6. Sınıf Eksen Türkçe Ömür Törpüsü Cevapları

Ömür Törpüsü Metni Cevapları

1. ETKİNLİK

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Eksen Yayıncılık Sayfa 149 Cevabı

Aşağıdaki özdeyişlerle ilgili duygu ve düşüncelerini açıklayınız.

“Sorumluluktan kaçan bütün insanlar, doğruluktan çok zor söz edecek kadar bencildirler.”
Kemal Tahir

Cevap: Sorumluluk almak istemeyen, yaptıkları işlerin sonuçlarını üstlerine almayan kişiler doğruluk konusunda konuşmazlar.

“Düşen bir çığda hiçbir kar tanesi kendisini olup bitenden sorumlu tutmaz.”
Oscar Wilde (Oskır Vaylt)

Cevap: Bir grup ya da topluluk halinde bir iş yapıp sonucu yanlış sonuçlandığında, grubu ya da topluluğu oluşturan kişilerden hiçbiri, o işi sahiplenmez, suçu diğerlerine atar.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

• Toplum hayatında, bireylerin birbirlerine karşı sorumlulukları nelerdir?

Cevap: Birbirine yardım etmek, birlikte hareket etmek.

• Toplumun diğer bireylerine karşı sorumluluklarınızı yerine getirdiğinizi düşünüyor musunuz? Açıklayınız.

Bu soruyu siz cevaplayabilirsiniz.

• Sizce büyük şehirler, o şehirde yaşayan insanların birbirleriyle ilişkilerini nasıl etkilemektedir?

Cevap: Olumsuz etkilemektedir. Şehirlerin kalabalıklaşması, toplumun birlikte hareket etmesini zorlaştırmaktadır.

3. ETKİNLİK

Metnin görsellerine bakınız ve başlığını okuyunuz. Görselleri ve başlığından hareketle metinde ne anlatılıyor olabileceğini tahmin ediniz.

Cevap: Dedikodular nedeniyle bulunduğu yerden taşınmak isteyen bir adamın hikayesi anlatılıyor olabilir.

4. ETKİNLİK

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Eksen Yayıncılık Sayfa 152 Cevabı

“Ömür Törpüsü” adlı metni, bir kez de dramatize ederek okuyunuz. Bunun için önce aşağıdaki soruları cevaplayınız:

a. Sizce bu metnin türü nedir?

Cevap: Hikaye

b. Sizce bu metin, canlandırılmaya uygun bir metin midir? Açıklayınız.

Cevap: Uygundur.

5. ETKİNLİK

a. “Ömür Törpüsü” adlı metindeki anlamını bilmediğiniz kelimeleri defterinize yazınız.

b. Bu kelimelerin anlamlarını, metnin veya cümlenin anlamından tahmin etmeye çalışarak tahminlerinizi kelimelerin karşılarına yazınız.

c. Ardından bu kelimelerin anlamlarını sözlükten öğreniniz.

ç. Anlamını doğru tahmin ettiğiniz kelimenin yanına “ ” işareti koyunuz.

Anlamını bilmediğiniz kelimelere göre bu etkinliği siz yapabilirsiniz.

6. ETKİNLİK

5. Etkinliği yaparken anlamlarını öğrendiğiniz kelimelerin tamamını kullanarak defterinize istediğiniz konuda bir düşünce yazısı yazınız.

Büyük şehirlerde yaşayanlara nazaran köydeki yaşam hep ilgi çekici olmuş onlara güzel gelmiştir. Aslında bu durum pek de o şekilde değildir. Şimdi beraber bu durumlara göz atalım. İlk olarak köylerde hayata devam etmenin pozitif yönde yönlerine bakalım. Tertemiz bir doğada yaşamak, trafik gürültüsü olmadan, hava kirliliği olmadan yaşamak, çocuklarını oynaması için sokağa bıraktığınızda içinizi rahat olması, canınız çektiğinde istediğiniz meyveyi dalından koparıp yiyecek;hırsızlık, dolandırıcılık, gasp şeklinde korkular olmadan insanlarla iç içe olmak bunlar köy yaşamında insanoğlunun yaşayacağı güzelliklerdendir.

7. ETKİNLİK

A. Aşağıdaki cümleyi tahtaya yazınız.

“Alp, altın kolyeyi denizin dibinden çıkardı.”

B. Aşağıdaki soruları A maddesindeki cümleye göre cevaplayınız.

1. Alp, denizin dibinden neyi çıkardı?

Cevap: altın kolyeyi

2. Alp, altın kolyeyi nereden çıkardı?

Cevap: denizin dibinden

C. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

a. B. maddesindeki 1. soruya niçin yalnızca “kolye” kelimesi değil de “altın kolye” kelime grubu cevap olmuştur?

Cevap: Her iki kelime tamlama oluşturduğu için.

b. B. maddesindeki 2. soruya niçin yalnızca “dip” kelimesi değil de “denizin dibi” kelime grubu cevap olmuştur?

Cevap: Her iki kelime tamlama oluşturduğu için.

c. “Kolye” kavramı ile “altın kolye” kavramı arasındaki fark nedir?

Cevap: Kolye tek başına herhangi bir kolye olabilir. Kolyenin ne tür malzemeden yapıldığı belli değildir. Altın kolye kavramı ile kolyenin ne tür malzemeden yapıldığını anlıyoruz. Genel anlamdan özel bir anlam kazanmıştır.

ç. “Dip” kavramı ile “denizin dibi” kavramı arasındaki fark nedir?

Cevap: Dip kavramı herhangi bir şeyin aşağıda kalan en son bölümü anlamı taşır. Denizin dibi kavramı ise denizin en son bölümü anlamı taşır. Genel anlamdan özel anlam kazanmıştır.

d. “Altın kolye” kelime grubunu oluşturan kelimelerin her birinin türü nedir?

Cevap: İsim.

e. “Denizin dibi” kelime grubunu oluşturan kelimelerin her birinin türü nedir?

Cevap: İsim.

Ömür Törpüsü Metni Cevapları Sayfa 153

f. “Altın kolye” kelime grubunda asıl belirtilen, anlatılan varlık hangisidir?

Cevap: Kolye

g. “Denizin dibi” kelime grubunda asıl belirtilen, anlatılan varlık hangisidir?

Cevap: dip

Ç. Aşağıdaki bilgileri okuyunuz.

Bir ismin, benzerlerinden ayırt edilebilmesi için bir başka isimle veya bir zamir ya da sıfatla anlam ilişkisi kurarak oluşturduğu söz öbeğine tamlama denir.
Tamlamalar, iki unsurdan oluşur: tamlanan, tamlayan. Asıl anlatılan, işaret edilen, temel olan varlığa tamlanan denir. “Denizin dibi” tamlamasında “dip” tamlanan, “altın kolye” tamlamasında ise “kolye” tamlanandır. Türkçede tamlanan olan kelimelerin türü isim olur.
Tamlamalarda tamlananı açıklayan, onun bir özelliğini ya da neye, kime ait olduğunu belirten kelimeye ise tamlayan denir. “Denizin dibi” tamlamasında “deniz” tamlayan, “altın kolye” tamlamasında ise “altın” tamlayandır. Türkçede tamlayan, sıfat da isim de olabilir. Tamlayan sıfatsa, yani tamlama “sıfat + isim” şeklindeyse sıfat tamlaması meydana gelir; tamlayan isimse, yani tamlama isim + isim şeklindeyse isim tamlaması meydana gelir.

D. “Ömür Törpüsü” adlı metinde kullanılan isim ve sıfat tamlamalarını bularak bunların altlarını çiziniz. Metindeki isim ve sıfat tamlamalarının metnin anlamına olan katkısını belirlemek için aşağıdaki soruyu cevaplayınız.
“Metinde, isim ve sıfat tamlamaları olmasaydı metnin anlamı nasıl etkilenirdi?”

Cevap:

8. ETKİNLİK

Metinle ilgili aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız.

1. Metinde anlatılan olay nedir?

Cevap: Büyükşehirden ev alan bir ailenin buradaki yaşama alışamaması.

2. Metinde anlatılan olay “yaşanabilir, gerçekleşebilir” bir olay olarak nitelenebilir mi? Açıklayınız.

Cevap: Evet

3. Metnin kahramanları kimlerdir?

Cevap: Hasan Bey, Fatma hanım.

4. Hasan Bey nasıl biridir?

Cevap: Emekli, alışkanlıklarından vazgeçemeyen bir kişi.

5. Hasan Bey ve Fatma Hanım neden büyükşehire taşınmaktadır?

Cevap: Fatma Hanım’ın ısrarı nedeniyle.

6. Büyükşehir hayatı Hasan Bey’i nasıl etkilemektedir?

Cevap: Hasan Bey büyükşehirdeki yaşama alışamamış ve buradaki yaşamdan rahatsız olmaktadır.

7. Fatma Hanım, büyükşehir yaşamından memnun kalıyor mu? Açıklayınız.

Cevap: Kalmıyor.

8. Hasan Bey’in ve Fatma Hanım’ın hangi kişilik özelliklerine sahip olduğunu düşünüyorsunuz? Metnin hangi bölümü, metindeki hangi ifadeler onların bu özelliklere sahip olduklarını düşünmenize neden oldu? Metindeki bu bölüm ve ifadeleri belirterek açıklayınız.

Cevap: İkisi de alışkanlıklarından vazgeçemeyen, geleneksel insanlardır.

9. Kasabaya dönme fikri Hasan Bey’in aklına nerede geliyor?

Cevap: Otobüs kuyruğunda ilerlerken.

10. Hasan Bey, Fatma Hanım’ı kasabaya dönmeye ikna etmek için kafasından hangi düşünceleri geçirmektedir?

Cevap: Burada yalnız olduklarını, sefa sürmenin böyle olmadığını anlatacaktır.

11. Hasan Bey, niçin kasabaya dönme fikrini Fatma Hanım’a söylemekte zorlanacağını düşünüyor?

Cevap: Çünkü büyükşehire gelmek için karısı ısrarcı olmuştur.

12. Metinde “ömür törpüsü”ne benzetilen nedir?

Cevap: Şehirde yaşamak.

13. Metin, düşüncelerinizde herhangi bir değişikliğe neden oldu mu? Açıklayınız.
Bu soruyu siz cevaplayabilirsiniz.

14. Metinde işlenen sorun nedir? Sizce bu sorunun çözüm yolları nelerdir?

Cevap: Büyükşehirdeki insanların birlik ve beraberlik içinde yaşayamamaları, şehirlerin çok kalabalık olması. Bu sorunun çözümü köylerden şehre göçü kontrol altına almak, kırsal kesimdeki iş imkanlarını arttırmaktır.

9. ETKİNLİK

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Eksen Yayıncılık Sayfa 154 Cevabı

Metnin konusunu ve ana fikrini belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız.

• Metinde yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor?

Cevap: Büyükşehirde yaşamanın duygusal açıdan zor olduğu.

• Sizce yazar bu metni hangi amaçla yazmış olabilir?

Cevap: İnsanların yaşam tarzlarından kolay kolay vazgeçemeyeceğini anlatmak için.

• Yazarın bu metinde okuyucuya aktarmak istediği asıl fikir, vurguladığı ileti nedir?

Cevap: İnsanlar yaşam tarzlarından kolay kolay vazgeçemezler.

10. ETKİNLİK

Metnin içeriğine uygun bir başlık belirlemek için aşağıdaki soruları cevaplayınız.

• Sizce yazar, okuduğunuz metin için niçin “Ömür Törpüsü” başlığını kullanmış olabilir?

Cevap: Metnin kahramanlarının büyükşehirde yaşadığı zorlukları anlattığı için.

• Sizce bu başlık, metinde anlatılanlarla uyumlu, metne uygun mu? Açıklayınız.

Cevap: Uyumludur.

• Metnin yazarı siz olsaydınız metin için hangi başlığı kullanırdınız?

Cevap: Büyükşehirde Yaşam

11. ETKİNLİK

Metindeki hikâye unsurlarını belirlemek için aşağıdaki çalışmaları yapınız.

A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

a. “ ‘Ömür Törpüsü’ adlı metin, bence bir olay yazısıdır; düşünce yazısı değildir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız.

Cevap: Evet, metinde bir olay anlatılmaktadır.

b. “Ömür Törpüsü” adlı metinde anlatılan olay nedir?

Cevap: Bir ailenin büyükşehirdeki yaşama alışamamaları.

c. “Ömür Törpüsü” adlı metinde anlatılan olay, yaşanması mümkün olan, gerçek hayatta yaşanabilecek bir olay mıdır? Açıklayınız.

Cevap: Evet.

ç. “Ömür Törpüsü” adlı metinde anlatılan olay yaşanmış bir olay olabilir mi? Açıklayınız.

Cevap: Olabilir.

d. “Ömür Törpüsü” adlı metinde kişilere yer verilmiş midir? Açıklayınız.

Cevap: Verilmiştir.

e. “Ömür Törpüsü” adlı metnin kişileri, kahramanları kimlerdir?

Cevap: Hasan Bey, Fatma Hanım.

f. “Ömür Törpüsü” adlı metinde, olayın veya olayların yaşandığı yer ya da yerlerle ilgili bilgilere yer verilmiş midir? Açıklayınız.

Cevap: Verilmiştir.

Ömür Törpüsü Metni Cevapları Sayfa 155

g. “Ömür Törpüsü” adlı metinde, olayın veya olayların yaşandığı zamanla ilgili bilgilere yer verilmiş midir? Açıklayınız.

Cevap: Verilmemiştir.

ğ. “ ‘Ömür Törpüsü’ adlı metin, okurlara haz vermek amacıyla yazılmış bir metindir.” diyen birinin bu düşüncesine katılıyor musunuz? Açıklayınız.

B. “Ömür Törpüsü” adlı metnin olay örgüsünü ortaya çıkarmak için metinde ana olaya bağlı olarak gerçekleşen bütün olayları belirleyiniz. Birbirleriyle sebep sonuç ilişkisi içinde olanları gerçekleşme, oluş sırasına koyarak “Ömür Törpüsü” adlı metnin olay örgüsünü defterinize yazınız.

1. Hasan Bey’in emekli olması.
2. Fatma Hanım’ın büyükşehire taşınma isteğinde ısrar etmesi.
3. Kasabadaki evlerini satmaları.
4. Büyükşehirden ev alıp taşınmaları.
5. Eşyalarını yenilemeleri.
6. Gün geçtikçe şehirdeki yaşamdan rahatsız olmaları.
7. Hasan Bey’in kasabaya geri dönmeyi istemesi.
8. Karısını kasabaya dönme konusunda ikna etmek için düşünmesi.
9. Hasan Bey’in eve gelmesi, karısının bütün eşyaları topladığını görmesi.
10. Karısının kasabaya geri dönmek istediğini söylemesi.

C. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

a. “Ömür Törpüsü” adlı metin, 1. tekil kişi (ben) ağzından mı anlatılmaktadır? Açıklayınız.

Cevap: Hayır.

b. Metin, 3. tekil kişi (o) ağzından mı anlatılmaktadır? Açıklayınız.

Cevap: Evet.

c. Metindeki anlatıcı “kahraman, gözlemci, hâkim – ilahi” bakış açılarından hangisine sahiptir? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle açıklayınız.

Cevap: Hâkim – ilahi bakış açısı. Bunu, anlatıcının metindeki kahramanların psikolojik hâlleri, akıllarından geçenler ve duyguları da dâhil olmak üzere her şeyi bilmesinden, zaman ve mekân engeli tanımaksızın her şeyi görmesinden, bilmesinden anlıyoruz.

12. ETKİNLİK

Kitabınızın ilk metni olan “Forsa” adlı metinle “Ömür Törpüsü” adlı metni karşılaştırabilmeniz için aşağıdaki soruları cevaplayınız. Soruları cevaplamaya geçmeden önce hatırlayabilmeniz için “Forsa” adlı metni sessiz okuma yöntemiyle bir kez okuyunuz.

• Sizce “Forsa” adlı metin, “Birey ve Toplum” teması altında ele alınabilecek, işlenebilecek bir metin midir? Açıklayınız.

Cevap: Evet. Forsa metninde de yabancı bir yerde yaşamak zorunda olan bir insanın karşılaştığı zorluklar anlatılmaktadır.

• Sizce “Ömür Törpüsü” adlı metin, “Erdemler” teması altında ele alınabilecek, işlenebilecek bir metin midir? Açıklayınız.

Cevap: Değildir. Metinde herhangi bir erdemden bahsedilmemektedir.

• Sizce “Forsa” ve “Ömür Törpüsü” adlı metinlerde ele alınan konuların, anlatılanların birbiriyle herhangi bir ilişkisi olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız.

Cevap: Söylenebilir.

• “Forsa” ve “Ömür Törpüsü” adlı metinlerin ana fikirlerini söyleyiniz. Her iki ana fikrin de insanlar için önemli mesajlar içerdiğini düşünüyor musunuz? Açıklayınız.

Cevap: Evet.

• “Forsa” ve “Ömür Törpüsü” adlı metinleri “metindeki anlatıcı” bakımından karşılaştırdığınızda neler söyleyebilirsiniz?
Her iki metinde de anlatıcı 3. kişi, hakim-ilahi bakış aısına sahiptir.

• “Forsa” ve “Ömür Törpüsü” adlı metinleri “olay örgüleri” bakımından karşılaştırdığınızda neler söyleyebilirsiniz?

Cevap: Benzer örgüye sahiptirler.

• “Forsa” adlı metnin kahramanı “Kara Memiş” ile “Ömür Törpüsü” adlı metnin kahramanı “Hasan Bey”i karşılaştırdığınızda herhangi bir benzerlik ve farklılık görebiliyor musunuz? Açıklayınız.

Cevap: Kara Memiş’in yaşadıkları Hasan Bey’in yaşadıklarından daha dramatiktir.

13. ETKİNLİK

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Eksen Yayıncılık Sayfa 156 Cevabı

Aşağıdaki özdeyişten hareketle sınıfta bir tartışma gerçekleştiriniz. Tartışmayı, birbirinizin haklarına saygı göstererek demokratik bir şekilde gerçekleştiriniz. Tartışma sonunda ulaşılan sonuçları maddeler hâlinde tahtaya yazınız.

Her insan, herkes karşısında, her şeyden sorumludur.

İnsanlar aynı toplumda yaşadıkları için etraflarındaki herkese karşı her konuda sorumludurlar. Onların haklarına saygılı davranmalı, onlarla kurduğu ilişkilerinde dikkatli olmalıdır. Ancak bu şekilde kendisi de saygı görecek hak ve özgürlüklerini kullanma imkanı bulacaktır.