11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Leylek Cevapları

11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 158 Cevabı

Leyleklerle ilgili geniş bir araştırma yapınız. Sınıfınızda etkileşimli tahtada veya sunum cihazında bir sunum yapınız.

Cevap: Leylek belgeseli için youtuba bakabilirsiniz.

19’uncu yüzyılda göçmen kuşların tedavisi için kurulan, “Gurabahâne-i Laklakan” olarak adlandırılan “Düşkün Leylekler Evi” hakkında bilgi toplayınız. Çalışmalarınızı sınıfınızda arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Düşkün leylek evi, 19. yüzyılda başta leylekler olmak üzere göçmen kuşların bakım ve tedavisinin yapılması amacıyla Osmanlı döneminde kurulmuştur. Hastane, başta leylekler olmak üzere göç eden tüm kuşların bakımını üstlenmek üzere yapılmıştır. Hastanenin Bursa’da inşa edilmesinin sebebi ise kuşların göç yollarının tam bu şehrin üzerinden geçiyor olması.

11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 160 Cevabı

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Okuduğunuz metinde geçen “sema”, “gerdanlık”, “seyyah” gibi kelimelerin anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi sözlükten kontrol ediniz.

• sema: Gök yüzü
• gerdanlık:genellikle değerli taşlardan ve madenlerden ya da altın paradan yapılmış, boyna takılan takı
• seyyah: Gezgin

2. Okuduğunuz metnin konusunu açıklayınız.

Cevap: Leyleklerin insana ve özellikle bir şaire hissettirdikleri

3. Okuduğunuz metnin ana düşüncesini ve yardımcı düşüncelerini belirleyiniz.

Cevap: Leyleklerin insan hayatındaki yeri ve insana hissettirdikleri

4. Okuduğunuz metinde yazara özgü dil ve anlatım özellikleri nelerdir? Belirlediğiniz özellikleri, metnin türü ile ilişkilendiriniz.

Cevap: Yazar söyleyiş güzelliğine önem veren önemli şairlerimizden biridir.Bu yüzden dili edebi ahenkli ve mensur şiir tarzına yakın bir dildir. Bu bakımdan kendine özgü tamlama ve benzetmeler dikkat çeker.

5. Leylek, yazara hangi hayalleri kurdurmuştur? Açıklayınız.

Cevap: Sıcak bir Asya gecesi… Damların yan duvarlarına dayanarak, gizli gizli konuşan ve doğacak bakır bir ayı bekleyen siyah zülüflü, altın ve mercan gerdanlıklı kadınlar… Alçak bir gece semasına serpilmiş büyük yıldızlar… Bütün bu yıldızların içinde bir leyleğin düşünen gagası… kısmında hayallerini sıralamıştır.

6. Yazar; leyleklerle ilgili düşüncelerini etkili kılmak için metinde hangi anlatım biçimlerinden yararlanmıştır? Bu anlatım biçimlerinin metne katkılarını belirtiniz.

Cevap: Benzetme, öyküleme, açıklama gibi biçimlerden faydalanır. Örneğin leyleğin kendinde uyandırdığı yazın gelmesi hissini anlattığı kısım öykülemenin güzel bir örneğidir.

7. Leyleklerin ruh dünyanızda oluşturduğu çağrışımlar nelerdir? Açıklayınız.

Cevap: Maviliği içi bayıltan sonsuz, derin gökyüzü kısmından anlayacağımız üzere bizler uçsuz bucaksız sonsuzluğu maviliği yazın güzelliğini ve hayal kurmanın güzelliğini çağrıştırır.

8. Anadolu’nun birçok yerinde leyleğe “hacı leylek” de denir. Sizce bunun nedenleri nelerdir? Düşüncelerinizi belirtiniz.

Cevap: Çünkü leylek göç eden bir canlıdır. Kışın soğuk yerlerden her zaman sıcak yerlere göçer.Hatta belki de Kabe üstünden de uçtuğu için ona Hacı lakabını takmış da olabilirler.

9. Okuduğunuz metni Ahmet Hâşim’in aşağıdaki Mehtâpta Leylekler şiiriyle tür, biçim, üslup, anlatım teknikleri ve içerik açısından karşılaştırınız. Sizce metinlerin birbirilerine bir etkisi olmuş mudur?

Görüşlerinizi belirtiniz.
Kenâr-ı âba dizilmiş, sükûn ile bekler
Füsûn-ı mâha dalan pür hayâl leylekler…
Havâda bir gölü tanzîr eder semâ bu gece
Onun böcekleri gûyâ nücûmdur yek-ser…
Neden bu âb-ı semâvîde avlananlar yok?
Bu haşr-ı nûr-ı hüveynâtı hangi kuşlar yer?
Eder bu hikmete gûyâ ki vakf-ı rûh u nazar
Füsûn-ı mâha dalan pür hayâl leylekler…
(Ahmet Hâşim, Göl Saatleri)
(âb-ı semâvî: Yağmur. / füsûn-ı mâh: Ayın büyüsü. / haşr-ı nûr-ı hüveynât: Parlak, küçük hayvanların toplanması. / kenâr-ı âb: Suyun kenarı. / nücûm: Yıldızlar. / pür-hayâl: Hayal dolu. / tanzîr: Benzetme. / vakf-ı rûh u nazar: Bakış ve yüzün durması.)

Cevap: Kesinlikle etkileri olmuştur. Bu yazı düz yazı iken üstte verilen metin şiirdir. Bu yazıda daha sade daha akıcı ve açık bir anlatım yolu varken şiirde ise daha kapalı sanat ve ifadeler yer alır. Birinde yoğun bir anlatım diğerinde ise sohbet havası vardır.