıya 1 saatte çıkarılan yükün 1 saatte harcanan enerjiye oranı verim olarak alınabilir. Bu durumda A vincinin verimi 4’ün 2’ye oranı yani 2,0; B vincinin verimi ise 6’nın 4’e oranı yani 1,5 olur ki bu da A vincinin daha verimli olduğunu gösterir.

Ç. Aşağıdaki tabloda verilen araçlardaki enerji dönüşümlerini ilgili yere yazınız.

D. Aşağıdaki soruların yanıtlarını, testin sonundaki yanıt çizelgesine işaretleyelim.

1. Okul binasının zemin katından dersliğinin bulunduğu kata koşarak çıkan bir öğrenci, bu eylemi için gerekli enerjiyi besinlerden aldığı kimyasal enerjiden karşılar. Okul binasının zemin katından 3. katına koşarak çıkan bir öğrencinin gereksinimi olan minimum enerjiyi bulabilmek için aşağıdakilerden hangisine gerek yoktur?

A) Öğrencinin kütlesi
B) 3. katın zeminden yüksekliği
C) Öğrencinin 3. kata çıkış süresi
D) Vücudun kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye çevirmedeki verimi
E) Yer çekimi ivmesi
Cevap: C

2. Bir sehpanın üzerinde tek sıra hâlinde duran özdeş kitaplar, h1 yüksekliğindeki yerlerinden birer birer alınıp yüksekliği h2 olan rafa kaldırılıyor. Kitapların hepsinin rafa kaldırılmasıyla yapılan toplam işin hesaplanabilmesi için aşağıdakilerden hangisinin bilinmesine gerek yoktur?

A) Kitaplardan her birinin kütlesi
B) Kitapların sayısı
C) h1 yüksekliği
D) h2 yüksekliği
E) Raflar arası yükseklik
Cevap: E

3. Görseldeki bisiklet dinamosu, tekerden aldığı hareketle çalışır ve bisikletin farları için gerekli enerjiyi üretir. Bisikletin sürülmeye başladığı andan itibaren bisikletin LED ampulünün ışık vermesine kadar geçen süreçte enerji dönüşüm sırası aşağıdakilerden hangisidir?

A) Elektrik – ısı -ışık
B) Kinetik – elektrik – ışık
C) Kinetik – ısı – ışık
D) Kimyasal – kinetik – elektrik – ışık
E) Potansiyel – kinetik – elektrik – ışık
Cevap: D

4. Bir duvar ustası, özdeş tuğlalar kullanarak sabit uzunlukta bir duvar örüyor. Usta öğleden önce 10 sıra tuğlayı 40 dakikada örerken öğleden sonra da ilk 10 sıranın üstüne ikinci 10 sıra tuğlayı 55 dakikada örüyor. Ustanın öğleden sonraki çalışmasında aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmiştir?

A) Yaptığı iş artmıştır.
B) Yaptığı iş azalmıştır.
C) Yaptığı iş değişmemiştir.
D) Duvar örme gücü artmıştır.
E) Duvar örme gücü değişmemiştir.
Cevap: A

5. Aşağıdakilerden hangisi, enerji tasarrufuna yönelik bir uygulama değildir?

A) Sensörlü su musluğu kullanmak
B) Aydınlatmada LED ampul kullanmak
C) Radyatörlere termostat bağlatmak
D) Binayı mantolamak
E) Televizyonu bekleme modunda tutmak
Cevap: C

6. İnsanların besinlerden aldığı enerji hangi türdendir?

A) Kimyasal enerji
B) Kinetik enerji
C) Kütle çekimi potansiyel enerjisi
D) Nükleer enerji
E) Elektrik enerjisi
Cevap: C

7. Yaşamımıza girmiş bulunan teknoloji ürünlerinin hepsi de enerji dönüşümleriyle yarar sağlayan sistemlerdir. Bu ürünlere piller, LED ampuller, ütüler, termik ve nükleer santraller örnek verilebilir. Buna göre aşağıda verilen “ürün-enerji dönüşümü” eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Pil: Kimyasal enerji – elektrik enerjisi
B) LED ampul: Elektrik enerjisi – ışık
C) Ütü: Elektrik enerjisi – ısı
D) Termik santral: Potansiyel enerji – kinetik enerji – elektrik enerjisi
E) Nükleer santral: Nükleer enerji – ısı – kinetik enerji – elektrik enerjisi
Cevap: D

8. Bazı besinlerin enerji değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Bir saatlik tempolu koşu için gerekli enerji yaklaşık 400 kcal’dir. 25 g çikolata, 0,5 kg elma, 0,2 kg incir tüketen bir koşucu kaç saat koşu yapabilir?

A) 1,0 B) 1,2 C) 1,5 D) 1,6 E) 2,0
Cevap: C

9. Aşağıdakilerden hangisi, yenilenebilir enerji kaynağıdır?

A) Taş kömürü B) Biyokütle C) Petrol
D) Doğal gaz E) Radyoaktif element
Cevap: B

10. Kilowatsaat ne birimidir?

A) Zaman B) Güç C) Enerji D) Kütle E) Kuvvet
Cevap: E

11. Aşağıdakilerden hangisinde, çıkış enerjisi elektrik enerjisi değildir?

A) Elektrik jeneratörü
B) Elektrik motoru
C) Hidroelektrik santral
D) Termoelektrik santral
E) Kimyasal pil
Cevap: B

12. Sürtünmesiz yatay düzlemde duran bir takoza eşit büyüklükteki F1, F2, F3 kuvvetleri şekildeki gibi aynı anda uygulanıyor. Aşağıdaki işlemlerden hangisi takoza kinetik enerji kazandırmaz?

A) Yalnız F1’in kaldırılması
B) Yalnız F2’nin kaldırılması
C) Yalnız F3’ün kaldırılması
D) F1 ile F2’nin aynı anda kaldırılması
E) F1 ile F3’ün aynı anda kaldırılması
Cevap: A