12. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 96-97 Cevapları Ordinat Yayınları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Şiirin teması nedir? Açıklayınız.
Cevap: Şiirin teması vatanseverlik ve şehitlerin anısına saygıdır. Şehit Mehmetçiklerimize övgünün güzel bir ifadesi olan bu şiirde “bayrak şairi” “bayrak sevgisi, kahramanlık ve şehitlik” temalarını coşkun ve destâni bir üslupla anlatır.

2. Şiirdeki bölümlerin yeri değiştirilebilir mi? Niçin?
Cevap: Hayır değiştirilemez. Çünkü şiir orijinaldir ve kimse bu orijinalliği bozamaz.
Şiirin bölümlerini değiştirmek metni anlam kaybına uğratabilir. Şiirin akışı ve etkisi, bu dizilimle korunmuştur.

3. Şiirdeki ahenk unsurlarını (ölçü, kafiye, redif, nakarat; ses, kelime ve kelime grubu tekrarı, ses akışı vb.) belirleyiniz.

Ahenk Unsurları: Bu şiirde ahenk; kafiye, redif, kelime tekrarları, aliterasyon ve asonansla sağlanmıştır.
Kafiye ve Redifler:

Şehitler tepesi boş değil : Dizesi bir kaç yerde tekrar edilmiştir. Dize tekrarı vardır.
var bekliyor / rüzgar bekliyor: bekliyor redif ar’lar tam kafiyedir
tepeye / diye: ye’ler tam kafiyedir.
toprak belli / bayrak belli: belli’ler redif rak’lar zengin kafiyedir.
kanmış / uzanmış: mış’lar redif an’lar tam kafiyedir.
dudaklarımız / ayaklarımız: -larımız’lar redif ak’lar tam kafiyedir.
gövdeler/ kasideler: ler’ler redif de’ler tam kafiyedir.
geri / çiçekleri: eri’ler zengin kafiyedir.
dilekler yeter / çiçekler yeter: yeter’ler rediftir. ek’ler tam kafiyedir.
demin / senin: in’ler tam kafiyedir.

4. Okuduğunuz şiirdeki söyleyici kimdir, şiirde kime hitap edilmektedir? Belirtiniz.
Cevap: Söyleyici şairin kendisidir. Bütün Türk halkına hitaben yazılmış bir şiirdir.

5. Şair “meçhul asker” hakkında neler düşünüyor? Açıklayınız.
Cevap: Şair, şehitlere ve onların anısına hitap etmektedir.

6. Geri gitsin alkışlar geri,
Geri gitsin ellerin yapma çiçekleri!

Yukarıdaki dizelerde altı çizili kelime grubuyla anlatılmak istenen nedir? Tartışınız.
Cevap: Her sene anmalarda getirilen çelenkleri kast ediyor olabilir. Bunların yapay olduklarını milletin sevgisinin en güzel çiçek olduğunu vurgulamak istemektedir.

7. “Şehitler tepesi” niçin boş değildir? Şiirden hareketle açıklayınız.
Cevap: Çünkü o tepe bugün bütün Türk insanının Türk milletinin onurlu emanetidir. O nedenle de hiçbir zaman boş bırakılmayacak ve ne olursa olsun düşmana karşı her zaman savunulacaktır.

8. Şiirden hareketle vatanseverlik değerini açıklayınız.
Cevap: Vatanseverliğin bugün daha ziyade ifade ettiği anlam, toprağa, anavatana bağlılıktır. Vatanseverliğin bir başka görüntüsü de; bir ülkenin kazandığı savaşların ve askeri kahramanlıkların övülmesi ve diğer ülkelere göre sahip olduğu tarihsel-kültürel misyonun yüceltilmesidir.

9. “Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor” şiirinde yer alan aşağıdaki sanatları bulunuz.

Tekrir: “Kim demiş meçhul asker diye?” bu dize şiirde tekrarlanmaktadır.
Tenasüp: Şehit, tepe, asker, mücadele, bayrak kelimeleri arasında anlam uygunluğu vardır.
Teşhis: “Şehitler tepesi boş değil, Biri var, bekliyor “Burada bayrak bir bekçi gibi ülkenin tepelerini koruyan bir insanmış gibi anlatılmaktadır. İnsan özelliği bayrağa yüklenmiştir.

10. Şiirdeki açık ve örtük iletileri bulunuz. Bu iletilerin metnin dil ve anlatımını nasıl etkilediğini söyleyiniz.

Açık ileti: Bayrak ve Bayrağın Önemi
Örtük ileti: Vatan toprağının kutsallığı ve bayrağın önemi

1. ETKİNLİK

Aşağıdaki şiirleri, tabloya göre karşılaştırınız.

2. ETKİNLİK

Dinlediğiniz “Fetih Marşı” adlı şiirden hareketle Millî Edebiyat anlayışını yansıtan şiirlerin yazılış amacını değerlendiriniz.
Cevap: Şiirlerde Anadolu insanını ve coğrafyasını milli duyarlıkla ifade etme amacı gütmüşlerdir. Sade ve özentisiz olmayı ve süsten uzak olmayı tercih ettiler. Memleket manzaraları ile ilgili söyleyişlere yer verilir. Halk arasından seçilmiş sıradan insanların yaşamı işlenmiştir.