10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 50-51 Cevapları Pasifik Yayınları

Bölüm Ölçme ve Değerlendirme Soruları

A. Aşağıdaki soruların cevaplarını altlarındaki noktalı yerlere yazınız.

1. Bir deney ortamında, dişi üreme ana hücresi art arda iki mitoz geçiriyor. Daha sonra oluşan hücrelerin her birinin mayoz bölünmeyi tamamlaması sağlanıyor. Deney tamamlandığında ortamda toplam kaç üreme hücresi bulunur?
Cevap: Bir dişi üreme ana hücresi iki mitoz geçirdiğinde 2² = 4 hücre oluşur. Oluşan 4 hücrenin her biri bir mayoz geçirdiğinde 4 x 4 = 16 üreme hücresi meydana gelir.

2. Vücut hücrelerinde 2n = 32 kromozom bulunan bir canlının üreme ana hücrelerinde mayoz bölünme meydana geliyor. Mayoz bölünme sırasında,

• Profaz evresinde kaç tetrat gözlenir?
Cevap: 2n = 32 kromozom bulunan hücrede 2 kromozom = 1 tetrat olduğundan 16 tetrat meydana gelir.

• Bölünme sonucu oluşan gametlerin kromozom sayısı nedir?
Cevap: Bölünme sonucu oluşan gametlerde n = 16 kromozom bulunur.

3. Canlılarda kalıtsal çeşitliliği sağlayan olaylar nelerdir?
Cevap: Mayozda homolog kromozomları ayrılması ve krossing over; mutasyonlar; döllenme ile gametlerin rastgele birleşmesi ve mutasyon canlılarda kalıtsal çeşitliliği sağlayan olaylardır.

4. Eşeyli üreyen canlılarda üreme hücrelerinin mayozla oluşmasının önemini açıklayınız.
Cevap: Eşeyli üreyen canlılarda üreme hücrelerinin mayozla oluşması kromozom sayısının yarıya inmesine neden olur. Bu durum döllenme ile kromozom sayısının sabit kalmasını ve nesilden nesile türün kromozom sayısını korunmasını sağlar. Ayrıca mayoz kalıtsal çeşitliliğin artmasına katkıda bulunarak tür içi kalıtsal çeşitliliği artırır.

5. Yüksek organizasyonlu canlılarda yaygın olarak eşeyli üremenin görülmesi nasıl açıklanır? Eşeyli üremenin eşeysiz üremeye göre üstün yönleri nelerdir?
Cevap: Eşeyli üreme kalıtsal çeşitliliği artırır. Kalıtsal çeşitlilik türün adaptasyon yeteneğini artırarak türün neslinin devamlılığına katkıda bulunur.

6. Eşeysiz üreme tekniklerinin bahçecilik ve tarım sektörlerindeki uygulamalarına örnekler veriniz.
Cevap: Bahçecilik ve tarımda eşeysiz üreme çeşidi olan vejetatif üreme yollarından bazıları kullanılır. Örneğin çelikle, soğanla, yumruyla üreme, aşılama gibi yöntemlerle istenilen özellikteki bitkilerin daha kolay ve hızlı üretilmesi sağlanır.

B. Aşağıda verilen “yapılandırılmış grid”de numaralandırılmış kutucuklarda çeşitli canlılar verilmiştir. Kutucuk numaralarını kullanarak aşağıdaki soruların cevaplarını noktalı yerlere yazınız.

1. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangilerinde sporla üreme görülür?
Cevap: 2, 4

2. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangilerinde hermafroditlik görülebilir?
Cevap: 7, 8

3. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangilerinde partenogenez görülür?
Cevap: 5

4. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangilerinde bölünerek üreme görülür?
Cevap: 1, 6, 9

C. Aşağıdaki şekillerde 2n = 4 kromozomlu bir üreme ana hücresinin mayoz bölünmesine ait bazı evreler verilmiştir. Bu evrelerin hangileri olduğunu noktalı kısımlara yazınız. Kutucuk numaralarını kullanarak bu evrelerin meydana geliş sırasını aşağıdaki ilgili alana yazınız.

1. Telofaz II
2. Telofaz I
3. Anafaz II
4. Metafaz I
5. Profaz I
6. Anafaz I

Evrelerin meydana geliş sırası: 5-4-6-2-3-1