11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 38 Cevapları Cem Yayınları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz “Hasta” metninde anlamı verilen kelimelerin dışında bilmediklerinizi metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi sözlükten kontrol ediniz.
Cevap:

2. Metnin tema ve konusunu belirleyiniz.
Cevap: Metnin tema ve konusu, bir kişinin hastalıkla başa çıkma deneyimine odaklanmaktadır. Ana tema, hastalık ve insan ilişkileri etrafında dönüyor gibi görünüyor.

3. Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyerek metni yorumlayınız.
Cevap: Metindeki açık iletiler, hastanın yaşadığı fiziksel acılar ve çevresindekilerin ona karşı gösterdikleri ilgi ve yardım gibi doğrudan ifade edilen mesajlardır. Örtük iletiler ise insanların hastalıkla başa çıkma şekli, dayanışma ve insanlar arasındaki ilişkileri vurgular.

4. a) Okuduğunuz “Hasta” adlı hikâye bir durum hikâyesi örneğidir. Önceki bilgileriniz ve okuduğunuz hikâyeden hareketle durum hikâyesi türünün özelliklerini belirleyerek defterinize yazınız.

• Olay değil günlük yaşamdan bir durum, bir kesit anlatılır.
• Serim, düğüm ve çözüm bölümlerine sahip değildir.
• Okuyucuda heyecan ve merak duygusu uyandırmaz.
• Kahramanların özellikleri, mekan ve zaman unsurları direkt anlatılmaz okuyucuya sezdirilir.
• Olay örgüsünden ziyade tema ön plana çıkarılır.
• İmgeler, psikolojik tasvirler ve duygular okuyucuya hissettirilir.
• Günlük yaşamdan olabilecek her şey hikayenin konusu olabilir.
• Günlük yaşamdaki sıradan kişiler hikayelerin kahramanlarını oluşturur.
• Hikaye bittiğinde her şey sona ermediğinden geri kalanlar okuyucunun hayal gücüne bırakılır.
• Betimleyici anlatım ön plana çıkar.
• Kişi ve mekan tamamen tanıtılmadığından ve olayda bir kesinlik bulunmadığından okuyucunun hayal gücü sürekli devrededir.

b) Durum hikâyesinin Türk ve dünya edebiyatındaki önemli temsilcilerini araştırarak defterinize yazınız.
Cevap: Dünya edebiyatında durum hikayelerinin ilk ve önemli temsilcisi Anton Çehov’dur. Bu nedenle bu tarzdaki hikayeler aynı zamanda “Çehov Tarzı Hikaye” olarak da bilinmektedir. Türk edebiyatında durum hikayesi denildiğinde akla gelen ilk isim Sait Faik Abasıyanık olmaktadır.

5. Okuduğunuz metindeki anlatım biçimleri ve tekniklerini, bunların işlevlerini belirleyiniz.
Cevap: Metinde anlatım biçimleri ve teknikleri olarak betimleme, iç monolog, diyalog gibi öğeler bulunmaktadır. Bu teknikler, hastalık deneyimini ve insan ilişkilerini anlatmada kullanılır.

6. Metinde yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Yazar Memduh Şevket Esendal'ın dil ve anlatımı, sade ve günlük bir dil kullanımını yansıtır. Metin, konuşma diline yakın bir dilde yazılmış gibi görünmektedir.

7. a) Okuduğunuz metindeki kahramanların özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Metindeki kahraman, Tevfik Efendi olarak tanıtılır. Onun fiziksel ve duygusal durumu metinde detaylı bir şekilde anlatılır.

b) Metindeki zaman ve mekânın özellik ve işlevlerini belirleyiniz.
Cevap: Metinde zaman, günümüzün bir kesiti olarak tasvir edilirken, mekân olarak Tevfik Efendi'nin yaşadığı yer ve eczane gibi iç mekânlar kullanılmıştır.

c) Metinde anlatıcı ve bakış açısının işlevini belirleyiniz.
Cevap: Anlatıcı bakış açısı üçüncü tekil şahıs bakış açısıdır. Anlatıcı, olayları Tevfik Efendi'nin bakış açısından aktarır.

8. a) Okuduğunuz metinde millî, manevi ve evrensel değerler işlenmiş midir? Belirleyiniz.
Cevap: Metinde millî veya manevi değerler işlenmemiş gibi görünmektedir. Tema daha çok kişisel deneyimler ve insan ilişkileri üzerinde yoğunlaşmaktadır.

b) Metinde içeriğin genel anlamda doğal, toplumsal veya bireysel gerçeklikle ilişkisini inceleyiniz.
Cevap: Metin, bir kişinin hastalıkla başa çıkma deneyimini ve çevresindekilerin tepkilerini içerdiği için daha çok bireysel gerçeklikle ilişkilidir.

9. Okuduğunuz metin ve Memduh Şevket Esendal hakkında verilen bilgilerden hareketle metin ile yazar arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
Cevap: Metin ve yazar Memduh Şevket Esendal arasındaki ilişki, yazarın deneyimlerini veya gözlemlerini aktardığı bir hikaye olarak görünmektedir. Yazarın kişisel deneyimleri veya gözlemleri, metindeki detaylara yansımış olabilir.

10. Okuduğunuz metnin bağlı olduğu edebî dönemi, akımı ve geleneği değerlendirerek metinde görülen edebî, felsefi ve estetik anlayışın “Testi” adlı metin ve metnin yazarı ile etkileşimlerinin olup olmadığını belirleyiniz.
Cevap: Metnin bağlı olduğu edebi dönem, akım ve geleneği belirlemek için daha fazla metin ve yazar hakkında bilgiye ihtiyaç vardır. Ancak genel olarak Türk hikayeciliği içinde sade bir üslubun hakim olduğu görülmektedir.