Zekâtın toplumsal işlevi nedir

İslam, yoksulluğun ve onunla birlikte gelecek ahlaki çöküntünün önüne geçmek için zekâtı farz kılmıştır. Zekât, Yüce Allah'ın zenginlerin malından, fakirlere ayırdığı bir haktır. Zenginin, malının bir kısmını fakirlere vermesi zengin ve fakir arasındaki uçurumu azaltır. Zekât ibadeti Hicret'in ikinci yılında farz kılınmıştır.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) zekât emrini hızlı bir şekilde hayata geçirmiştir. Zekât vermenin malı azaltmadığını belirterek kişilerin zekât vermekten korkmaması gerektiğini vurgulamış, “Zekât vermek maldan hiçbir şey eksiltmez.” buyurmuştur. Peygamberimiz (s.a.v.) aynı zamanda zekâtın malı koruduğunu “Mallarınızı zekât vererek koruma altına alınız.” sözleri ile ifade etmiş ve insanları zekât vermeye teşvik etmiştir. Peygamber Efendimiz'in (s.a.v.) bazı sahabilerden “namaz kılmak, zekât vermek ve gönlünde Müslümanlara kin ve kötülük beslememek” üzere söz aldığı da bilinmektedir. (Müslim, İmân, 109.)

Peygamberimiz (s.a.v.) sahabiler arasında zekât emrinin daha iyi yerleşmesi için zekât memurları tayin etmiştir. Zekât memurları zenginin vermesi gereken zekâtın toplanıp fakirlere dağıtılmasında bir köprü vazifesi görmüştür. Zekât memurları toplumdaki saygın ve güvenilir kişiler arasından seçilmiştir. Zekât emrinin bu tür uygulamalarla hayata geçirilmesini sağlayan Peygamberimiz (s.a.v.) toplumun birbirine kenetlenmesini sağlamıştır.

Zekât, bir nevi sosyal güvenlik ve içtimaî sigortadır. İhtiyaç sahiplerine yardım etmek; fakir, miskin, borçlu, yolda kalmış yolcu gibi zayıf insanların elinden tutmak zekâtın hedefleri arasındadır. Ferdin şahsiyetini takviye eden, iktisaden güçlendiren, maddî ve mânevî imkânlarını geliştiren herşey cem'iyeti de kuvvetlendirir.

Zekât, paranın stok edilmesini önler, yatırıma yöneltir. Çünkü kârdan değil, ana paradan verildiği için, işletilmedikçe devamlı eksilecektir. Sâhibi de eksilmeyi önlemek için parayı yatırıma yöneltir, artırma yoluna gider.

Zekatın toplumsal faydaları nelerdir