10. Sınıf Meb Din Kültürü 5. Ünitemizi Değerlendirelim Cevapları

5. Ünitemizi Değerlendirelim

A) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcüğü/sözcükleri yazınız.
1. Sünnilik, İslam dünyasında ortaya çıkan ilk siyasi itikadi yorumdur.
2. İslam itikadını delilleriyle savunan ilme kelam denmektedir.
3. İslam düşüncesinde inanç konularıyla ilgili olarak yapılan tartışmalar sonucunda ortaya çıkan ve en yaygın olarak bilinen siyasi itikadi mezhepler; Ehl-i Sünnet ve Şia’dır.
4. Şiilik Hz. Peygamber’in vefatından sonra Hz. Ali’yi ve ehl-i beytini halifeliğe (imamet) en layık kişi olarak gören ve onu meşru halife kabul eden; ondan sonraki halifelerin de onun soyundan gelmesi gerektiğine inanan toplulukların ortak adıdır.
5. Hanefilik, İmam-ı Azam Ebû Hanife’nin görüş ve düşüncelerine dayanan fıkhî ekolün adıdır.

B) Aşağıdaki açık uçlu soruların cevaplarını boş bırakılan yerlere yazınız.

6. İslam düşüncesinde din ve din anlayışı arasındaki fark nedir?

Din, Allah’ın (c.c.) peygamberler aracılığıyla insanlara gönderdiği ilahi mesajları içerirken din anlayışı bu mesajların insanlar tarafından içinde bulundukları şartlara göre algılanma ve yorumlanma biçimlerini ifade eder.

Bundan dolayı dinî tek iken din anlayışları birden çok olabilir. Çünkü din, vahye; dinin anlaşılması ise insanların algılarına ve yorumlarına dayanır. Ayrıca din değişmez, din anlayışı değişebilir. Dolayısıyla dinin yanlış anlaşılmasından kaynaklanan sorunlar, dine mâl edilemez.

7. Mezhep ne demektir?

Mezheb, gidilen yol, benimsenen metod ve görüş demektir. Dini manada mezheb ise, müctehid bir alimin fikir ve görüşlerini benimseyen insanların meydana getirdiği dini ekollere denir.

8. İslam düşüncesinde yorum biçimleri kaça ayrılır?

İslam dininde yorumlar üçe ayrılır:

Tasavvufi Yorumlar: İslamın felsefi yönünden yorumlandığı biçimdir. Bu yorum farklı yolların çıkmasına neden olmuştur.İbadetler, mezhepler ve dini düşünceler, namaz ile ilgilidir.
Ameli-Fıkhi Yorumlar: İslamda hukukun olduğu yorumlardır. Genellikle sevap- günahı gösterir. İnsanlara öğütler verir. Mezhebi konular yer alır.

Siyasi-itikadı yorumlar,

9. İslam düşüncesinde yorum biçimlerinin birbirinden farklı olmasının sebepleri nelerdir?

İnsanların düşünme ve anlama yetenekleri birbirinden farklıdır. İnsanın içinde bulunduğu psikolojik, sosyal, kültürel ve ekonomik şartlar, onun din anlayışı üzerinde etkili olur. Bu durum, dinin farklı anlayış ve uygulama biçimlerinin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.

10. İslam düşüncesinde yorumları birleştiren unsurlardan “nübüvvet” (peygamberlik) konusunu bir ayetle açıklayınız.

C) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.
I- Hz. Peygamber’in vefatından sonra hilafetin, kıyamete kadar Hz. Ali (r.a.) ve soyundan gelenlere ait olduğunu iddia eden siyasi mezhep, Şiilik’tir.
II- Önceleri Mutezile’ye mensup iken ayrılıp kendi itikadi mezhebini oluşturan din bilgini, İmam Eşarî’dir.
III- Fıkıh ilmindeki başarısı ve fıkhi meselelere sunduğu çözümlerle “İmam-ı Azam” ünvanını alan din bilgini İmam Mâturidî’dir.
IV- Hadis alanında yazılmış olan ilk eserlerden biri olan “Muvatta”nın yazarı İmam Şafî’dir.
11. Yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?
A) I-II B) I-III C) I-II-IV D) I-II-III E) I-III-IV

12. İslam düşüncesinde yorumları birleştiren unsurlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Tevhit konusunda mezhep imamları ortak görüşler ileri sürmüşlerdir.
B) İslam mezhepleri Kur’an-ı Kerim’in ilahi kitap olduğunu kabul etmişlerdir.
C) Allah’ın (c.c.) varlığının akılla bilinebileceği bütün mezhepler tarafından kabul edilmiştir.
D) İslam mezhepleri nübüvvetin gerçek olduğu konusunda ortak görüş belirtmişlerdir.
E) Ahirete imanın bir gereklilik olduğu İslam mezheplerince kabul edilmiştir.

“İnsanın bakış açısı, sosyal hayatının kendine özgü yapısı içerisinde gelişir.
Bireyin köyde veya şehirde yaşıyor oluşu, ekonomik farklılıklar, toplumsal refah düzeyi, afetler, savaş-barış ortamları toplumların dinî anlayışlarını etkiler.”
13. Yukarıdaki paragrafa göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) İnsanların bakış açısı zamanla gelişebilir.
B) Ekonomik farklılıklar insanların yorumlarını etkiler.
C) İnsanların bakış açılarının birbirinden farklı olmasında bazı sebepler etkilidir.
D) Dini anlayışlar hiç bir zaman insanların bulundukları ortama göre değişmez.
E) Toplumsal refah düzeyi insanların dinî anlayışlarını etkiler.

(I) “İslam düşüncesindeki yorumları birleştiren unsurlardan bir tanesi de Kur’an-ı Kerim’dir.
(II) Kur’an-ı Kerim, hem lafzı hem manasıyla bir mucizedir ve kıyamete kadar da değişmeyecektir.
(III) Ahirete iman konusundaki yorumlar da benzer özelliklere sahiptir.
(IV) Mezhep imamları, Kur’an-ı Kerim’in lafız ve mana bakımından yalnızca Allah(c.c.)’a ait olduğu ve peygamberler dahil hiçbir insan sözünün onda olmadığı konusunda ittifak etmişlerdir.
(V) Bu sebeple mezhep imamlarının dinî bir konuda hüküm çıkarmak için başvurdukları ilk kaynaktır.
14. Kur’an-ı Kerim’le ilgi yukarıdaki paragrafta numaralandırılmış cümlelerden hangisi anlam akışını ve konu bütünlüğünü bozmaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V

İnsan yorum yapabilen bir varlıktır. Herhangi bir konuyu anlamaya çalışırken kendi mizaç ve karakterinin etkisinde kalır ve farklı sonuçlara varabilir. İnsanın bu özelliği, farklı din anlayışlarının oluşmasını sağlayan
önemli etkenlerin başında gelmektedir.
15. Yukarıdaki paragrafta din anlayışındaki farklılıklara sebep olan etkenlerden hangisine değinilmiştir?
A) Ekonomi B) Ortam ve kültür C) İnsanın yapısı D) Toplumsal değişim E) Evrensellik

16, 17 ve 18. soruları yan sayfadaki metne göre cevaplayınız.

16. Renklerin kendilerini diğerlerine göre daha özel hissetmelerinde öne çıkan temel unsurlar nelerdir?
Cevap: Temel unsur üstünlük kavgası, kendini diğerinden üstün hissetmesidir.

17. Renklerin bir araya gelmesinde yağmurun birleştirici rolünü açıklayınız?
Cevap: Yağmur tüm renkleri bir araya getirerek birleştirici bir rol üstlenmiştir.

18. Dini yorumların, çağlara ve ortama göre dinin anlaşılma biçimlerini ortaya koyan bir zenginlik olmasında, farklı düşüncelere saygı duymanın nasıl bir önemi vardır?
Cevap: Bu şekilde dini yorumlar zenginleşmiş ve dine bakış açısı olumlu anlamda değişmiştir.