7. Sınıf Türkçe Dersdestek Yayıncılık Yemeğin Buharını Yiyen, Ücretini Para Sesi Olarak Öder Cevapları

Yemeğin Buharını Yiyen, Ücretini Para Sesi Olarak Öder Metni Cevapları

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dersdestek Yayıncılık Sayfa 158 Cevabı

Metne Hazırlanalım

“Hukuk” kavramı size ne ifade ediyor?

Cevap: Arapça “hak” kavramının çoğulu olan hukuk; bir toplumun yaşamında, kişilerle devlet arasındaki, devletle çeşitli örgütlenmeler ve kurumlar arasındaki, kişilerin kendi aralarındaki ilişkileri belirleyen kurallar bütünü şeklinde tanımlanır.

Hukukun üstünlüğü ne demektir? Örneklerle açıklayınız.

Cevap: Hukukun üstünlüğü, temel olarak hukukun bir topluluktaki veya ülkedeki yayılmışlığını ve yetkisinin yüksekliğini ifade eder. Mesela iki kişi arasında bir sorun yaşanırsa bunu ancak hukuk ile çözmelidirler. Yasaların vereceği hükümle hak yerini bulabilir.

Konuşalım

Aşağıdaki metni okuyup verilen sorular etrafında sınıfça konuşunuz.

Değirmenci neye güvenerek değirmenini satmıyor?

Cevap: Berlin’deki yargıçlara. Yani hukukun üstünlüğüne.

“Adalet her sabah bana sıcak bir ekmek kokusuyla gelirdi.” sözüyle Kral ne anlatmak istiyor?

Cevap: Adalet yani fırıncının güvendiği yargıçlar ve bir ülkedeki hukukun üstünlüğü inancı Kral’ın komşusu olan fırıncının her sabah getirdiği ekmek ile yeniden kral tarafından anlaşılmaktaydı.

Bir ülkede hukukun üstünlüğü olmadığında ne gibi sorunlar yaşanır?

Cevap: Orada adaletsiz bir düzen olmuş olur. Adaletsiz bir düzende ise insanlar haksızlıklara uğrarlar. Bu da hiç kimsenin istemeyeceği bir şeydir.

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dersdestek Yayıncılık Sayfa 159 Cevabı

Söz Varlığım

➜ Aşağıda verilen cümlelerdeki altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamlarını dinlediğimiz metnin bağlamından hareketle önce tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz.

Cevap: 

çömlek

Sözlük Anlamı: Toprak tencere

yakasına yapışmak

Sözlük Anlamı: Hesap sormak veya bir şey istemek için tutup bırakmamak

insaf etmek

Sözlük Anlamı: Acımak

ifadesini almak

Sözlük Anlamı: Sorguya çekmek

kanaat

Sözlük Anlamı: Elindekinden hoşnut olma durumu, kanıklık, yeter bulma, yetinme, fazlasını istememe, doyum

akçe

Sözlük Anlamı: Küçük gümüş para

taşı gediğine koymak

Sözlük Anlamı: Gerekli bir sözü tam zamanında ve yerinde söyleyerek karşısındaki kimseyi susturmak, zekice davranmak

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dersdestek Yayıncılık Sayfa 160 Cevabı

Zamanı Belirleyelim

➜ Aşağıdaki cümlelerde fiillerin hangi haber kipinde çekimlendiğini söyleyiniz. Bu kipin cümlelere kattığı anlamı noktalı yerlere yazınız.

Kardeşim şimdi yatağında uyuyor.

Şimdiki Zaman

Ekmeği her gün babam alıyor.

Şimdiki Zaman

Fiil çekimlerinde kullanılan kip ekleri her zaman kendi anlamlarında kullanılmaz. Cümlede yüklemin çekimlendiği kip veya zamanla işin yapıldığı kip veya zamanın farklı olmasına anlam kayması denir.

➜ Siz de aşağıda verilen cümlelerdeki zaman eklerini ve bu eklerin hangi zamanı (anlamı) karşıladığını noktalı yerlere yazınız.

+ Nasrettin Hoca bir gün komşudan ödünç kazan ister.

Cevap: Ek geniş zaman, anlam geçmiş zaman.

+ Cuma günleri Nasrettin Hoca pazara geliyor.

Cevap: Ek şimdiki zaman, anlam geniş zaman

+ Akşamları bir bardak meyve suyu içiyorum.

Cevap: Ek şimdiki zaman, anlam geniş zaman

+ Bu kitabı okuyacaksınız ve özetini bana getireceksiniz.

Cevap: Ek gelecek zaman, anlam emir 

+ Yarın okula birlikte gideriz.

Cevap: Ek geniş zaman, anlam gelecek zaman

Dinleyelim – Cevaplayalım

➜ Dinlediğiniz metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Dükkân sahibi yoksul adamın yakasına neden yapışmış?

Cevap: Yoksul adam elindeki ekmeği yemeğin buharına tutup yemiş. Dükkan sahibi de buharın parasını istemek için yoksul adamın yakasına yapışmış.

2. Yoksul adam kendisini nasıl savunmuş?

Cevap: Yoksul adam yemeğin etinden ve suyundan almadığını söylemiş.

3. Dükkân sahibi ve yoksul adam kadıya neden gitmiş?

Cevap: Dükkan sahibi haklı olduğunu düşünerek hakkını almak için kadıya gitmiş.

Hikâye Unsurlarını Belirleyelim

➜ Dinlediğiniz metnin hikâye unsurlarını belirleyiniz.

Cevap: 

Şahıs ve Varlık Kadrosu: Dükkan sahibi, yoksul adam, Nasrettin Hoca

Mekan: Aşçı dükkanı

Zaman: Nasrettin Hoca’nın Akşehir’de kadılık yaptığı zamanlar, geçmiş zaman

Anlatıcı: 3. şahıs

Olay Örgüsü: Dükkan sahibinin yemeğin buharından yediği için yoksul bir adamdan para istemesi, parayı alamayınca kadıya gitmeleri.

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dersdestek Yayıncılık Sayfa 161 Cevabı

Sen Olsaydın…

➜ Dinlediğiniz metinde Nasrettin Hoca’nın sorunu çözme yöntemini doğru buldunuz mu? Nasrettin Hoca’nın yerinde siz olsaydınız bu sorunu nasıl çözerdiniz?

Duygu ve düşüncelerinize göre bu etkinliği siz yapabilirsiniz.

Ana Fikrini Belirleyelim

➜ Dinlediğiniz metnin ana fikrini belirleyiniz.

Cevap: 

Ana Fikir: Eninde sonunda adalet yerini bulur.

Nasıl Biri?

➜ Dinlediğiniz metindeki kahramanların kişilik özelliklerini belirleyerek yazınız.

Cevap: 

KADI

Adaletli, zeki

YOKSUL ÇOCUK

Fakir

DÜKKAN SAHİBİ

Aç gözlü, anlayışsız

Canlandıralım

➜ Kişilik özelliklerini belirlediğiniz kahramanların rollerini paylaşarak dinlediğiniz fıkrayı sınıfta canlandırınız.

Değerlendirelim

➜ Hukukun üstünlüğünün bir toplumdaki adalet kavramını muhafaza etmedeki rolü nedir?

Cevap: İnsanlar bireysel olarak yaptıkları işlerde kendilerini haklı görürler, dar açıdan baktıkları, durum değerlendirmesi yapamadıkları için adalet sağlanamaz. Adaletsizliği çözmek için adaletli birinin çözümüne ihtiyaç duyulur. Eğer hukukun üstünlüğü olmazsa kimse adalet için verilen kararları uygulamaz, adalet sağlanamaz.

➜ Adalet ve adaletin sağlanması masallarda, fıkralarda sıkça işlenen konulardır. Bunun sebebi sizce ne olabilir?

Cevap: Topluluk halinde yaşayan insanların birbirleri ile ilişkilerinde en önemli şey adaletin sağlanmasıdır. Adaletin önemini anlatmak, insanların doğru ve yanlışı ayırt edebilmeleri için masal ve fıkralarda bu konu sıkça işlenir.

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dersdestek Yayıncılık Sayfa 162 Cevabı

Düşünelim – Yazalım

Aşağıda verilen özdeyişlerden ve öğrendiklerinizden hareketle “hukukun üstünlüğü” konusuyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi yazınız.

“Ne kadar yüksekte olursan ol, yasalar senden de yüksektir.” Yasaların bittiği yerde zulüm yaşanır.”

Cevap: Hukuk olmadan bir ülkede adaletin sağlanması mümkün değildir. Bunun için bir ülkede adalet ve mutluluk olması için öncelikle hukukun üstünlüğü olmalıdır. Hukukun üstünlüğü, demokratik bir unsurdur. Demokrasi teamülleri arasında bulunur. Hukukun üstünlüğü demek, bir toplumda veya devlet teamülünde var olan hakların geçerli yüksekliği ve idare ve iradedeki önceliği demektir. Hukukun üstünlüğü, yargının tarafsızlığı ve bağımsızlığı, yasamanın tarafsızlığı, yürütmenin bağımsızlığı anlamlarına gelir. Anayasal olarak yasama bir kanun çıkardığında Anayasa Mahkemesi onayıyla anayasal uygunluğu tespit edilir ve onaylanır.Hukukun üstünlüğü, bir toplumu veya devleti bağlayan hukuki ve ahlaki sistemlerin ve değerlerin toplumda her kıymet hükmünün ana belirleyicisi olarak üstün durumda olmasıdır. Demokratik teamülleri gereği hukukun üstünlüğüne herkes eşit olarak uymak zorundadır.

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dersdestek Yayıncılık Sayfa 163 Cevabı

El Âlemin Ağzı Torba Değil ki Büzesin

Aşağıdaki görselleri inceleyip açıklamaları okuyunuz. Eksik bırakılan yerleri “El Alemin Ağzı Torba Değil ki Büzesin” fıkrasına göre tamamlayınız.

Nasrettin Hoca oğlunu okuldan almaya eşekle gelmiş. Oğluyla eşeğin üzerinde evin yolunu tutmuşlar. Aradan zaman geçmiş. Bir grup insan önlerine çıkmış. İçlerinden biri demiş ki:

Cevap: — Hoca, yazık değil mi hayvana, ikinizi birden nasıl taşısın bu hayvan, sende hiç insaf yok mu?

Hoca da oğlunu eşekten indirip kendi eşeğe binerek yoluna devam etmiş. Aradan zaman geçmiş. Onları gören biri:

Cevap: — Yazık vallahi. Küçücük çocuğu yürütüp, sen eşeğin üzerinde yolculuk yapıyorsun. Hiç acımıyor musun bu çocuğa?

Hoca oğlunu eşeğe oturtmuş. Kendi yoluna devam etmiş. Aradan yine zaman geçmiş. Birisi:

Cevap: — Başımıza taş yağacak, dünya tersine döndü. Yaşlılara hiç saygı kalmamış. Utanmıyor da yaşlı babasını yürütmeye…

Hoca ve oğlu eşeği de yanlarına alıp yollarına yaya devam etmişler. Oradan geçen gevezenin biri:

Cevap: — Hay Allah iyiliğini versin Hoca. Eşek dururken ikiniz de yürüyorsunuz. Sizde hiç akıl yok mu? Madem binmeyeceksin, ne diye yanında taşırsın bu eşeği? Komiksin vallahi.