4. Sınıf Matematik Doğal Sayıları Yuvarlama konu anlatımı

Yuvarlama işlemi, bir sayının en yakın onluğa veya yüzlüğe çevrilmesidir. Bunu yaparken sayının son rakamına bakıyorsunuz. Birler basamağına bakarak en yakın onluğa, onlar basamağına bakarak da en yakın yüzlüğe yuvarlıyorsunuz.

Doğal Sayıları Yuvarlama

Geçtiğimiz yıl, bir doğal sayının belli bir basamağa göre yaklaşık değerini yazmaya o doğal sayıyı yuvarlama dendiğini öğrenmiştiniz. Bu yıl dört basamaklı sayıları en yakın onluğa ve yüzlüğe nasıl yuvarlandığını hem tekrar etmiş hem de yeniden öğrenmiş olacaksınız.

En Yakın Onluğa Yuvarlama

Bir sayıyı en yakın onluğa yuvarlarken birler basamağına bakılacağını öğrenmiştiniz. Bunu tekrar edecek olursak;

Birler basamağında; 0-1-2-3-4-5-6-7-8-9 sayıları bulunuyor.

Bir sayının birler basamağında 0-1-2-3-4 sayılarından biri bulunuyorsa, bulunduğu onluğa yuvarlıyorsunuz. Bunu örnekle gösterelim;

4673 = sayısının birler basamağında 3 rakamı bulunuyor. 3 rakamı birinci grupta bulunduğu için sayıyı bulunduğu onluğa yani 70’e yuvarlıyoruz. Yuvarlama işlemini yaptığınızda yeni sayı 4670 olacaktır.

 Bir sayının birler basamağında 5-6-7-8-9 sayıları bulunuyorsa bir sonraki onluğa yuvarlıyorsunuz.

 Sayımız 9087 olsun.

 9087 Birler basamağındaki sayı ikinci grupta olduğu için bir sonraki onluğa yuvarlıyorsunuz. Yani 80’i 90 yapıyorsunuz. Yeni sayı da 9090 oluyor.

En yakın onluğa yuvarlamanın pratik yolu, birler basamağına bakıyorsunuz. Birler basamağındaki sayı 5’ten küçükse bulunduğu onluğa, 5 veya 5’ten büyükse bir sonraki onluğa yuvarlıyorsunuz.

101 Birler basamağındaki sayı 5’ten küçük olduğu için bulunduğu onluğa yani 5100’e yuvarlıyorsunuz.

2676 Birler basamağındaki sayı 5’ten büyük olduğu için bir sonraki onluğa yani 2680’e yuvarlıyorsunuz.

Yuvarlama konusu, problem ve soru olarak da karşınıza gelebilir.

a) Everest Dağının yüksekliği 8.848 metredir. Bu yüksekliğin en yakın onluğa yuvarlanmış hali kaçtır?

 8.848 En yakın onluğa yuvarlama sorulduğu için hemen birler basamağına bakıyorsunuz. Birler basamağındaki 8, 5’ten büyük olduğu için bir sonraki onluğa yuvarlıyorsunuz. Yeni sayıyı da 8850 olarak buluyorsunuz.

b) Ahmet’in okulu ile evi arası 1023 metredir. Bu sayının en yakın onluğa yuvarlanmış hali kaçtır?

1023 En yakın onluğa yuvarlamayı sorduğu için birler basamağına bakıyorsunuz. 3,5’ten küçük olduğu için bulunduğu onluğa yuvarlıyorsunuz. Yeni sayıyı da 1020 olarak buluyorsunuz.

Bir sayıyı en yakın onluğa yuvarlarken mutlaka en sonda “0” sıfır olmasına dikkat edin.

En Yakın Yüzlüğe Yuvarlama

En yakın onluğa yuvarlarken birler basamağına bakıyordunuz. En yakın yüzlüğe yuvarlarken de onlar basamağına bakacaksınız. Üç veya daha yüksek basamaklı sayılarda onlar basamağı; 01’den başlayıp 99’a kadar gider.

1501 sayısında onlar basamağı sıfırdır.
2045 sayısında onlar basamağı 45’dır.
8932 sayısında onlar basamağı 32’dir. Yuvarlama yaparken onlar basamağını dikkate alacaksınız.

Onlar basamağında 01’den 50’ye kadar olan sayıları bulunduğu yüzlüğe yuvarlıyorsunuz.

1501 sayısında 01 sayısı bulunduğu için bulunduğu yüzlük olan 1500’e yuvarlıyorsunuz.

2045 sayısında bulunan 45, 50’den küçük olduğu için bulunduğu yüzlüğe yani 2000’e yuvarlıyorsunuz.

Onlar basamağında 50’den 99’a kadar olan sayıları bir sonraki yüzlüğe yuvarlıyorsunuz. Burada dikkat etmeniz gereken husus 50 sayısıdır. 50’den küçük olanları bulunduğu yüzlüğe, 50 ve 50’den yüksek olanları bir sonraki yüzlüğe yuvarlıyorsunuz.

3651 sayısındaki 51 onlar basamağı 50’den büyük olduğu için bir sonraki yüzlüğe yuvarlıyorsunuz. Yüzler basamağı 600 olduğundan bir sonraki yüzlük 700 yapıyorsunuz. Yeni sayı da 3751 oluyor.

Örnekler,

1. Ali dede, bahçesinden 383 kasa domates, 175 kasa salatalık ve 248 kasa biber toplattı. Toplattığı sebzeleri satarken kasa sayılarını en yakın onluklara yuvarlayarak ifade etti. Kasa sayılarının en yakın oldukları onlukları sayı doğrusu üzerinde gösterelim.

383 doğal sayısı 380 ile 390 sayıları arasındadır. 383 sayısı ile 380 sayısı
arasında 3 birim vardır. 383 sayısı ile 390 sayısı arasında 7 birim vardır.
Buna göre 383 doğal sayısının en yakın olduğu onluk 380’dir.

175 doğal sayısı 170 ile 180 sayıları arasındadır.
175 doğal sayısının birler basamağında 5 rakamı vardır. Birler basamağındaki
rakamı 5 olan doğal sayılar bir sonraki onluğa yuvarlanır. Buna
göre 175 doğal sayısının en yakın olduğu onluk 180’dir.

248 doğal sayısı 240 ile 250 sayıları arasındadır. 248 sayısı 240 sayısına
8 birim, 250 sayısına 2 birim uzaklıktadır. Buna göre 248 doğal sayısının en
yakın olduğu onluk 250’dir.

445 doğal sayısı 440 ile 450 sayıları arasındadır. 445 sayısının birler basamağında 5 rakamı vardır. O halde 445 sayısını 450‘ye yuvarlarız.

2. Bursa’da bulunan Uludağ’ın yüksekliği 2543 metredir. 2543 sayısını en yakın yüzlüğe yuvarlayalım.

2543 doğal sayısı 2500 ile 2600 sayıları arasındadır. 2543 sayısının, onlar basamağında 4 rakamı oluğu için sayı 2500 sayısına daha yakındır. O halde 2543 sayısını 2500‘e yuvarlarız.

3. 650 sayısını en yakın yüzlüğe yuvarlayalım.

650 sayısı, 600 ile 700 arasındadır. 650 sayısının onlar basamağında 5 rakamı vardır. O halde 650’yi en yakın yüzlüğe yuvarladığımızda 700 olur.