10. Sınıf Ata Fizik Sayfa 187-197 Cevapları

3. ÜNİTEYİ DEĞERLENDİRELİM

A. Aşağıdaki kavram haritasını verilen sözcük veya sözcük gruplarını kullanarak uygun şekilde tamamlayınız.

Cevap: a. Enerji / b. Enine dalga / c. Boyuna dalga ç. Titreşim / d. Elektromanyetik / e. Ses /f. Su g. Yay/ğ. Deprem / h. Görünür ışık /ı. Mikrodalga / i. Radyo dalgaları lj. X ışınları /k. Morötesi /I. Gama ışınları / m. Kızılötesi

B. Aşağıda verilen ifadeler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” kutucuğunu işaretleyiniz. Yanlış olduğuna karar verdiğiniz ifadenin doğrusunu, altındaki noktalı yere yazınız.

1. Mikrodalga, boşlukta yayılabilir. (D)
2. Elektromanyetik dalgalar titreşim doğrultusu bakımından boyuna dalgalardır. (Y) (Enine dalgalardır.)
3. Sarmal bir yayın boyca yoğunluğu kütle/uzunluk değerine eşittir. (D)
4. Doğrusal su dalgalarının su yayılma doğrultusu dalga tepesine diktir. (D)
5. Bir periyotluk sürede dalganın aldığı yol, hızına eşittir. (Y) (Dalga boyuna eşittir.)
6. Ses dalgaları en iyi gaz ortamlarda yayılır. (Y) (En iyi, katı ortamda yayılır.)
7. Ses dalgaları sadece yansıma olayını gerçekleştirir. (Y) (Yansıma kırılma girişim gibi dalgaların gerçekleştirdiği her olayı gerçekleştirir.)
8. Deprem dalgaları mekanik dalgalardır. (D)
9. Sesin engelden iletilmesi yankı olarak adlandırılır. (Y) (Engelden yansımasına yankı denir.)
10. Su dalgaları suyun dibinde de yayılır. (D)
11. Frekansı sabit dalgaların yayılma hızı artarsa dalga boyu da artar.
12. Baş yukarı olan atma sabit uçtan baş yukarı yansır. (Y) (Baş aşağı yansır.)
13. Titreşim yönü hareket doğrultusuna dik olan dalgalara enine dalga denir. (D)
14. Su dalgaları derin ortamdan sığ ortama geçerken dalgaların hızı artar. (Y) (Hızı azalır.)
15. Tramplenden atlama rezonans olayına örnektir. (D)

C. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru cevabını işaretleyiniz.

1. I. Sesdalgaları
II. Yaydalgaları
III. Depremdalgaları
IV. Elektromanyetik dalgalar
Yukarıdaki dalga türlerinden hangileri enerji taşır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) Yalnız IV D) I ve III E) I, II, III ve IV

Cevap: E

2. Düşey kesiti şekildeki gibi olan bir dalga leğeninin A kenarından doğrusal dalgalar üretiliyor.
I. Frekansı artar.
II. Dalgaboyuartar.
III. Genliği azalır.
IV. Hızı artar.
Dalga leğeninde B kenarına doğru ilerleyen dalgalar için yukarıdaki yargılardan hangileri söylenemez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I, II ve IV E) II, III ve IV

Cevap: D

3. Aşağıdaki dalga türlerinden hangisi hem enine hem de boyuna dalga olma özelliğine sahiptir?
A) Radyo dalgaları B) Ses dalgalar C) Mikrodalga D) Su dalgaları E) X – ışınları

Cevap: D

4. I. Işık hızı ile yayılır.
II. Boyunadalgalardır.
III. Enerjileri vardır.
IV. Boşlukta yayılabilir.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri elektromanyetik dalgaların özelliği değildir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve IV

Cevap: B

5. Sarmal bir yay üzerinde oluşturulan atmaların yayılma yönü, ok ile gösterilmiştir. Atmaların üzerindeki X, Y ve Z noktalarının titreşim yönleri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

Cevap: D

6. Sarmal bir yay üzerinde oluşturulan X atması yay üzerinde ok doğrultusunda serbest uca doğru ilerlemektedir. Atma üzerindeki O noktası serbest uca ulaştığında atmanın alacağı şekil nasıl olur? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)

Cevap: B

7. Sarmal bir yayda oluşturulan A ve B atmaları, gösterilen yönlerde eşit hızlarla hareket etmektedir. Atmaların ilk karşılaşmalarında bileşke atmanın genliği için ne söylenebilir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) 0 B) -2y C) +2y D)+y E) -y

Cevap: B

8. X ve Y yayları a’daki gibi K noktasından birbirine eklenmiş, X yayı üzerinde A atması oluşturulmuştur. Yay üzerinde ok yönünde ilerleyen atmanın K noktasındaki yansıması ve iletilmesi b’deki gibi olduğuna göre,
I. X yayı Y yayından ağırdır.
II. Y yayı X yayından daha ağırdır.
III. Gelen atmanın hızı, yansıyan atmanın hızına eşittir.
IV. Gelen atmanın hızı, iletilen atmanın hızından büyüktür.
yargılardan hangileri doğrudur? (Bölmeler eşit aralıklı olup yayların uzunlukları aynıdır.)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) I ve IV E) II ve IV

Cevap: C

9. Rezonans ile ilgili,
I. Bir sistemin genliğinin sonsuza gitmesidir.
II. Titreşim yapan bir kaynağın bir başka kaynağı titreşime geçirmesi ile ortaya çıkar.
III. Kesinlikle kaçınılması gereken bir durumdur.
IV. Dalga üreten bütün kaynaklarda gözlenebilir.
ifadelerden hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) Yalnız IV D) I ve III E) II ve III

Cevap: B

10. Deprem ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Levha hareketleri sonucu ortaya çıkan doğa olaylarıdır.
B) Sarsıntının başladığı nokta, depremin odağı olarak tanımlanır.
C) Su, yay ve ses dalgalarında olduğu gibi yayılma özelliği vardır.
D) Deprem dalgalarının kaydedildiği cihazlar sismoloji olarak adlandırılır.
E) Depreme dayanıklı binaların yapılması, deprem öncesi alınabilecek önlemlerdendir.

Cevap: D

11. Düşey kesiti şekildeki gibi olan bir dalga leğeninde K noktasal kaynağı ile dairesel dalgalar üretiliyor. Buna göre su dalgalarının üstten görünüşü nasıl olur?

Cevap: E

12. Üstten görünümü şekildeki gibi olan dalga leğeninde oluşturulan doğrusal dalgaların, tümsek engelden yansıdıktan sonraki görünümleri aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

Cevap: D

13. İnce X yayı ile kalın Y yayı şekildeki gibi O noktasına birleştirilmiştir. K’de oluşturulan bir atma O noktasına gelince birazı yansıyor, birazı iletiliyor. Yansıyan atmanın hızı ve enerjisi gelen atmaya göre nasıl değişir?
A) Enerjisi ve hızı değişmez.
B) Enerjisi azalır, hızı artar.
C) Enerjisi azalır, hızı değişmez.
D) Enerjisi değişmez, hızı azalır.
E) Enerjisi ve hızı artar.

Cevap: C

14. Yukarıdakilerden hangileri titreşim hareketi yapan bir sistem olarak rezonans oluşturabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: E

15. Şekildeki K ve L atmalarından biri yansıyan, biri iletilendir.
d1 < d2 olduğuna göre,
I. L, yansıyan atmadır.
II. K, yansıyan atmadır.
III. K, iletilen atmadır,
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III

Cevap: D

16. Kalınlığı k olan bir yay; kalınlığı 2k, 3k ve 4k olan K, L, M yaylarına O noktasında bağlanıp özdeş bir atma gönderiliyor. Bu atmanın K, L ve M’den yansıyan atmalarının genlikleri r1, r2 ve r3 ise aralarındaki ilişki aşağıdakilerden hangisi gibidir?
A) r1 > r2 > r3 B) r3 > r2 > r1 C) r1 = r2 = r3 D) ^ = r2 > r3 E) r3 > r2 = rı

Cevap: B

17. Kalınlıkları farklı X, Y ve Z yayları birbirlerine O1 ve 02 noktasında bağlanmış olup X yayından bir atma oluşturuluyor. Bir süre sonra yaylarda Şekil II’deki üç atma gözlendiğine göre yayların kalınlıkları kX, kY ve kz arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisi gibidir?
A) kx > kY > kz B) kz > kY > kx C) kx = kY = kz D) kx > kY = kz E) kz > kx = kY

Cevap: B

18. Şekildeki gibi uç uca eklenmiş üç yaydan birinde oluşturulan atmanın K ve L noktasındaki geçişi ve yansıması II ve III. şekillerde gösterilmiştir. Buna göre atmaların yayılma hızları V1, V2, V3 arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) V1 >V2 > V3 B) V3 >V2 > V1 C) V1 = V2 = V3 D)V1 = V3>V2 E) V2>V1 = V3

Cevap: A

19. KL dalgasının üstten görünüşü şekildeki gibidir. KL dalgası engele çarparak yansımaktadır. Dalganın O noktası engele vardığında KOL açısı kaç derece olur?
A) 80 B) 90 C)100 D)110 E)120

Cevap: C

20. X ve Y ortamlarından oluşan bir dalga leğeninde X ortamından gönderilen doğrusal KL atmasının görünümü t1 anında Şekil l’deki gibi, t2 anında Şekil ll’deki gibidir.
KO = OL olduğuna göre,
I. Atmanın X ortamındaki hızı Y’dekinden daha büyüktür.
II. Atmanın KO kısmı normalden uzaklaşmıştır.
III. Y ortamı X ortamından daha derindir, ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

Cevap: A

21. Yukarıda ok yönünde ilerleyen dalga ile ilgili olarak
I. Dalga boyu 8 birimdir.
II. Genliği 2 birimdir.
III. Dalga boyu 4 birimdir, ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

Cevap: D

22. Asaf, Gülşen ve Kaan aynı odadadır. Asaf konuşurken Gülşen, Asaf’ı duymakta; Kaan ise duymamaktadır. Asaf, Kaan’ın kendisini duyabilmesi için sesini yükseltmektedir. Buna göre, Asaf sesini yükselttiğinde,
I. Ses Gülşen’e ilk duruma göre daha erken ulaşmıştır.
II. Sesin şiddeti artmıştır.
III. Sesin frekansı artmıştır. ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

Cevap: B

23. Bir dalga leğeninde X-Y kenarından üretilen dalgaların Z-T kenarına doğru ilerlemeleri şekildeki gibidir. Buna göre,
I. X-Y kenarından Z-T kenarına gidildikçe derinlik artmaktadır.
II. Dalga kaynağının frekansı azalmaktadır.
III. Dalga kaynağının frekansı artmaktadır, ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

Cevap: E

24. Eşit bölmelendirilmiş kare düzlemine yerleştirilen şekildeki gergin ve türdeş bir yayda oluşturulan atmanın hızı 1 birim/s’dir. Atmanın şekildeki konumdan geçtikten t = 8 saniye sonraki görüntüsü aşağıdaki- lerden hangisidir?

Cevap: B

25. K, L, M, N atmalarının birer noktasının titreşim yönü yukarıdaki şekilde küçük oklarla gösterilmiştir. Buna göre hangi atmalar ok yönünde ilerlemektedir?
A) Yalnız K B) KveL C) K,L ve M D) K,L ve N E) L,MveN

Cevap: D

26. Eşit bölmelendirilmiş kare düzlemine yerleştirilen şekildeki gergin ve türdeş yayda oluşturulan KveL atmaları birbirine doğru ilerliyor. Atmalar 2. kez üst üste geldiğinde oluşan görüntü aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap: C

27. Bir dalga leğeninde çalışma hızı sabit O noktasındaki sivri uçlu bir kaynak K’ye kadar periyodik olarak batırılınca leğende çembersel dalgalar elde ediliyor.
I. Genlik
II. Periyot
III. Hız
Buna göre kaynak aynı sürede L’ye kadar batırılırsa dalgalara ait yukarıdaki özelliklerden hangileri artar?
A) Yalnız I B) Yalnız III E) I, II ve III

Cevap: A

28. Şekildeki dalganın frekansı f, genliği 2A’dır. Bu dalga ile aynı ölçekte çizilen ve genliği A frekansı 2f olan dalganın görünümü aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap: C

29. Periyodu sabit ve T olan doğrusal dalga kaynağının çalışmaya başladıktan sonraki ürettiği ilk üç dalga şekildeki K, L, M dalgalarıdır. Buna göre,
I. İlk üretilen dalga M dalgasıdır.
II. Dalgaların dalga boyu 2d’ye eşittir.
III. Dalgaların genliği 2d’ye eşittir, yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: B

30. Derinliği her yerde aynı olan dalga leğeninde Y’den üretilen dairesel dalgalar çukur engelden yansıdıktan sonra doğrusal hâle geliyor.
Buna göre X’ten gönderilen dairesel dalgaların engelden yansıyan bölümleri nerede odaklanır? (ZX = XY = YT)
A) X’te B) X-Y arasında C) Y’de D) Y-T arasında E) Z’de

Cevap: A

31. I. Hızları aynıdır.
II. Genlikleri aynıdır.
III. Frekansları aynıdır.
Sınıfta karşılıklı konuşan öğretmen ile öğrencinin seslerinin özellikleri için yukarıdakilerden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: A

32. Dağın yamacındaki Kaan dağa doğru bağırarak sesinin yankısını duyuyor. Kaan’dan dağa doğru giden ses dalgası ile yansıyan ses dalgasının;
I. frekans,
II. hız,
III. şiddet
niceliklerinden hangileri aynıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: D

33. Ses dalgalarıyla ilgili,
I. Elektromanyetikdalgalardır.
II. Boyunadalgadır.
III. Hızı ortamlara bağlı olarak değişir,
yargılarından hangileri doğrudur? 
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: E

34. Bir radyo vericisinden çıkan dalgalar radyomuza ulaşıp ses dalgaları olarak yayılıyor.
Bu iki dalga ile ilgili,
I. Havada yayılma hızları eşittir.
II. Boyunadalgalardır.
III. Birincisi elektromanyetik dalga, İkincisi mekanik dalgadır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Cevap: C

35. Erkeklerin sesleri kadınların sesinden genel olarak daha kalındır.
Bunun sebebi ile ilgili olarak erkeklerin ses tellerinin;
I. daha uzun olması,
II. daha kısa olması,
III. daha ince olması
faktörlerinden hangileri gösterilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III

Cevap: A

36. Aynı maddeden yapılmış eşit boydaki metal çubuklardan K’nin sıcaklığı 80 oC, L’nin sıcaklığı 60 oC, M’nin sıcaklığı 20 °C’dir. Bu matellerdeki ses hızı VK, VL, VM olduğuna göre aralarındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) VK>VL>VM B)Vk = Vl = Vm C)VM>VL>VK D)Vk>Vm>Vl E) Vl>Vm>Vk

Cevap: A

37. X ve Y kaynaklarından elde edilen seslerin 1 saniyedeki dalga grafikleri şekildeki gibidir. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangileri yanlıştır?
A) Seslerin şiddetleri farklıdır.
B) Seslerin yükseklikleri farklıdır.
C) Seslerin gürlükleri farklıdır.
D) Y sesi X’ten peştir.
E) Seslerin yükseklikleri eşittir.

Cevap: E