8. Sınıf Meb Türkçe Aliya İzzetbegoviç ve Özgürlük Mücadelesi Metni Cevapları

Aliya İzzetbegoviç ve Özgürlük Mücadelesi Metni Cevapları

Hazırlık Çalışmaları

“Hürriyet ve istiklal benim karakterimdir.” (M. Kemal ATATÜRK) sözüyle ilgili düşünceleriniz nelerdir?

Cevap: Mustafa Kemal Atatürk söylemiş olduğu sözlerle bazen Türk milletinin aynası olmuş, bazen de millete yön göstererek doğru yolu bulmamızı sağlamıştır. Atatürk bu sözünde hürriyet ve bağımsızlığın kendi karakteri olduğunu söylerken bu kavramların kendisi ile bütünleştiğini vurgulamak istemiştir. Türk milleti evvelden ezelden bağımsız yaşamış bir millettir ve hürriyet bizim için çok önemli bir kavramdır. Her insanın doğuştan getirdiği birtakım özellikler vardır ve bu özellikleri ne yaparsanız yapın değiştiremezsiniz. Bunlara karakter özellikleri adı verilir. Bu özellikler kişi ile özdeşleşir ve onun bir parçası haline gelir. Atatürk bu sözünde hürriyet ve bağımsızlığın kendisinde bir karakter özelliği olduğunu söylemekte ve hiçbir zaman bu özelliğinden ayrı düşünülemeyeceğini vurgulamak istemektedir.

1. ETKİNLİK 

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 228 Cevabı

Metinde geçen anlamını bilmediğiniz sözcükleri belirleyiniz. Bu sözcüklerin anlamlarını metinden hareketle tahmin ediniz. Sözcüklerin anlamlarını sözlükten bularak yazınız.

• Kelime: ideal.
• Tahmin: uygun.
• Sözlük Anlamı: Düşüncenin tasarlayabileceği bütün üstün nitelikleri kendinde toplayan

**********

• Kelime: ödün
• Tahmin: uzlaşı.
• Sözlük Anlamı: Uzlaşmaya varabilmek için hak, istek veya savlarının bir bölümünden, karşı taraf yararına.

**********

• Kelime: federal
• Tahmin: Birleşmiş devletler.
• Sözlük Anlamı: Federasyon durumunda birleşmiş olan.

**********

• Kelime: ivme
• Tahmin: hız.
• Sözlük Anlamı: Hareket eden nesnenin kısa bir zaman içinde, hızında oluşan değişmenin bu zamana oranı

**********

• Kelime: referandum
• Tahmin: Bir durumun halka sorulması.
• Sözlük Anlamı: Halk oylaması

**********

• Kelime: işgal
• Tahmin: Bir yere müdahale etme.
• Sözlük Anlamı: Bir yeri ele geçirme.

2. ETKİNLİK 

Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

1. Aliya’nın kişiliği ve mücadelesinin tanınması neden hepimizin ödevidir?

Cevap: Bir toplumun tarihini, o toplumun içinden çıkan kahramanlar, liderler yazar. Bu liderler ve kahramanlar anlaşılmadan, tanınmadan bazen bir ulus bazen de bir dönem anlaşılamaz. Bizim görevimiz geçmişte yaşananlardan ders alarak ülkemizi korumaktır. Aliya’nın kişiliğini ve mücadelesini tanıyarak ülkemizi koruma yolunda dersler çıkarabiliriz. Bu nedenle Aliya’nın kişiliği ve mücadelesinin tanınması bizim görevimizdir.

2. Bosna Hersek’in bağımsızlığı nasıl gerçekleşmiştir?

Cevap: Aliya İzzetbegoviç Yugoslavya’nın dağılma sürecinde Demokratik Eylem Partisi’ni
kurarak Bosna halkının özgürlük mücadelesini başlatmıştır. Aliya İzzetbegoviç, 1 Mart 1992 tarihinde, ülkesinde yaptığı referandumla bağımsızlık ilanını halkın onayına sunmuştur. Halk da bunu kabul ederek bağımsızlığını gerçekleştirmiştir.

3. Çanakkale Savaşı ile Bosna Hersek’in işgalinin benzer yönleri nelerdir?

Cevap: Çanakkale gibi büyük bir acıdan nasıl büyük liderler, kahramanlar, ölümsüz hikâyeler çıktıysa Bosna Hersek halkının yaşadığı bu acıdan da benzer hikâyeler, kahramanlar ve liderler çıkmıştır.

4. Aliya’nın metinde geçen sözlerini değerlendirdiğimizde bu sözler Bosna Hersek halkını hangi yönlerden etkilemiştir?

Cevap: Aliya’nın sözleri, düşmanların aslında birlik ve beraberliklerini bozmaya çalıştıklarını anlatmaktadır. Bosna Hersek halkı nefret ile hareket etmek yerine, bu birlik ve beraberliği korumak için mücadele etmiş ve muzaffer olmuşlardır.

5. Aliya İzzetbegoviç, huzur ve barış ortamının tekrar sağlanması için nasıl bir yol izlemiştir? Onun bu davranışını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cevap: Adil bir anlaşma olmasa da savaşın sürmesinden iyidir düşüncesi ile Dayton Antlaşması’nı imzalayarak ilk adımı atmıştır. Bundan sonraki süreçte de bu ortamı korumak ve Bosna’nın yaralarını sarması için için çalışmıştır.

6. Aliya İzzetbegoviç’i siz nasıl tanımlarsınız?

Cevap: Özgürlük mücadelesini insanlığından bir şey kaybetmeden sürdürüp başarıya ulaşmış, sadece Bosna halkının değil, tüm insanlığın minnettar olması gereken değerli bir liderdir.

3. ETKİNLİK 

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 229 Cevabı

Metnin konusu, ana fikri ve yardımcı fikirlerini belirleyiniz.

KONU

Cevap: Aliya İzzetbegoviç’in özgürlük mücadelesi

ANA FİKİR

Cevap: Bir ulusun değerini anlamak için ilk olarak tarihinde içinde çıkan kahramanları, liderleri anlamak gerekir.

4. ETKİNLİK 

Aliya İzzetbegoviç ve onun özgürlük mücadelesi ile ilgili hazırladığınız sunumunuzu yapınız.

Cevap: Örnektir:

“Ben bir Müslümanım ve öyle kalacağım. Kendimi dünyadaki İslam davasının bir neferi olarak telakki ediyorum ve son günüme kadar da böyle hissedeceğim. Çünkü İslam, benim için güzel ve asil olan her şeyin diğer adı; dünyadaki Müslüman halklar için daha iyi bir gelecek vaadinin ya da umudunun, onlar için onurlu ve özgür bir hayatın, kısacası benim inancıma göre uğrunda yaşamaya değer olan her şeyin diğer adıdır”.

Çağdaş İslam Düşüncesinin önemli temsilcilerinden Aliya İzzetbegoviç’in özgürlük mücadelesi, İslam düşüncesinden ve pratiğinden bağımsız değildir. Onun düşüncesinde özgürlük ve ahlâk, insanı yücelten ve diğer varlıklardan farklı kılan temel değerlerdir. İslam, bu iki değerin uyumlu birlikteliğini sağlamaktadır. Ne var ki zamanla Müslüman toplumlarda İslam ile Müslümanlar arasında büyük bir mesafe oluşmuştur. Din yorumlarında, ahlakta, siyasette, ekonomide vb. pek çok alanda gözlenen yozlaşmanın kaynağı da bu mesafedir. Merhum bilge lider, sadece Bosna Savaşı sırasında değil, hayatı boyunca İslam ile Müslümanlar arasında oluşan mesafeyi dert edinmiştir. Özellikle İslam rönesansı ve İslamlaşma mücadelesine düşünce adamı olarak önemli katkılar sağlamıştır. Bu kitaptaki yazılar, Müslümanların samimiyetle ve fedakarlıkla İslam’a dönmeye ve İslam’ı yaşamaya ihtiyaçları olduğunu haykıran, bu uğurda ömrü boyunca mücadele eden merhum Aliya İzzetbegoviç’in düşüncesinin ve pratiğinin anlaşılmasına katkı sağlamak amacındadır.

5. ETKİNLİK 

Aşağıdaki cümlelerde yapılan anlatım bozukluklarını gidererek cümleleri tekrar yazınız.

İnsan hak ve özgürlükleri değerini bilmeliyiz.

Cevap: İnsan haklarının ve özgürlüklerinin değerini bilmeliyiz.

Çocuklar neşe verici şeylerle uğraşsın, gülmesini unutmasın.

Cevap: Çocuklar neşe verici şeylerle uğraşsın, gülmeyi unutmasın.

Anlattığım konu herkesin çok dikkatini çekmiş olmalı ki benden içeriğini tüm yönleriyle açıklamamı istediler.

Cevap: Anlattığım konu herkesin dikkatini çekmiş olmalı ki benden konunun içeriğini tüm yönleriyle açıklamamı istediler.

İnsanlardan hepsi yaşama hakkına sahiptir.

Cevap: İnsanların hepsi yaşama hakkına sahiptir.

Dünya geleceği için barış önemlidir.

Cevap: Dünyanın geleceği için barış önemlidir.

Onu telefonla arayıp hasta ziyaretine gidildi.

Cevap: Onu telefonla arayıp hasta ziyaretine gitti.

6. ETKİNLİK 

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 230 Cevabı

Aşağıdaki gezi yazısından hareketle siz de yaptığınız bir geziyi Türkçe defterinize yazınız.

Cevap: İzmir saat kulesine gitmeye karar verdik. Mersin’den kendi arabamız ile yola çıktık. Akşam üzeri 22’de yola çıktık sabah 8 gibi İzmir’deydik. İzmir’de gitmek istediğimiz belki de tek yer sat kulesi idi. Çünkü daha önce çoğu kez İzmir’e gelmiştik. Ama bir türlü saat kulesine gidememiştik. Tüm ihtişamı ile saat kulesi karşımızda duruyordu. Saat Kulesi’nin etrafı beyaz mermerden, diğer bölümleri kesme taştan yapılmıştı. Üçer çeşmesi ile kurnası, ortasında da fıskiyeleri de vardır. Ay yıldız kabartmalar mükemmel ötesiydi. Gerçekten beklediğim kadarıyla vardı. İzmir Saat Kulesi kendisinden bekleneni vermişti bana göre birde, çok şaşırdım noktası yapıldığı günden bu yana sadece bir kere durmuştur. Oda depremden dolayı daha sonra onarılmış ve çalışmaya devam etmiştir.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Cahit Külebi’nin beğendiğiniz şiirlerinden birini ezberleyiniz. Fon müziği eşliğinde okumak üzere hazırlık yapınız.

Cevap: Hikaye şiiri Cahit Külebi’nin en ünlü şiirlerindendir.

HİKÂYE

Senin dudakların pembe
Ellerin beyaz,
Al tut ellerimi bebek
Tut biraz!

Benim doğduğum köylerde
Ceviz ağaçları yoktu,
Ben bu yüzden serinliğe hasretim
Okşa biraz!

Benim doğduğum köylerde
Buğday tarlaları yoktu,
Dağıt saçlarını bebek
Savur biraz!

Benim doğduğum köyleri
Akşamları eşkıyalar basardı.
Ben bu yüzden yalnızlığı hiç sevmem
Konuş biraz!

Benim doğduğum köylerde
Kuzey rüzgârları eserdi,
Ve bu yüzden dudaklarım çatlaktır
Öp biraz!

Sen Türkiye gibi aydınlık ve güzelsin!
Benim doğduğum köyler de güzeldi,
Sen de anlat doğduğun yerleri,
Anlat biraz!