8. Sınıf SDR Dikey Fen Bilimleri Sayfa 181-184 Cevapları

5. ÜNİTE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI

A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1) Basit makinelerin üç tane özelliğini yazınız.

• Kuvvetten ya da yoldan kazanç sağlayabilirler.
• Bir işin yapılma hızını ve süresini değiştirebilirler.
• Uygulanan kuvvetin yönünü değiştirebilirler.
• İş kolaylığı sağlarlar.
• İşten ve enerjiden kazanç sağlamazlar.

2) Kaldıraç türleri nelerdir? Örnekler vererek açıklayınız.

– Desteğin arada olduğu kaldıraçlar: eşit kollu terazi, kerpeten vb.
– Yükün arada olduğu kaldıraçlar: el arabası, ceviz kıracağı vb.
– Kuvvetin arada olduğu kaldıraçlar: cımbız, maşa vb.

3) Sabit ve hareketli makaraların farkları nelerdir? Açıklayınız.
Sabit makaralar, uygulanan kuvvetin yönünü değiştirebilirken kuvvetten kazanç sağlamaz. Hareketli makaralar ise kuvvetten kazanç sağlayabilen sistemlerdir.

Sabit ve hareketli makaraların farkları nelerdir

4) Eğik düzlemlerin kullanım alanlarına örnekler veriniz.
Yük rampaları, çocuk kaydırağı, vida, balta ağzı, bıçak ağzı, merdiven, rampa yol, Arşimet vidası, rüzgar türbini kanadı örnek verilebilir.

Eğik düzlemlerin kullanım alanlarına örnekler

5) Çıkrık sistemlerini açıklayarak kullanım alanlarına örnekler veriniz.
Eş merkezli ve yarıçapları farklı iki veya daha fazla silindirden meydana gelen basit makine düzeneklerine çıkrık denir. Kuyudan su çıkarma sistemleri, tornavida çıkrık sistemi örneklerinden bazılarıdır.

Çıkrık sistemleri

B. Aşağıda çerçeve içerisinde bazı ifadeler verilmiştir. Bu ifadelerden uygun olanları kullanarak cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.

1) Çok az parçadan oluşarak iş yapma kolaylığı sağlayan makinelere basit makineler denir.
2) Makas, desteğin arada olduğu kaldıraçlara örnektir.
3) Basit makinelerde enerjiden kazanç sağlanmaz .
4) Palanga sistemlerinde sabit ve hareketli makaralardan yararlanılır.
5) Cımbız, yük kolunun kuvvet kolundan büyük olduğu kaldıraçtır.
6) Sabit makaralarda sistem dengedeyken yükün ağırlığı uygulanan kuvvetin büyüklüğü eşittir.
7) Eğik düzlemde eğim azaldıkça kuvvetten kazanç artar.
8) Bazı parçalan birbirine sabitlemek için kullanılan eğik düzlemden oluşan vida da basit makinedir.
9) Basit makinelerin bir araya gelmesiyle oluşturulmuş sistemlere bileşik makineler denir.
10) Kasnaklar dişleri olmayan tekerleklerdir.

C. Aşağıdaki bilgiler doğru ise yay ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

1) (D) Eşit kollu terazi, destek noktasının arada olduğu kaldıraç tipine örnektir.
2) (Y) Sabit makara, kuvvetten kazanç sağlar.
3) (D) Basit makineler iş yapma kolaylığı sağlar.
4) (Y) Kaldıraçlarda işten kazanç sağlanabilir.
5) (Y) Eğik düzlemlerde kuvvetten kayıp, yoldan ise kazanç vardır.
6) (Y) Dişli çarklarda kuvvetin yönü değişmez.
7) (D) Kaldıraçlarda yük, destek noktasına yaklaştıkça yükü dengeleyen kuvvet azalır.
8) (Y) Hareketli bir makarada kuvvetten kazanç sağlanmaz.
9) (D) Palangalarda kuvvetten kazanç sağlanır.
10) (D) Tahterevalli uygulanan kuvvetin yönünü değiştirir.

Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.

1) Aşağıdaki basit makinelerden hangisi, desteğin arada olduğu kaldıraca örnektir?
A) Pense B) El arabası C) Maşa D) Cımbız
Cevap: A

2) Aşağıda basit makineler ile ilgili verilen açıklamalardan hangisi doğrudur?
A) Bazı basit makineler enerjiden kazanç sağlar.
B) Palangalar çok büyük kuvvet kazancı sağlayan sistemlerdir.
C) Eğik düzlemlerde yükün hareket ettirildiği yol, eğik düzlemin yüksekliğidir.
D) Çıkrık sistemlerine vida örnek olarak gösterilebilir.
Cevap: B

3) Ağırlıkları farklı iki çocuk, destek noktasının yeri değişebilen bir kaldıraçta oynuyor. Ağırlığı az olan çocuğun, ağırlığı fazla olan çocuğu dengeleyebilmesi için kaldıraçla ilgili ne yapması gerekir?
A) Destek noktası, ağırlığı fazla olan çocuğa doğru kaydırılmalıdır.
B) Destek noktası, ağırlığı az olan çocuğa doğru kaydırılmalıdır.
C) Ağırlığı az olan çocuk desteğe doğru yürümelidir.
D) Çubuk kalınlaştırılmalıdır.
Cevap: A

4) 50 N ağırlığındaki bir cisim, aşağıdaki eğik düzlemlerden hangisi ile yukarı çıkarılırsa bu cisme en az kuvvet uygulanmış olur?
Cevap: D

5) I. Bir iş yaparken basit makineler enerji tasarrufu sağlar.
II. Bir iş yaparken basit makineler kolaylık sağlar.
III. Basit makineler kuvvetin yönünü ve büyüklüğünü değiştirebilir.
Yukarıda verilen ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III
Cevap: C

6) Aşağıda verilen basit makine çeşitlerinden hangisi çıkrık sistemine örnek gösterilebilir?
A) Çekiç B) El arabası C) Anahtar D) Merdiven
Cevap: C

7) Aşağıda verilen makara sistemlerinde 40 N ağırlığındaki özdeş cisimler F1f F2, Fa ve F4 kuvvetleri ile dengededir. Makara ağırlıkları ve sürtünmeler ihmal edildiğine göre bu yükleri dengede tutan kuvvetlerin hangisi en küçüktür?
Cevap: B

8) Yanda bir çıkrık düzeneği gösterilmişti. Bu düzenekte.. olduğuna göre: verilenlerden hangisi yada hangileri ayrı ayrı yapılırsa kuvvet kazancı artırabilir ?
Cevap: C

9) Sürtünmelerin ve makara ağırlığının önemsenmediği yandaki sabit makara düzeneğinin kefesine önce 10 N’luk bir yük konulmuş ve sistem F, kuvveti ile dengelenmiştir. Kefeye daha sonra 5 N’luk bir yük daha eklenince sistem F2 kuvveti ile dengelenmiştir. Kefenin ağırlığı bilinmediğine göre F, ve F2 kuvvetlerinin büyüklükleri kaç N olabilir?
Cevap: C

10) Aşağıda verilenlerden hangisi dişli çarkların kullanım alanlarından biri değildir?
A) Bisikletler B) Saatler C) Motorlu taşıtlar D) Cep telefonları
Cevap: D

11) I. Tahterevalli
II. Eğik düzlem
III. El arabası
IV. Bisiklet
Yukarıdakilerden hangileri bileşik makineye örnek verilemez?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) III ve IV
Cevap: A

Ağırlığı önemsiz eşit bölmelendirilmiş kaldıraçlarda bulunan özdeş G ağırlığı; F,, F2 ve F3 kuvvetleri ile şekildeki gibi dengededir. Buna göre;
I. F, kuvvetinin büyüklüğü G ağırlığından fazladır.
II. II numaralı sisteme cımbız örnek gösterilebilir.
III. F3 kuvvetinin büyüklüğü G ağırlığına eşittir.

12) Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız III B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
Cevap: A

13) Aşağıdakilerden hangisi basit bir makine değildir?
A) Makara B) Kaldıraç C) Tükenmez kalem D) Kürek
Cevap: C

14) En az iki çeşit basit makine içeren düzeneklere bileşik makine adı verilir. Bisiklet de farklı basit makineler içeren bir bileşik makinedir.
Aşağıdaki verilenlerden hangisi bisikletin yapısında bulunan basit makinelerden biri değildir?
A) Çıkrık B) Makara C) Kaldıraç D) Dişli çark
Cevap: B

15) Zihin gelişimi için düzenli olarak ceviz yemek isteyen Hatice, ceviz kıracağından yararlanarak ceviz kırmak istiyor.
Hatice, ceviz kıracağı üzerindeki F₁, F₂, F₃ ve F₄ ile gösterilen kuvvetlerden hangisini uygular ise daha az kuvvet uygulayarak ceviz kırabilir?
Cevap: D