10. Sınıf Biryay Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 53-54 Cevapları

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz hikâyenin teması ve konusu nedir?

Cevap: Kahramanlık- Hz Ali’nin İslam uğruna yaptığın kahramanlık.

2. Cenknameden yola çıkarak Hz. Ali’nin kişilik özellikleri hakkında bilgi veriniz.

• Kahraman-korkusuz
• Cesur
• Hayırda yarışan
• Takvâ sahibi-inançlı
• Cömert

3. Cenknamedeki zaman ve mekân hakkında bilgi veriniz.

Zaman: Peygamberimiz zamanı
Mekan: Medine, Mağrip diyarı
Metinde dar mekan olarak: mescit var. Ejderhanın olduğu kuyu.

4. Okuduğunuz metne göre Hz. Ali kimlerin Müslüman olmasını sağlamıştır.

Cevap: Mağrip memleketi halkının Müslüman olmasını sağlamıştır.

5. Okuduğunuz cenknamede dikkat çeken özelliklerden biri de olağanüstülüklerdir. Bu metindeki olağanüstülüklere örnekler veriniz.

Ejderhanın iki yüz bin askeri ağzından çıkan ateşle yakması
Ejderhanın ateşine karşı Hz. Ali’nin Zülfikar’ı tutması, Zülfikar’dan ateş çıkıp ejderhanın ateşine karşı koyması.
Zülfikar’ın tek başına devlerle savaşması

6. Vezir Şemun’un yardım için çağrılan Müslümanlara saldırmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cevap: Vezir Şemun’un, gücünü kaybetme korkusu.

7. Metindeki temel çatışma nedir? Açıklayınız.

Cevap: Olağanüstü güçler ve zorluklarla mücadele.

8. Metinden öğüt verici ve ders çıkarıcı nitelikteki anlatımlara örnekler veriniz.

Cevap: Ya Resulallah! Hakk Teala bizi İmam Ali’den ayırmasın.

9. Okuduğunuz cenknameye göre ejderha, dev gibi kavramlar neyi temsil etmektedir? Hazreti Ali’nin bunlara karşı nasıl bir misyonu vardır?

Cevap:  İnsanların baş edemeyeceği olağanüstü zorluklar, engelleri temsil ediyor olabilir. Hz. Ali, bu zorlukları aşma gücüne sahip inançlı, cesaretli, kahraman biridir.

ETKİNLİK

Aşağıdaki şiirleri okuyunuz. Şiirlerdeki Zülfikar kavramına dikkat ediniz. Okuduğunuz cenknamedeki Zülfikar’ın özelliklerinden yola çıkarak bu şiirlerdeki yansımalarını değerlendiriniz.

Cevap: Hayber Kalesi, Zülfikar.

Okuduğunuz halk hikâyesinde farklı türden fiilimsilerin olduğu cümleler bulunuz. Bulduğunuz cümleleri yazarak fiilimsileri ve aldıkları ekleri belirtiniz.

söylemeye: isim-fiil

bakıp, koyup, gelirken, gidip, alıp, deyip, tutup: zarf-fiil

baktığı, olduğunu: sıfat-fiil