6. Sınıf Eksen Yayıncılık Türkçe 30 Ağustos Cevapları

30 AĞUSTOS

1. ETKİNLİK 

6. Sınıf Eksen Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 88 Cevabı

Metne ve alt temaya hazırlamak amacıyla Atatürk’ün “Bağımsızlık, uğruna ölmesini bilen toplum- ların hakkıdır.” sözünden hareketle sınıfta bir tartışma gerçekleştiriniz. Tartışmanın demokratik bir ortamda gerçekleşmesini sağlayınız, birbirinizin haklarına saygı gösteriniz. Tartışma sonunda ulaşılan sonuçları maddeler hâlinde tahtaya yazınız.

Cevap: Bu etkinlik sınıfta yapılacaktır.

2. ETKİNLİK 

Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

• Türk tarihindeki önemli zaferlerden bildiklerinizi söyleyiniz.

Cevap: Malazgirt Savaşı, Kurtuluş Savaşı, 15 Temmuz darbe girişimi.

• 30 Ağustos Zaferi’nin hangi savaşta kazanıldığını biliyor musunuz? Açıklayınız.

Cevap: Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nde kazanılmıştır.

• 30 Ağustos 1922’de kazanılan Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile ilgili neler biliyorsunuz?

Cevap: Kurtuluş Savaşı’nı sona erdiren savaştır. 26 Ağustos 1922’de başlayan Büyük Taarruz’un beşinci günü (30 Ağustos) Dumlupınar yakınlarındaki Aslıhanlar Meydan Savaşı’nda Türk Ordusu düşmanın beş tümenini yok etti. Başkomutanlık Meydan Savaşı, iki yıl süreyle, bir yasayla bu ad kabul edilinceye kadar, Aslıhanlar Meydan Muharebesi adıyla anıldı. Savaşı, Başkomutan Mareşal Mustafa Kemal Paşa (Atatürk) Aslıhanlar’ın çok yakınındaki Akçaşar’daki komuta yerinden yönetti.

“30 Ağustos” adlı metni ezberleyerek okuyunuz. Bunun için önce metni 15 dakikada ezberlemeye çalışınız. Bu süreçte arkadaşlarınızı rahatsız etmemeye dikkat ediniz. Ardından metni sınıfın karşısında ezbere okuyunuz. Bütün öğrenciler ezbere okuma eylemini gerçekleştirdikten sonra sınıfla birlikte, şiiri ezbere en iyi okuyan öğrenciyi (ezbere okuma sırasında daha az hata yapan ve vurgu ve tonlamaya daha çok dikkat eden) belirleyiniz.

3. ETKİNLİK 

6. Sınıf Eksen Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 89 Cevabı

“Zafer” kelimesinin çağrıştırdığı kelime ve kavramları boşluklara yazınız.

» Galibiyet, Savaş, Barış, Mücadele, Kahramanlık, Gurur, Yenmek, Sevinç

4. ETKİNLİK  

“30 Ağustos” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterlerinize not ediniz. Bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğrenerek kelimelerin karşılarına yazınız ve her kelimeyi birer cümlede kullanınız.

Cevap: Metindeki anlamını bilmediğiniz kelimelere göre bu etkinliği siz yapabilirsiniz.

5. ETKİNLİK 

Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız.

1. Şair, her yıl Otuz Ağustos’ta neler yaşamakta, hissetmektedir?

Cevap: Gurur, coşku ve sevinç hissetmektedir.

2. Şair, her yıl Otuz Ağustos’ta nelerin geçtiğinden söz etmektedir?

Cevap: Ordular, tunç adımlar, demir göğüsler, Mehmetçikler, subaylar, alaylar, toplar, atlar, dağlar, yollar, şehirler, yaralılar.

3. Şan akını, nereden nereye kadar çağıldamaktadır?

Cevap: Afyon’dan İzmir’e kadar çağıldamaktadır.

4. Şair, Türk askerini hangi sözlerle övmektedir?

Cevap: Tunç adımlı, demir göğüslü benzetmesi ve zaferden başka sana sen yakışır sözleri ile övmektedir.

5. Metinde “çılgın” olarak nitelenen istek ne olabilir?

Cevap: Zafer olabilir.

6. “Unutmuş at gemi, kılıçlar kını / Can, canı unutmuş zafere kadar.” dizelerinden ne anlıyorsunuz?

Cevap: Herkes varını yoğunu koyarak, her şeyden vazgeçerek bu zafer için uğraşmıştır.

7. Şaire göre Mehmetçiğe en fazla yakışan nedir? Şair niye böyle düşünüyor olabilir?

Cevap: Zaferdir. Şair Türk askerinin tarihteki başarılarına dayanarak böyle düşünüyor olabilir.

8. Sizce “30 Ağustos” adlı metni, şair hangi duygularla yazmıştır? Bunu nereden anlıyorsunuz?

Cevap: Coşku ve sevinç duygularıyla yazılmıştır. Bunu şiire hakim olan havadan anlıyoruz.

9. Şiirin en çok hangi bölümünü sevdiniz? Niçin?

Cevap: Bu soruyu siz cevaplayınız.

10. “30 Ağustos” adlı metin, sizde hangi duyguları uyandırdı?

Cevap: Gurur ve sevinç duygularını uyandırdı.

11. Şiiri etkileyici buldunuz mu? Açıklayınız.

Cevap: Bu soruyu siz cevaplayınız.

6. ETKİNLİK 

Metnin konusunu ve ana duygusunu belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız.

• Şair metinde ne anlatıyor, neden söz ediyor?

Cevap:  30 Ağustos zaferinden duyduğu gurur ve sevinci anlatıyor. Ordulardan, Türk askerlerinden bahsediyor.

6. Sınıf Eksen Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 89 Cevabı

Sizce şair bu metni hangi amaçla yazmış olabilir?

Cevap: Duyduğu sevinç ve gururu okuyucularla paylaşmak, Türk askerini övmek için.

• Şairin bu metinde, bize aktarmak, hissettirmek istediği asıl duygu nedir?

Cevap: Kazandığımız şanlı zaferin gururu, coşkusu ve sevinci.

7. ETKİNLİK 

• Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız.

• Sizce şair, okuduğunuz metin için niçin “30 Ağustos” başlığını kullanmış olabilir?

Cevap: 30 Ağustos zaferinden duyduğu coşkuyu anlattığı için.

• Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız.

Cevap: Uygundur.

• Metnin şairi siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız?

Cevap: Geçerler.

8. ETKİNLİK 

A. “30 Ağustos” adlı şiiri ve aşağıda yer alan “30 Ağustos’un Önemi” adlı metni sessiz okuma yöntemiyle okuyunuz. Ardından aşağıdaki soruları cevaplayınız.

a. ” ’30 Ağustos’ ” adlı metin kulağa hoş gelmektedir çünkü…” diyen biri sizce sözlerini nasıl devam ettirmiş olabilir?

Cevap: ahenkli bir şekilde, sanatlı anlatım kullanılarak yazılmıştır.

b. “30 Ağustos” adlı metin mi yoksa “30 Ağustos’un Önemi” adlı metin mi mısralar hâlinde yazılmıştır?

Cevap: 30 Ağustos adlı metin.

c. “30 Ağustos” adlı metindeki anlatım mı yoksa “30 Ağustos’un Önemi” adlı metindeki anlatım mı daha etkileyicidir? Bu iki metinden hangisi özellikle duygularımızı harekete geçirmek, coşku ve heyecan uyandırmak için yazılmıştır?

Cevap: 30 Ağustos adlı metin daha etkileyicidir. 30 Ağustos adlı metin duygularımızı harekete geçirmek, coşku ve heyecan uyandırmak için yazılmıştır.

ç. ” 30 Ağustos” ve “30 Ağustos’un Önemi” adlı metinlerden hangisinde sesler arasında bir ahenk oluşturmaya dikkat edilmiştir?

Cevap: 30 Ağustos adlı metinde.

6. Sınıf Eksen Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 90 Cevabı

d. Güzel yazmak, yazdıklarımızın etkili olmasını sağlamak için söz sanatlarına başvururuz. “30 Ağustos” ve “30 Ağustos’un Önemi” adlı metinlerden hangisinde söz sanatına ya da sanatlarına başvurulduğunu düşünüyorsunuz?

Cevap: 30 Ağustos adlı metinde.

e. ” ’30 Ağustos’ adlı metindeki bütün mısraların hece sayısı 11’dir. Bütün mısraların 11 heceden oluşması, şiirin ahengine katkıda bulunmaktadır.” diyen birinin bu düşüncesine siz katılır mısınız? Açıklayınız.

Cevap: Evet. Şiirde hecelerin eşit olması ahengi yakalamak için önemlidir.

f. ” ’30 Ağustos’ adlı metnin her dörtlüğünün mısra sonlarında yer alan kelimeler arasında ses benzerliği vardır. Örneğin birinci dörtlüğün mısra sonlarında yer alan ‘ağustos’ ve ‘pos’ kelimeleri arasında ses benzerliği vardır. Bu ses benzerlikleri şiirde bir ahenk oluşmasına katkıda bulunmaktadır.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız.

Cevap: Haklıdır.

g. ” ’30 Ağustos’ adlı metnin 2. dörtlüğünün 2 ve 4. mısralarının sonunda yer alan ‘subaylar’ ve ‘alaylar’ kelimeleri arasında da ses benzerliği vardır. Bu iki kelime arasında, kelime sonlarındaki ‘aylar’ sesleri benzerdir.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız.

Cevap: Haklıdır.

h. ” ‘Subaylar’ ve ‘alaylar’ kelimeleri arasındaki benzer seslerden ‘ay’ sesleri, iki farklı kelime içinde yer almaktadır. Biri ‘subay’ kelimesindeki ‘ay’ sesleri, diğeri de ‘alay’ kelimesindeki ‘ay’ sesleridir. O hâlde buradaki ses benzerliği; yazılış ve okunuşları aynı, anlam ve görevleri farklı ‘ay’ sesleriyle sağlanmıştır.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız.

Cevap: Katılırım.

i. ” ‘Subaylar’ ve ‘alaylar’ kelimelerinin sonunda yer alan “-lar” eklerinde de ses benzerliği vardır. Bu iki ek, aynı ektir. O hâlde buradaki ses benzerliği; yazılış, okunuş, anlam ve görevleri aynı olan ‘-lar’ ekleriyle sağlanmıştır.” diyen biri bu düşüncesinde haklı mıdır? Açıklayınız.

Cevap Haklıdır.

B. Ardından aşağıdaki bilgileri okuyunuz.

9. ETKİNLİK 

“30 Ağustos” adlı metindeki bütün kafiyelerin altlarını çiziniz. Redifleri ise daire içine alınız. Bu çalışmayı metin üzerinde yapınız

10. ETKİNLİK  

“Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde oluşturduğunuz grupla, yapmanız istenen “Millî Mücadele Dönemi Savaşları” araştırmasından elde ettiğiniz bilgileri kullanarak en fazla 10 dakika sürecek bir sunum yapmaya hazırlanınız. Sunumunuzda, konuyla ilgili bulduğunuz fotoğraf, resim, grafik ya da videolara da yer vermeye dikkat ediniz. Hazırlığınızı tamamlayınca sunumunuzu grup sözcüsü olarak belirleyeceğiniz arkadaşınız aracılığıyla gerçekleştiriniz.

Yazmaya Hazırlık

Öğretmeninizin yapacağı “bağımsızlığın önemi” konulu konuşmayı (“Sonraki Metnin İşlenişine Hazırlık” bölümünde istenmiş olan) dinleyiniz. Ardından siz de konuyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi ifade ediniz.

Yazma, Taslak Oluşturma

“Yazmaya Hazırlık” aşamasında dile getirilen duygu ve düşüncelerden hareketle “bağımsızlığın önemi” konulu bilgilendirici bir metin yazınız. Metninizi sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine ya da birkaçına yazınız.

Taslağı Gözden Geçirme, Yeniden Düzenleme

Yazdığınız metni, aşağıdaki sorular üzerinden gözden geçiriniz, yeniden düzenleyiniz.

• Bu yazı, belirlenen konuya uygun mu?
• Bu yazıyı daha iyi nasıl yazabilirim?
• Bu yazı anlaşılır mı?
• Bu yazıda, konuyla ilgili olarak daha farklı nelere yer verebilirim?

Düzeltme

Yazdığınız metni grupça, dil – anlatım, yazım – noktalama ve içerik bakımından değerlendiriniz ve bu değerlendirmeye bağlı olarak gereken düzeltmeleri yapınız. Düzeltme çalışmalarının tamamlanmasından sonra metni sınıfa getirdiğiniz A4 ebadındaki kâğıtlardan birine ya da birkaçına yeniden yazınız.

Yayımlama, Paylaşma

Düzeltmeden sonra metninizi sınıf panosuna asarak yazdıklarınızın arkadaşlarınız tarafından da okunmasını sağlayınız. Bütün arkadaşlarınızın metinlerini değerlendiriniz ve en beğendiğiniz metnin hangisi olduğunu, en çok niçin o metni beğendiğinizi sözcü olarak belirleyeceğiniz bir arkadaşınız aracılığıyla açıklayınız.

SONRAKİ METNİN İŞLENİŞİNE HAZIRLIK

! Sonraki metin işlenişinin “Yazma” bölümünde kullanılmak üzere sınıfa birkaç adet A4 ebadında çizgisiz kâğıt getiriniz.

Ülkemiz, İttifak Devletleri’nin yenilgisi ile sonuçlanan 1. Dünya Savaşı’nın ardından düşman işgaline uğramıştır. Osmanlı Devleti’nin düşman işgali ile baş edecek gücünün kalmadığını gören Mustafa Kemal Paşa ve diğer vatanperver komutanlar, düşman işgaline direnişin Anadolu’dan başlatılması gerektiğini düşünerek harekete geçmişlerdir. 19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkışı ile başlayan Milli Mücadele Dönemi’nde pek çok savaş yaşanmıştır. 11 Ekim 1922’de imzalanan ateşkes anlaşmasına kadar geçen süredeki Milli Mücadele Dönemi Savaşları, vatanımızın ve milletimizin kurtulmasını sağlamıştır.

Ülkemiz Milli Mücadele Dönemi’nde farklı cephelerde onlarca savaşa katılmak ve birden fazla düşmanla aynı anda mücadele etmek zorunda kalmıştır. En kanlı ve büyük savaşlar Batı Cephesi’nde yaşanmıştır. Milli Mücadele Dönemi Savaşları cephelerine göre şu şekildedir.

Milli Mücadele Dönemi Batı Cephesi Savaşları

I. İnönü Savaşı (6 Ocak – 11 Ocak 1921)

II. İnönü Savaşı (23 Mart – 1 Nisan 1921)

Kütahya – Eskişehir Savaşları (10 – 24 Temmuz 1921)

Sakarya Meydan Savaşı (22 Ağustos – 13 Eylül 1921)

Büyük Taarruz (26 Ağustos – 9 Eylül 1922)

Milli Mücadele Dönemi’nde Batı Cephesi’nde bu büyük savaşların haricinde küçük çaplı onlarca çatışma da yaşanmıştır.

Milli Mücadele Dönemi Doğu Cephesi Savaşları

Oltu, Sarıkamış, Kars, Gümrü

Savaşları’nda Ermenilere ve Gürcülere karşı savaşılmıştır. Kazım Karabekir Paşa önderliğinde Türk tarafının kesin galibiyeti ile sonuçlanmıştır.

Milli Mücadele Dönemi Güney Cephesi Savaşları

Antep, Çukurova, Karboğazı, Karabucak, Kozan, Kovanbaşı, Maraş, Urfa

Yörelerinde Fransızlara karşı ufak çaplı çatışmalar yaşanmıştır. Ankara Anlaşması ile cephe kapanmıştır.

Kurtuluş Savaşı’nda ayrıca İç Cephe olarak adlandırılan bir cephe daha bulunmaktadır. Bu cephede de küçük ve orta çaplı onlarca farklı ayaklanmaya karşı mücadele edilerek bastırılmıştır.

Milli Mücadele Dönemi Savaşları

 I. İnönü Savaşı (6 Ocak – 11 Ocak 1921)

Ankara Hükümeti (TBMM) ile o dönemin Yunan Krallığı arasında Eskişehir’de gerçekleşen savaştır. Ülkemizin güçlerini İsmet İnönü komuta etmiştir. Savaşın sonucunda Yunan Ordusu’nun Anadolu içlerine ve Ankara’ya doğru olan ilerleyişi durdurulmuştur. İki taraf da geri çekilmiştir.

II. İnönü Savaşı (23 Mart – 1 Nisan 1921)

Ankara Hükümeti (TBMM) ile o dönemin Yunan Krallığı arasında Eskişehir’de gerçekleşen ikinci savaştır. Türk güçlerini Fevzi Çakmak Paşa ve İsmet İnönü komuta etmiştir. Savaş kesin olarak Türk tarafının galibiyeti ile sonuçlanmıştır. Yunanlılar geri çekilmiştir.

Kütahya – Eskişehir Savaşları (10 – 24 Temmuz 1921)

Afyon, Kütahya ve Eskişehir bölgesinde; Ankara Hükümeti (TBMM) ile o dönemin Yunan Krallığı arasında gerçekleşen savaştır. Türk Ordusu’nu İsmet İnönü komuta etmiştir. Savaşta Yunanlılar galip gelmiştir ve Türk Ordusu Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilmiştir.

Sakarya Meydan Savaşı (22 Ağustos – 13 Eylül 1921)

Kütahya – Eskişehir Savaşları sonrasında Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilen Türk Ordusu’nun üzerine gelen dönemin Yunan Krallığı Ordusu ile gerçekleşen savaştır. Türk Ordusu’nu Mustafa Kemal Paşa ve Fevzi Çakmak Paşa komuta etmiştir. Yunan Ordusu’nun ilerleyişi durdurulmuştur.

Büyük Taarruz (26 Ağustos – 9 Eylül 1922)

Türk Ordusu’nun Yunan kuvvetlerine karşı başlattığı genel saldırılardır. TBMM’ye bağlı olan Türk Ordusu’nu Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Çakmak Paşa ve İsmet İnönü komuta etmiştir. Yunan Ordusu’nun ağır yenilgisi ile sonuçlanmıştır ve Yunan Ordusu Batı Anadolu’yu tamamen terk etmiştir.