11. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 207 Cevapları Meb Yayınları

5.3 Yorum Sizde

Yönerge: Aşağıdaki görsel, metin ve tablodan yararlanarak soruları cevaplayınız.

Stratosferdeki ozon, Güneş’ten Dünya’ya gelen zararlı morötesi (UV) ışınları soğuran filtre işlevi görür. Bazı yapay kimyasallar, özellikle de kloroflorokar- bonlar (CFC) ozonla tepkimeye girerek ozon katmanında delikler oluşturur. Bu delikler, cilt kanserini artıran morötesi ışığın Dünya’ya ulaşmasına neden olur. Kloroflorokarbonlar dışında sera gazları (karbon oksitler, azot oksitler, kükürt oksitler) da ozonla tepkimeye girer ve ozon tabakasını inceltir.
Antarktika üzerindeki atmosferik ozon derişiminin bir kaç yıldır kış aylarında azaldığı (görseldeki mor bölge) görülmektedir. Görseldeki haritada, azalan ozon derişimi mor alan olarak gösterilmektedir. Ozon derişimindeki azalmaya sebep olan ozon gazının azot monoksit ile birleşmesini gösteren tepkime aşağıdaki gibidir.

1. Tepkimenin hız denklemini yazınız.
Cevap: Hız = k[NO][O₃]

2. Hız sabitini bulunuz.
Cevap: k = 2,2 • 10⁷ L/mol. s’dir.

3. Tepkimenin kaçıncı dereceden olduğunu yazınız.
Cevap: Tepkime 2. dereceden.

4. Atmosferdeki ozon miktarını gösteren görseldeki mor alanın kırmızıya dönmesi için hangi önlemler alınmalıdır?
Cevap: Ozon tabakasına zarar veren kimyasalların sahilimi azaltılabilir. Ozon tabakasını korumak için alınacak önlemler arasında ozon yıkıcı maddelerin kullanımının azaltılması, endüstriyel emisyonların kontrol edilmesi, tarımsal uygulamaların düzenlenmesi, hava kirliliğinin azaltılması ve toplumun bilinçlendirilmesi yer alır.