9. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 127 Cevapları Ödev Yayınları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Harnâme’nin temasını ve konusunu belirleyiniz.

Tema: Harnâme’nin teması kanaatkârlık, insanın elindekiyle yetinmeyi bilmesidir.
Konu: Harnâme’nin konusu ise öküzlere özenen zayıf bir eşeğin başına gelen olaylardır.

3. Harnâme’deki olay örgüsünü belirleyiniz.

• Zayıf, çelimsiz bir eşeğin otlakta gördüğü öküzlere özenmesi.
• Eşeğin bu durumu bilge eşeğe anlatması.
• Eşeğin otlakta karnını güzelce doyurması.
• Eşeğin sesini duyan sahibinin gelip eşeği cezalandırması.
• Eşeğin yaşadığı durumu bilge eşeğe “Boynuz umdum, kulaktan oldum.” diye anlatması.

4. Harnâme’meki kahramanlar hangi özelliklere sahiptir? Açıklayınız.

• Miskin eşek, zayıf, çelimsiz ve kendisinden daha iyi durumda olan öküzlere özenen, elindekiyle yetinmeyi bilmeyen bir kahramandır.
• Bilgin eşek, her varlığın özelliklerinin ve görevlerinin farklı olduğunu bilen akıllı bir kahramandır.
• Öküzler bakımlı, güçlü kahramanlardır.
• Eşeğin sahibi, yapılan bir hatayı hemen cezalandıran bir kahramandır.

5. Harnâme’deki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.

Açık ileti:

• Kurallara uymayan ve hata yapanlar cezalandırılırlar.

Örtük ileti:

• Elindekiyle yetinmeyen insanlar zamanı gelir onu da kaybedebilirler.
• Herkes haddini, sınırlarını bilmelidir.
• İnsanlar kendi elindekilerle yetinmeyi bilmelidir.

6. Masal ve fablın benzer ve farklı özelliklerini aşağıdaki tabloya yazınız.

Fabl ve masal arasındaki farklılıklar

• Masallar olağanüstü kişiler yer alırken fabllarda kahramanlar insan dışı varlıklardır.
• Masallar tekerlemeyle başlarken fabllarda bu durum söz konusu değildir.
• Fablların sonunda genelde küçük bir hayat dersi verir. Masalda ise klasik "mutlu son" vardır, iyiler her zaman kazanır. edebiyatfatihi.net
• Masallarda nasihat söz konusu değilken fabllarda nasihat,ders verme söz konusudur.
• Masallar düz yazıyken fabllar şiir veya düzyazı şeklinde olabilir

Fabl ve masal arasındaki benzerlikler

• Her ikisi de olay çevresinde gelişen edebi bir türdür.
• İkisinde de olağanüstü ve hayali mekanlar vardır.
• İkisinde de belirsiz zaman vardır.
• İkisinde de hakim anlatıcı vardır.
• İkisinde de öyküleyici ve betimleyici anlatım türleri kullanılır.