11. Sınıf Meb Kimya Sayfa 115-119 Cevapları

2. ÜNİTEYİ BİTİRİRKEN

Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri verilen uygun sözcüklerle doldurunuz. Verilen soruları cevaplayınız.

Cevap: (a) kinetik teori, (b) basıncı, (c) hacmine, (ç) normal şartlarda, (d) Kelvin, (e) ideal gaz, (f) gerçek gazlar, (g) yüksek, (h) düşük, (ı) difüzyon, (i) efüzyon, (j) sıvı, (k) faz diyagramı, (l) doygun buhar basıncı, (m) kısmi basınç, 1. Doğada bulunan gazların hepsi gerçek gazlara örnek olarak verilebilir. O2, N2, CO2, SO3, C3H8, gibi.

Maddenin gaz hâlinin katı ve sıvılardan farklı davranışlarını inceleyen teoriye (a) kinetik teori denir. Gazlar sürekli hareket eden taneciklerdir. Bu tanecikler hem birbirlerine hem de kabın yüzeyine çarparak kuvvet uygular. Bu kuvvete gazın (b) basıncı denir. Gazların hacmi bulundukları kabın (c) hacmine eşittir. Bütüngazların bir molleri 0 oC ve 1 atm basınçta yani(ç) normal şartlarda 22,4 litre hacim kaplar. Gazlarda sıcaklık birimi olarak genellikle (d) Kelvin kullanılır. Gaz yasalarına uyan varsayımsal gazlara (e) ideal gaz denir. (f) gerçek gazlar doğada bulunur. Ancak gerçek gazlar (g) yüksek sıcaklık, (h) düşük basınçta ideale yaklaşır. Gaz moleküllerinin aynı veya farklı gazlar içinde yayılmasına,(ı) difüzyon, çok küçük bir delikten boşluğa yayılmasına (i) efüzyon denir. Gerçek gazlara basınç uygulandığında taneciklerin hareketleri yavaşlayarak kinetik enerjileri düşer ve gazlar,® sıvı hâle geçer. Maddelerin farklı sıcaklık ve basınç altında fiziksel durumlarını gösteren grafiklere (k) faz diyagramı denir. Kapalı bir kapta sıvısı ile dengede olan buhara sıvının……………………..denir. Bir gaz karışımında her gazın karışıma uyguladığı basınca (m) kısmi basınç denir.

1. Gerçek gazlara örnek veriniz.
Cevap: Doğada bulunan gazların hepsi gerçek gazlara örnek olarak verilebilir. O2, N2, CO2, SO3, C3H8, gibi.

2. Kısmi basıncı etkileyen faktörler nelerdir?
Cevap: hacim, sıcaklık, madde miktarı

3. Gaz moleküllerinin öz hacmi gazın idealliğe yaklaşmasını ya da uzaklaşmasını nasıl etkiler? Nedenleri ile birlikte açıklayınız.
Cevap: Gaz moleküllerinin öz hacmi ne kadar küçükse gaz, idealliğe o kadar yakın olur.

4. Aşağıdaki tabloda verilen ifadeler ile verilen gaz yasalarını eşleştiriniz
Cevap: I-ç, II-c, III-b, IV-a

5. Verilen maddelerin hangisi ya da hangileri ideal gaz denkleminin temelini oluşturur?
Cevap: Charles Yasası, Gay Lusac Yasası, Boyle Yasası, Avogadro Yasası

6. Bazı sıcaklık değerlerinden sonra maddeye ne kadar basınç uygulanırsa uygulansın maddeyi sıvı hâle geçirmek mümkün değildir. Bu sıcaklık noktasına ne ad verilir?
Cevap: kritik sıcaklık

7. Bazı basınç değerlerinden sonra maddenin sıcaklığı ne kadar düşürülürse düşürülsün madde gaz hâle geçirilemez. Bu basınç noktasının adı yukarıdakilerden hangisidir?
Cevap: kritik basınç

8. Bulunduğu sıcaklıkta basınçla sıvılaştırılabilen maddelere ne ad verilir?
Cevap: buhar

9. Gazların yayılması ile ilgili kavramlar yukarıdakilerden hangileridir? Bu kavramların birbirinden farkını belirtiniz.
Cevap: difüzyon, efüzyon / Gaz moleküllerinin aynı ya da farklı gaz molekülleri arasında yayılmasına difüzyon, kapalı bir kapta bulunan gaz moleküllerinin küçük bir delikten boşluğa yayılmasına efüzyon denir.

10. İdeal gaz denklemine göre PV/RT = 1 olmalıdır. Bu eşitlikten sapan gazlara ne ad verilir?
Cevap: gerçek gaz

11. Bütün fiziksel hâllerin aynı anda bulunduğu sıcaklık ve basınç noktasına ne ad verilir?
Cevap: üçlü nokta

12. Aynı şartlar altında bulunan aşağıda verilen gaz çiftlerinden hangisi idealliğe daha yakındır?
(1H, 6C, 8O, 7N)
a) H2-CH4
b) O2-N2
c) CO2-CH4
Cevap: a) H₂, b) N₂, c) CH₄

13. Basınç, sıcaklık, mol sayısı, hacim gibi özellikler kullanılarak gazlar betimlenir. İdeal gaz denklemi PV = nRT, ideal gaz denkleminin özkütle ile ilişkisi PMA = dRT şeklindedir.
Yukarıda verilen bilgiden yararlanarak aşağıdaki ifadenin doğru mu? Yanlış mı? olduğunu açıklayınız.
Belirli miktardaki gazın sabit sıcaklıkta özkütlesi 3 katına çıkıncaya kadar hacmi küçültülürse birim hacimdeki tanecik sayısı 9 katına, basıncı 2 katına çıkar.
Cevap: yanlış (tanecik sayısı ve basıncı üç katına çıkar,)

14.0,4 mol HgO katısının tamamı ısıtılarak ayrıştırılıyor. Oluşan O2 gazı 27 oC’ta bir tüp içerisinde su üzerinde toplanıyor.
Tüpteki gaz hacmi 8,2 litre ve suyun 27 °C’ta buhar basıncı 25 mmHg olduğuna göre tüpteki toplam basınç kaç mmHg olur?
Cevap: 481 mmHg

15. Sabit hacimli bir kapta 0,4 gram H2 gazı, normal şartlarda 6,72 L hacim kaplayan He gazı ve 8 gram CH4 gazı bulunmaktadır.Kaptaki toplam basınç 2 atm olduğuna göre CH4 gazının kısmi basıncı kaç atm’dir?
(H:1 g/mol, He:4 g/mol, C:12 g/mol)
Cevap: 1 atm

16. Aşağıda hareketli piston içerisinde T sıcaklığında, P basıncında ve V hacminde n mol gaz bulunmaktadır.Pistonlu kaba bazı işlemler uygulanıyor. Bu işlemler sonucunda kabın önceki durumu ve sonraki durumunu gösteren aşağıdaki görsellere bakarak ne gibi işlemler uygulandığını bulunuz.
Cevap: a) Kap hacmi azaltılmıştır. b) Kap hacmi artmış, basınç azalmıştır. c) Sabit hacimde kabı sıcaklığı artırılmıştır. ç) Kaptaki gaz miktarı artırılmıştır.

17. Aşağıdaki görselde kaplar arasındaki musluk açılarak He ve O2 gazları sabit sıcaklıkta karıştırılıyor.
a) Karışımın son basıncını bulunuz.
Cevap: P_karışım= 1 atm

b) He ve O2’in kısmi basınçlarını bulunuz.
Cevap: P_He= 0,5 atm, P_O2= 0,5 atm,

c) He’un mol kesrini bulunuz.
Cevap: X_He= 0,5

18. Belli sıcaklık ve basınçta 400 mL He gazı bulunduğu kaptaki delikten 6 saniyede dışarı çıkmaktadır. Buna göre aynı koşullarda 800 mL SO2 gazı aynı delikten kaç saniyede çıkar?
(He: 4 g/mol, S02:64 g/mol)
Cevap: 48 s

19. 88 gram C3H8 gazının 10 L hacim kapladığı şartlarda 64 gram 02 gazı kaç L hacim kaplar?
(H:1 g/mol, C:12 g/mol, 0:16 g/mol)
Cevap: 10 L

20.Aynı ortamda bulunan I. kaptaki 56 gram azot gazı 8 atmosfer basınç yapıyor. II. kapta bulunan 22 gram karbon dioksit gazının basıncı kaç atmosferdir? (C:12 g/mol, N:14 g/mol, 0:16 g/mol)
Cevap: 2 atm

21. Aynı kapta bulunan CH4, 02 ve S02 gazları eşit kütlelidir. Gazların kısmi basınçlarını küçükten büyüğe doğru sıralayınız. (H:1 g/mol, C:12 g/mol, 0:16 g/mol, S: 32 g/mol)
Cevap: P_SO2 O2 CH4

22. 90 gram N0 gazı alabilen bir kap, aynı şartlarda 240 gram X03 gazı alabildiğine göre X elementinin atom kütlesi nedir? (N:14 g/mol, 0:16 g/mol)
Cevap: 32 g/mol

23. 177 ^oC sıcaklıkta hacmi 3 litre olan gazın aynı basınçta sıcaklığı kaç ^oC’a çıkarılmalıdır ki hacmi 4 L olsun?
Cevap: 327 °C

24. Remzi, tabloda verilen doğru veya yanlış türündeki ifadeleri aşağıdaki gibi işaretlemiştir. Buna göre Remzi hangisini ya da hangilerini yanlış işaretlemiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve V D) II, III ve IV E) I, III ve V
Cevap: C

25. Bir gaz örneği, 4 mol karbon dioksit (C02), 1 mol oksijen (02) ve 5 mol azot (N2) içermektedir. Toplam basınç 1,5 atm ise gazların kısmi basınçları hangi seçenekte doğru verilmiştir?
Cevap: C

26. 27 oC sıcaklıkta 9 litrelik kapta 4,1 atm basınç yapan CH4 gazı kaç gramdır? (CH4: 16 g/mol)
A) 996,3 B) 48 C) 27 D) 24 E) 1,5
Cevap: D

27. Aşağıda verilenlerden hangisi gerçek gazların hâl değişimlerinin uygulama alanlarından biri değildir?
I. Soğutucular
II. Klimalar
III. Fırınlar
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: B

28. H2 gazı aşağıda verilen şartlardan hangisinde ideallikten daha uzak olur?
A) 0 oC ve 1 atm basınçta
B) 0 oC ve 2 atm basınçta
C) 27 oC ve 1 atm basınçta
D) 300 K ve 2 atm basınçta
E) 100 K ve 2 atm basınçta
Cevap: E

29. Bir miktar gazın sabit sıcaklıkta hacmi yarıya düşürülürse
I. Yoğunluk
II. Taneciklerin birim zamanda birim yüzeye yaptığı çarpma sayısı
III. Birim hacimdeki tanecik sayısı niceliklerinden hangisi ya da hangileri 2 katına çıkar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: E

30. Sabit hacimli kapalı bir kaptaki gazın sıcaklığı 100 K’den 300 K’e çıkarıldığında
I. Kinetik enerji
II. Basınç
III. Madde miktarı
yukarıda verilen niceliklerin hangisi ya da hangileri artar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: D

31. 273 oC sıcaklık ve 4 atm basınç altında 5 L hacim kaplayan C2H4 gazı normal şartlarda kaç L hacim kaplar?
A) 40 B) 20 C) 10 D) 2,5 E) 1,25
Cevap: C

32. 27 oC sıcaklıktaki sabit miktardaki gazın sıcaklığı 127 °C’a çıkarılırken hacmi yarıya düşürülürse basıncı ne olur?
A) 4 katına yükselir.
B) 54P’den 127P’ye yükselir.
C) 8P’den 3P’ye düşer.
D) 3P’den 8P’ye yükselir.
E) Gazın basıncı değişmez.
Cevap: D

33.İdeal sürtünmesiz pistonlu 12 litrelik bir kapta bulunan gazın basıncı 2 atmosferdir. Piston kap hacmi 4 litre olana dek aşağı itildiğinde gazın basıncının 8 atmosfer ve sıcaklığının 127 oC olduğu gözleniyor.(Gazın ideal davrandığını kabul ediniz.)
Buna göre gazın ilk sıcaklığı kaç oC’tur?
Cevap: D

34.Yukarıda belirli miktardaki ideal gazın sabit sıcaklıktaki basınç-hacim grafiği verilmiştir.
Grafikle ilgili
I. Basınç hacim çarpımı sabittir.
II. Düşük hacimde gazın basıncı yükselir.
III. Basınç arttıkça hacim artar.
ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D)I ve II E) I, II ve III
Cevap: D

35. Aşağıda birbiri ile bağlantılı Doğru veya Yanlış şeklinde ifadeler içeren tanılayıcı dallanmış ağaç verilmiştir. İlk ifadeden başlayarak her doğru ya da yanlış cevabınıza göre çıkışlardan sadece birini işaretleyiniz.
Cevap: 7. çıkış

36. Aşağıda birleştirilmiş kaplarla ilgili verilen soruları cevaplayınız.

Cevap: n_O2= 4/22,4 mol, n_He= 4/22,4 mol, P_O2= 2/3 atm, P_top= 4/3 atm