11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Kar Musikileri Cevapları

11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 89 Cevabı

Tamburi Cemil Bey hakkında kısa bir araştırma yapınız. Sınıfınızda tercih edeceğiniz yöntemle arkadaşlarınızı bilgilendiriniz. Tamburi Cemil Bey’e ait eserleri sınıfınızda etkileşimli tahtadan veya sunum cihazından dinleyiniz.

Cevap:  1873 yılında İstanbul’da dünyaya geldi.- Müziğe henüz orta okula giderken abisi Ahmet Bey’den eğitim alarak başlamıştır.
– Önceleri bir heves olarak başlayan bu ilgi, daha sonrasında ismiyle bütünleşmiş olan tambur sazı ile profesyonellik derecesine ulaşmıştır.
– Tambur dışında kemençe, viyolonsel ve lavta tarzı sazları ustalık derecesinde çalabilirdi.
– Müzik bilgisi ve yeteneği zirvede olan bir insandı.
– Türk müziğine ve saza modern ve çağdaş bir etki sağlamıştır.
– 29 Temmuz 1916’da İstanbul’da hayata gözlerini yumdu.

“Gurbet” temasıyla ilgili farklı türlerde metinler bulunuz, metinleri sınıfınızda okuyunuz.

Göçmen ( Bülent Ecevit )

sevdiklerimin başında bir bilmediğim

görmediğim özlemediğim özlediklerimin başında

yurdum olmadan sıladayım

kimsem ölmeden yasta

yollarda gözlediğim ne

mektuplarda beklediğim ne

nereden sürmüşler beni buralar nere

buralar nere, buralar nere

bir bildiğim olmalı, bilmez olmuşum

bir derdim olmalı, gülmez olmuşum

buralara konmuş göçmen olmuşum

bir derdim olmalı, gülmez olmuşum

11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 90 Cevabı

1. Okuduğunuz şiirin temasını belirleyiniz.

Cevap: Şiir: Kar şarkılarıdır. Kar yağışının müziğe benzeyen görünümüdür. 

2. Şiiri, içeriği açısından kaç bölüme ayırabilirsiniz? Bu bölümleri gösteriniz. Nedenini açıklayınız.

Kar yağışının anlatıldığı birinci bölüm:

Bin yıldan uzun bir gecenin bestesidir bu.
Bin yıl sürecek zannedilen kar sesidir bu.

Bir kilisede müzik dinlediği ama müziği beğenmediği bölüm:

Bir kuytu manastırda duâlar gibi gamlı,
Yüzlerce ağızdan koro hâlinde devamlı,

Bir erganun âhengi yayılmakta derinden…
Duydumsa da zevk almadım İslâv kederinden

İstanbul özleminin anlatıldığı üçüncü bölüm:

Zihnim bu şehirden, bu devirden çok uzakta,
Tanbûri Cemil Bey çalıyor eski plâkta.

Birdenbire mes’ûdum işitmek hevesiyle
Gönlüm dolu İstanbul’un en özlü sesiyle.

Sandım ki uzaklaştı yağan kar ve karanlık,
Uykumda bütün bir gece Körfez’deyim artık!

3. Şiirde ahengi sağlayan unsurları belirleyiniz ve bunların şiire katkısını değerlendiriniz.

Cevap: Bir kuytu manastırda duâlar gibi gamlı,      tam kafiye
Yüzlerce ağızdan koro hâlinde devamlı,

Bir erganun âhengi yayılmakta derinden…
Duydumsa da zevk almadım İslâv kederinden.    tunç kafiye

4. Şiirdeki “Duydumsa da zevk almadım İslav kederinden.” dizesini Yahya Kemal Beyatlı’nın kendi
vatanına ve kültürüne verdiği önem açısından değerlendiriniz.

Cevap: Kendi kültürüne aşık bir şairdir Yahya Kemal. Türk kültürünü şiirden musikiye her yerde öven ve el üstünde tutan bir büyük şairdir. 

5. Şairin şiirde kullandığı “kar” imgesini, şairin içinde bulunduğu durum ve vermek istediği ileti açısından değerlendiriniz.

Cevap: Kar yağışı ve kar yağışının ezgisi şaire kendi vatanını ve kendi kültürünü İstanbul’u çağrışmaktadır. Bundan dolayı içinde bulunduğu özlemi kar musikileri aracılığı ile vermeye çalışmıştır. 

6. Aşağıda verilen altı çizili kelimelerin dizelerdeki konumlarına ve anlamlarına dikkat ediniz. Dizelerde biçim ve anlam açısından böyle bir düzen olmasının nedenlerini açıklayınız.

Cevap: Bunun en büyük nedeni şairin ahengi sağlama endişesidir. Şair alt alta kullanarak hem dize içi hem de dize sonu kafiyeyi güçlendirmek ve okuru anlamsal olarak daha çok etkilemeyi amaçlamıştır. 

11. Sınıf Ekoyay Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 91 Cevabı

7. Şiirin ilk altı dizesinde kullanılan “manastır”, “dua”, “erganun”; “gece”, “kuytu”, “gam”, “zevk”, “keder” kelimelerinin şiirdeki yerlerine dikkat ediniz. Bu kelimelerde görülen edebî sanatları bulunuz.

Cevap: Şiirdeki ilk beyitte teşbih sanatından faydalanmıştır. Çünkü karın sesi şarkı bestesine benzetilmiştir.Ayrıca ünlü sanatçı Tanburi Cemil Beyle ilgili de hatırlatma yani telmih yapılmıştır. Şiirimizde bazı dizelerde de birbiriyle ilgili kelimeler kullanıldığından tenasüp yapılmıştır.

8. Aşağıda verilen dizelerde yer alan edebî sanatları bulunuz.

Cevap: Şiirdeki ilk beyitte teşbih sanatından faydalanmıştır. Çünkü karın sesi şarkı bestesine benzetilmiştir. Ayrıca ünlü sanatçı Tanburi Cemil Beyle ilgili de hatırlatma yani telmih yapılmıştır. Şiirimizde bazı dizelerde de birbiriyle ilgili kelimeler kullanıldığından tenasüp yapılmıştır.

a. “Tanbûri Cemil Bey çalıyor eski plâkta.”

Cevap:  Ünlü sanatçı Tanburi Cemil Beyle ilgili  hatırlatma yani telmih yapılmıştır.  Ayrıca ad aktarması vardır. Tanburi Cemil Bey çalmıyor plak çalmaktadır. 

b. “Gönlüm dolu İstanbul’un en özlü sesiyle.”

Cevap: Kişileştirme vardır: İstanbul konuşan biri gibi düşünülmüştür. 

9. Sizce Yahya Kemal Beyatlı şiirde Tamburi Cemil Bey’den niçin söz etme gereği duymuştur? Yaptığınız araştırmadan ve şairin edebî anlayışından yola çıkarak soruyu cevaplayınız.

Cevap: Çünkü Tanburi Cemil Bey İstanbul aşığıdır. İstanbul’un bir sesi varsa bu ses Tanburi Cemil Bey’in müziğidir. Bundan dolayı şair adını zikretmiştir. 

10. Saf şiir anlayışının okuduğunuz şiire etkisine, biçim ve içerik açısından örnekler veriniz.

Cevap: Öz şiirin tesirlerini Şiirimizde Yahya Kemal gibi bir üstattan şiire dair sanatsal özelliklerinin birçoğunu görmek mümkündür. Bir defa o bir İstanbul aşığı bir sanatkardır. Şiirde de zaten İstanbul’a ait imgeler kullanmıştır. Şiirde kar sözcüğü bedbinliğe yani karamsarlığı,olumsuz duygulara ait düşünceleri sembolize etmektedir.

11. Yahya Kemal Beyatlı’nın “Ben istiyorum ki Türk’ün hançeresine (gırtlak) uygun bir ahenk içinde
kullanılmış kelimelerle şiir yaratılsın. Ben, daima bize lazım olanı düşündüm.” düşüncesini okuduğunuz şiirden çıkarabiliyor musunuz? Açıklayınız.

Cevap: Kesinlikle çıkarmaktayım. Çünkü Türk’e ait olmayan hiç bir tını ses bize güzel ve hoş gelmeyecektir. 

12. Okuduğunuz şiirden saf şiir anlayışını yansıtan özellikleri bulabiliyor musunuz? Açıklayınız.

Cevap: Evet bulabiliyorum. Yukarıda aynı sorunun cevabını bulmak mümkündür. 

13. Kar Mûsikîleri şiirini, Merdiven ve Mâi Deniz şiirleriyle aşağıdaki tabloda verilen özellikler açısından karşılaştırınız.

İçerik

• Kar Mûsikîleri : Kar ezgileri
• Merdiven : Yaşamın evreleri
• Mâi Deniz: Denizin etkisi

Biçim

• Kar Mûsikîleri : Beyitlerle yazılmış. Aruz kullanılmış.
• Merdiven : Beyitlerle yazılmış, aruz kullanılmış
• Mâi Deniz: Beyitlerle yazılmış aruz kullanılmış

Üslup

• Kar Mûsikîleri: Dili dönemine göre sadedir. Şaire has benzetme ve imajlar vardır.
• Merdiven: Dili diğer şiirlerine göre sadedir.
• Mâi Deniz: Dil süslü sanatlı ve imgelere dayalıdır.

Anlatım teknikleri

• Kar Mûsikîleri : Örneklemeye başvurulmuştur.
• Merdiven: Benzetmeye başvurulmuştur
• Mâi Deniz: Kişileştirmeye başvurulmuştur

Söyleyici

• Kar Mûsikîleri: Şairin kendisidir
• Merdiven :Şairin kendisidir.
• Mâi Deniz: Şairin kendisidir.