8. Sınıf SDR Dikey Fen Bilimleri Sayfa 135 Cevapları

Kışın kar yağdığında kara yolları görevlilerinin buzlanmayı önlemek için tuz kullandıklarını biliyor musunuz?

Cevap: Evet biliyorum. Haberlerde çoğu zaman bu tür çalışmaların olduğu yayınlara denk geliyorum.

Peki tuz, buzlanmayı nasıl önlemektedir?

Cevap: Tuz aslında buzu eritmez, ancak buzun erime sıcaklığının düşmesine sebep olur. Örneğin hava sıcaklığının -3°C olduğu bir günü düşünelim. Saf suyun erime/donma sıcaklığı 0°C olduğu için böyle bir günde açık havadaki su donacaktır. Ancak kimyanın temel yasalarından biri, saflığı bozulan (içine çeşitli maddeler eklenen) sıvıların donma sıcaklığının düşeceğini söyler. Buzlu yolların tuzlanmasındaki amaç da bu durumdan yararlanmaktır. Çünkü buzun üzerine yeterince tuz atılarak erime sıcaklığını -3°C’nin altına düşürmek ve böylece buzun erimesini sağlayarak -3°C sıcaklık altında sıvı halde bulunan bir tuzlu su karışımı elde etmek mümkündür.

Buharlaşma, sıvı bir maddenin ısı etkisi ile gaz hâle geçmesi sırasında gerçekleşen bir olaydır. Elinize bir miktar kolonya döküldüğünde elinizde bir serinlik hissediyor musunuz? Toprak testideki su neden uzun süre serin kalır? Yeni kesilmiş karpuzun kesim sonrasında, güneşin altında bile bir miktar soğuduğunu biliyor musunuz?

Cevap: Evet biliyorum çünkü Sıvı haldeki bir maddenin sıcaklık veya basıncın artmasıyla gaz haline geçmesine buharlaşma denir. Örneğin Kıyafetlerimizi yıkadığımızda kuruması için bir süre asılı bekletiriz. Bunun nedeni kıyafetlerdeki suyun buharlaşmasını beklemektir. Aslında kuruma buharlaşmadan başka bir şey değildir. Yere su döktüğümüzde bir süre sonra yerin kuruduğunu görürüz. Çünkü sıcaklık etkisiyle yerdeki su buharlaşacak ve havaya karışacaktır. Sıcak havalarda yerlerin daha kolay kurumasının nedeni ise yüksek sıcaklıklarda buharlaşma hızının daha yüksek olmasıdır.