10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Sayfa 27-28-29-30 Cevapları Bilim ve Kültür Yayınları

1. Ünite Değerlendirme Soruları

ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI

A. Aşağıdaki ifadeleri, verilen kavramlarla doğru bir şekilde eşleştiriniz.

A. Aşağıdaki ifadeleri, verilen kavramlarla doğru bir şekilde eşleştiriniz.

a- Hikmet b- Merak c- Felsefe d- Tutarlılık e- Refleksif f- Eleştiri

(c) 1. Bilgelik sevgisi anlamına gelen kavram.
(d) 2. Belli bir fikir, ilke çerçevesinde düşüncelerin birbiriyle bağlantılı olması.
(a) 3. Varlık, bilgi ve değer hakkındaki tam ve bütün bilgi.
(b) 4. Bilgeliğe ulaşmada kullanılan araçlardan birisi.
(e) 5. Felsefede derinlemesine düşünmeyi ifade eden özellik.

B. Aşağıda verilen cümlelerdeki yargılar doğru ise başına “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

(D) 1. Felsefe Eski Yunan’da doğmuş bir düşünce etkinliğidir.
(Y) 2. Felsefe, varlığı tek bir pencereden ele alarak inceler.
(D) 3. Sorgulama, insanın anlama ulaşmak için elindeki en önemli araçlardan biridir.
(Y) 4. Felsefi bilgiler hiçbir şart ve durumda şüpheye yer bırakmayacak niteliktedir.
(D) 5. Her filozof kendi bakış açısına göre sorulara yanıt verdiğinden birbirlerinden farklılaşırlar.

C. Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

1. Felsefe ve bilgeliği karşılaştırarak bu kavramları açıklayınız.
Cevap: Felsefe ve bilgelik, benzer ancak farklı kavramlardır. Felsefe, düşünme, sorgulama ve mantıklı analiz gibi akıl yoluyla bilgiye ulaşma sürecini ifade eder. Bilgelik ise bu felsefi bilginin yaşam deneyimiyle birleştiği ve bu bilgiyi pratiğe dökme yeteneği olarak tanımlanır. Felsefe daha çok teorik bir yaklaşım iken, bilgelik daha çok pratik bir yaşam tarzını içerir.

2. Felsefe eyleminin gerçekleştirilmesinde merak, sorgulama ve hayretin yerini ve önemini açıklayınız.
Cevap: Felsefe eyleminin gerçekleştirilmesinde merak, sorgulama ve hayret önemli rol oynar. Merak, bir konuya ilgi duymamıza ve keşfetmek istememize yol açar. Sorgulama, bu merakı tatmin etmek için sorular sormamıza ve derinlemesine düşünmemize yardımcı olur. Hayret, dünya ve insan doğası hakkında şaşırtıcı gerçekleri anlamamıza ve daha derin bir anlayış geliştirmemize yardımcı olur. Bu duygular, felsefe yapmanın temel itici güçleridir.

3. Felsefi düşüncenin özelliklerini açıklayınız.

Cevap: Felsefi düşüncenin özellikleri şunlar olabilir:

• Eleştirel düşünme: Felsefe, bilgileri eleştirel bir şekilde değerlendirir ve mantıklı çıkarımlar yapmayı amaçlar.
• Evrensel: Felsefe, tüm insanlar için geçerli ve evrensel ilkeler arar.
• Açık fikirlilik: Felsefe, farklı düşünce ve görüşlere açık olmayı teşvik eder.
• Soru sorma: Felsefe, sorular sormayı ve sorunlara çözüm bulmayı vurgular.
• Mantıklı düşünme: Mantıklı bir şekilde düşünme ve argüman geliştirme felsefenin temelidir.

4. Filozof kimdir? Açıklayınız.
Cevap: Filozof, felsefe ile uğraşan kişidir. Filozoflar, düşünme, sorgulama, bilgiye ulaşma ve evrensel sorunları ele alma konularında uzmanlaşır. Filozoflar, insan doğası, bilgi, ahlak, varlık, adalet gibi temel konuları derinlemesine araştırır ve bu konularda felsefi görüşler geliştirirler. Filozoflar, bilgiyi sorgulayan, düşünceyi analiz eden ve insanların dünyayı anlama çabalarına katkıda bulunan kişilerdir.

5. Felsefe sorusunun ne olduğunu açıklayınız.
Cevap: Felsefe sorusu, insanın varlığı, bilgi, adalet, özgürlük, ahlak gibi temel konuları sorguladığı bir sorudur. Felsefe soruları genellikle “Neden varız?”, “Nasıl bilgi ediniriz?”, “Doğru ve yanlış nedir?” gibi evrensel ve derin konuları içerir. Bu sorular, insan düşüncesinin sınırlarını genişletmeye ve daha derin bir anlayış geliştirmeye yönelik olarak sorulur. Felsefe, bu tür soruları ele alarak insanın dünyayı ve kendisini anlama çabasını temsil eder.

Ç. Aşağıda verilen cümlelerdeki noktalı yerlere doğru ifadeleri yazınız.

1. Felsefede incelenen konular akıl ilkeleri göre sorgulanır ve değerlendirilir.
2. Felsefe soru sorma hareketliliğine bağlı bir etkinliktir.
3. Eski Yunan’da felsefenin ortaya çıkışı Thales ile başlatılır.
4. Bir felsefe sorusunun olanca ağırlığı nedir kilit taşına dayanır.
5. Felsefe terimi Yunanca philosophia bilgelik sevgisi anlamına gelir.

D. Aşağıdaki soruların doğru cevabını işaretleyiniz.

1. Felsefi olarak bilgelik, her şeyin bilgisine sahip olmaktan ziyade, bilgiyi sırf bilme isteğinden dolayı aramak, onu sevmek ve kendimizle yüzleşebilme cesaretini göstermektir. O aynı zamanda bir tavır, düşünsel bir çabadır fakat onu salt teorik boyutta değerlendirmek doğru değildir. Bilgelik zihin dünyamızda var olan bir durumun dışa yansımasını, uygun ve doğru eylemde bulunmayı, aşırılıklardan uzak durmayı ve en önemlisi de düşündüklerimiz ile yaptıklarımızın çelişmemesini gerektirir. Böylece bilge insan, felsefi düşüncelerini kendi yaşamının da rehberi hâline getirir.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki yargıların hangisi ile örtüşmemektedir?

A) Bilgelik, akla uygun davranmayı gerektirir.
B) Bilge, sistemli bir çaba ile mutlak bilgilere ulaşmak ister.
C) Bilge, düşünsel yönünü kendi yaşam alanına uygular.
D) Bilgelik, kişinin entelektüel ve pratik yönüne hitap eder.
E) Bilgelik, bilgiye ulaşmaktan ziyade sonu olmayan bir duruma işaret eder.
Cevap: B

2. Çocuklar özellikle 2-3 yaşlarındayken çevrelerinde gözlemledikleri durumları şaşkınlıkla karşılar ve ailelerine bunu iletir. Aileler ise bazı durumlarda çocuklarının bu tepkilerine sevinir, bazı durumlarda ise muhtemeldir ki sıkılırlar benzer durumlarla karşılaşmaktan. Fakat bu da gelip geçicidir çünkü çocuklar biraz büyüyünce bu tepkilerini yitirebilirler. Aslında filozoflar da çocukların 2-3 yaş hâlindeki gibidir. Onlar da sorar, şaşar, kimsenin vermeyeceği tepkiler verir. Çocuklar büyür, yetişkin hâle gelir ve çocuklukta verdiği bu tepkilerde azalma yaşanır hatta bu tepkiler zamanla biter bile. Peki filozoflarda durum aynı mıdır? Asla!.. O yaşını başını almış koca insanlar, tıpkı çocuk gibi davranmaya hayatları boyunca devam eder.

Bu parçaya göre filozoflar ile çocukların benzerliğinin sebebi aşağıdakilerden hangisinden kaynaklanmaktadır?

A) Olanı olduğu gibi ele almaları
B) Tutarlı düşünmeyi esas almaları
C) Merak duygusuna sahip olmaları
D) Akla dayalı çıkarımlarda bulunmaları
E) Sistemli bir çaba ile hareket etmeleri
Cevap: C

3. Aşağıdakilerden hangisi felsefi düşüncenin özelliklerinden biri değildir?

A) Eleştirel olma
B) Evrensellik
C) Kesinlik
D) Sistematik olma
E) Sorgulayıcı olma
Cevap: C

4. Aşağıdakilerden hangisi felsefenin toplum hayatı üzerindeki rolüne ilişkin değildir?

A) Felsefe, yeni fikirlerin ortaya çıkmasını teşvik eder.
B) Felsefe, demokratik ve insani tavrın benimsenmesine katkı sağlar.
C) Felsefe, farklı fikirlerin birlikteliğinin önemini ve değerini ortaya koyar.
D) Felsefe, toplumsal sorunlara akılcı çözümler getirmek için yardımcı olur.
E) Felsefe, bireylerin çıkarlarını elde etmek için kullanabilecekleri yöntemi sağlar.
Cevap: E

5. İnsan, yalnızca fizyolojik gereksinimleri olan bir varlık olarak değerlendirilemez. İnsanın bitmek bilmeyen bilme isteği; kendisini, çevresini, yaşadığı evreni anlamlandırmaya yönelik soruları cevaplama çabası vardır ve bu sorular da felsefe sayesinde cevaplanır. Bu yüzden felsefe, bireysel olarak da kişiye birçok katkı sağlar.

Bu parçadan hareketle, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Birey, felsefe sayesinde yaşamını anlamlı kılar.
B) Felsefe, bir yaşam sanatı olarak bireye yol gösterir.
C) Felsefe, karşılaşılan sorunlara çözüm önerileri sunar.
D) Felsefe, geleneksel bilgileri topluma kabullendirmek ister.
E) Felsefe, bireyin hâlihazırdaki bilgilerden arınıp özgürleşmesine katkıda bulunur.
Cevap: D

6. Filozoflar, felsefenin ortaya çıktığı çağdan bu yana aynı sorulara farklı yanıtlar vermiştir. Mesela Platon, gerçek varlık olan ideaları somut dünyanın dışında görmüştür. Onun öğrencisi Aristoteles ise hocasının bu fikirlerinden etkilenmekle birlikte ideaları, maddi dünyanın dışında bir gerçeklik olarak kabul etmemiştir.

Bu bilgiler felsefenin aşağıdaki özelliklerinden hangisi ile ilgilidir?

A) Rasyonel olma
B) Refleksif olma
C) Sistemli olma
D) Tutarlı olma
E) Yığılarak ilerleme
Cevap: D