9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 120-121-122-123 Cevapları Hecce Yayıncılık

3. Ünite Sonu Değerlendirme Soruları - 1

A- Aşağıdaki tümcelerden hangilerinin doğru, hangilerinin yanlış olduğunu belirleyelim. Yanlış olduğunu düşündüğümüz tümcelerin doğrusunu defterimize yazalım.

1. Bir referans noktası olmadan hareket tanımlanamaz. (D)
2. Gözlenen cisimle referans noktası arasındaki uzaklık o cismin konumudur. (Y)
3. Hareket, konumdaki değişmedir. (D)
4. Cismin izlediği yolun geometrik biçimi yer değiştirme olarak adlandırılır. (Y)
5. Sürat ve hız kavramları aynı anlama gelir. (Y)
6. Hızın Sl’daki birimi “m.s-1”dir. (D)
7. İvme, hızdaki değişimin bir göstergesidir. (D)
8. Yörünge, vektörel bir kavramdır. (Y)

B- Aşağıdaki tümceleri, kutu içindeki sözcük ve ifadelerden uygun olanları kullanarak tamamlayalım.

1. İlk konumdan son konuma uzanan vektöre yer değiştirme denir.
2. Taşıtlardaki hız göstergesi, sürat gösterir.
3. km.h-1 olarak verilen bir sürati m.s-1e çevirmek için 3,6’ya bölmek yeterlidir.
4. Yer değiştirmenin büyüklüğü alınan yola eşitse cisim, doğrusal hareket yapmıştır.
5. Muğla’nın İstanbul’a göre haritadaki yeri konum vektörü ile gösterilir.
6. Sürat sabitleyicisi devrede olan bir otomobil, konum vektörü ile yol alır.
7. Kırmızı ışık yanan kavşağa yaklaşan bir araç ivmeli hareket yapar.
8. Duran bir cismi harekete geçirmek için kuvvet gerekir.

C- Aşağıdaki soruların yanıtlarını defterimize yazalım.

1. Ödev kâğıdı almak için evden kırtasiyeye kadar gidip eve geri döndüğünüzde aldığınız yol ve yaptığınız yer değiştirme hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Ev ile kırtasiyeci arasında gidip gelmekle eşit büyüklükte iki yol almış ve eşit büyüklükte iki yer değiştirme yapmış oluruz. Yol skaler, yer değiştirme vektörel olduğundan toplam yol, gidiş yolunun iki katı olurken toplam yer değiştirme sıfırdır.

2. Bir otomobilin belli zaman aralığındaki ortalama hızı ortalama süratine eşitse, bu otomobilin hareketi hakkında ne söylenebilir?
Cevap: Belli bir zaman aralığındaki ortalama hızı ortalama süratine eşit olan bir cisim, doğrusal bir yörüngede, hep aynı yönde hareket ediyor demektir.

3. Yeşil dalga uygulaması nedir, bunun yararları nelerdir?
Cevap: Kent trafiğinde taşıtlar, ışıklı kavşaklar arasında, belirlenen sabit bir süratle hareket ederlerse kırmızı ışığa takılmadan yol alabilirler. Yeşil dalga denilen bu uygulama, kent trafiğindeki olası tıkanmaları önlemek için düşünülmüştür.

4. Düz bir caddede aynı yönde, eşit süratle ilerleyen iki aracın birbirlerine ve durakta bekleyen insanlara göre hareketini nasıl tanımlarsınız?
Cevap: Düz bir caddede aynı yönde, eşit süratle ilerleyen iki araç birbirine göre durgundur. Durakta bekleyen insanlara göre ise ikisi de düzgün doğrusal hareket yapmaktadır.

5. Bir halat çekme oyununda, iki yandaki oyuncular halata olanca güçleriyle asıldıklarında halat hareket etmiyor. Bu durumu nasıl açıklarsınız?
Cevap: Bir halat çekme oyununda, iki yandaki oyuncular halata olanca güçleriyle asıldıklarında halat hareket etmiyorsa oyuncular halatın iki ucuna eşit büyüklükte kuvvet uyguluyor demektir.

6. Bir cismin hızıyla süratinin anlamı hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Bir hareketin hızı yer değiştirme üzerinden tanımlanırken sürat, alınan yol üzerinden tanımlanır. Bu nedenle hız vektörel, sürat skalerdir.

7. İçinde bulunduğumuz otomobil bir virajı dönerken yolun dışına doğru savrulmamızın nedeni nedir? Benzer olaya hangi durumlarda rastlanır?
Cevap: İçinde bulunduğumuz otomobil bir virajı dönerken yolun dışına doğru sarsılmamızın nedeni eylemsizliktir. Benzer olaya, içinde bulunduğumuz taşıt frenlenince ya da ansızın hızlanmaya geçince de rastlarız.

8. İtilen bir alışveriş arabasına etki eden kuvvetler nelerdir?
Cevap: İtilen bir alışveriş arabasına etki eden kuvvetler şunlardır: arabanın ağırlığı, iten kişinin uyguladığı itme kuvveti, zeminin araba tekerlerine uyguladığı sürtünme kuvveti ve arabanın içindeki nesnelerin arabaya uyguladığı temas kuvvetleri.

9. Dengelenmiş kuvvetler ne demektir? Buna ne gibi örnekler verebilirsiniz?
Cevap: Dengelenmiş kuvvetler, vektörel toplamı sıfır olan kuvvetler demektir. Masada duran bir kitaba etki eden kuvvetler dengelenmiş kuvvetlere örnek oluşturur. Sabit hızla yol alan bir taşıt da dengelenmiş kuvvetler etkisindedir.

10. Bir kitap masanın üzerinde dururken kitap-masa İkilisinde etki-tepki kuvvetleri nelerdir?
Cevap: Bir kitap masanın üzerinde dururken kitabın masa yüzeyine uyguladığı temas kuvveti ile masanın kitap yüzeyine uyguladığı temas kuvveti etki-tepki çifti oluşturur.

Ç- Aşağıdaki tabloda verilen olaylarda temas gerektiren ve gerektirmeyen kuvvetleri belirtiniz.

D- Aşağıdaki soruların yanıtlarını, testin sonundaki yanıt çizelgesine işaretleyelim.

1. “Otobüs iki durak ötede bekliyor.” dediğimizde aşağıdakilerden hangisini belirtmiş oluruz?

A) Hız B) Konum C) Yön D) Yörünge E) Zaman
Cevap: B

2. Çembersel pistte koşan atletin pist merkezine göre konum vektörü için aşağıdakilerden hangisi değişir?

A) Yalnız yönü B) Yalnız doğrultusu C) Yönü ile doğrultusu
D) Yönü ile büyüklüğü E) Doğrultusu ile büyüklüğü
Cevap: C

3. Aşağıdakilerin hangisinin hareketi ivmeli olmayabilir?

A) Salıncakta sallanan çocuk
B) Yürüyen merdivendeki öğrenci
C) Musluktan düşen su damlası
D) Potaya atılan basketbol topu
E) Balkondan düşen top
Cevap: B

4. Doğru boyunca hareket eden bir cismin t1 anındaki hızının v, t2 anındaki hızının 3v olduğu biliniyor ve bunlarla şu yargılara varılıyor:
I. Cisim yavaşlamaktadır.
II. Cisim hızlanmaktadır.
III. Cisim sabit ivmelidir.
Yukarıdaki yargıların hangisi ya da hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III
Cevap: A

5. Düzgün doğrusal bir hareket için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Hiz sabittir. B) İvmesi sıfırdır. C) Yönü değişkendir.
D) YoI, yer değiştirmeye eşittir. E) Yörünge doğrusaldır.
Cevap: C

6. Bir futbol topuna uygulanan net kuvvet sıfırdan farklıysa bu topta;
I. Dönme,
II. Hızlanma,
III. Yavaşlama
hareketlerinden hangisi ya da hangileri gözlenebilir?

A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E

7. Bir kutu, sürtünmeli yatay düzlemde yatay ve zıt yönlü F1, F2 kuvvetleriyle iki yana çekildiğinde, F2 yönünde sabit hızla hareket ediyor. Bu olayla ilgili olarak aşağıdaki yorumlarda bulunuluyor:
I. F2 kuvveti F1 kuvvetinden büyüktür.
II. Sürtünme kuvveti F1 yönündedir.
III. F1 kuvvetinin büyüklüğü sürtünme kuvvetininkine eşittir.
Yukarıdaki yargılardan hangisi ya da hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
Cevap: D

8. Günlük yaşamımızda karşılaştığımız kuvvetlerden bazıları şunlardır:
I. Sürtünme kuvveti
II. Yer çekimi kuvveti
III. Elektriksel kuvvet
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri, temas gerektiren kuvvettir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III
Cevap: A

9. Ankara’dan İstanbul’a trenle giden öğrencinin yer değiştirmesinin büyüklüğü x1, otobüsle giden öğrencininki x2, uçakla giden öğrencininki ise x3 ile gösteriliyor. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) x3 > x2 > x1 B) x1 > x2 > x3 C) x3 > x1 = X1
D) x1 = X1 = x3 E) x1 = X1 > x3
Cevap: D

10. A kentinden B kentine değişik yollardan giden iki otobüs için;
I. Hareketin süresi,
II. Yer değiştirme,
III. Alınan yol
büyüklüklerinden hangisi ya da hangilerinin eşitliği kesindir?

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: A

11.
I. Potaya doğru atılan basketbol topu
II. Hızlanan bir yarış arabası
III. Düz bir caddede ilerleyen otomobil
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri kesinlikle ivmelidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: D

12. Konum-zaman grafiğinin eğimi, aşağıdakilerden hangisini verir?

A) Yer değiştirmeyi B) İvmeyi C) Hızı
D) Yolun eğimini E) Konumu
Cevap: C

13. Masanın üzerinde kaymaya zorlanan bir kitapla masa yüzeyi arasındaki sürtünme kuvveti;
I. Yüzeyler arasındaki sürtünme katsayısı,
II. Kitabın ağırlığı,
III. Kitabın yüzey alanı büyüklüklerinden
hangisi ya da hangilerine bağlıdır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: B

14. Bir kuvvet, uygulandığı cisimde;
I. Dönme hareketi,
II. Öteleme hareketi,
III. Şekil değişikliği
olaylarından hangisi ya da hangilerini yaratabilir?

A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E