Yerli PISA'da da eğitim çakıldı

8. sınıftaki her dört öğrenciden biri dört işlem yapamıyor. 4 Yüzde 66’sı deyimlerdeki mesajları anlamıyor. Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yerli Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) olarak nitelendirilen raporu Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi (ABİDE) okullardaki yetersiz eğitimi gözlerv önüne serdi. MEB, PISA ve TIMSS gibi öğrencilerin akademik becerileriyle ilişkili öğrenci, öğretmen ve okul özelliklerinin belirlenmesi amacıyla Türkiye genelinde binlerce 4’üncü ve 8’inci sınıf öğrencisine yönelik yapılan ABİDE eğitim araştırmasının veri analizleri tamamlandı. MEB Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nce, ABİDE araştırması 81 ilde bin 230 okulda 75 bin 8’inci sınıf öğrencisine ve bin 62 okulda, ve 41 bin 54 4’üncü sınıf öğrencisine yönelik geçen yılın nisan ayında düzenlendi.

ABİDE 2018 uygulaması kapsamında öğrencilerin akademik becerilerini değerlendirebilmek amacıyla her bir testte 27 soru kullanıldı. Bu soruların üçü ilk kez 2018 uygulamasında kullanılan pilot sorular oldu. Beceri testlerine ek olarak uygulanan anketler yoluyla, öğrencilerin akademik becerileri ile ilişkili olabilecek faktörler hakkında veri toplandı.

ABİDE araştırmasında 8’inci sınıf öğrencilerinin 4 dersten ayrı ayrı temel altı, temel, orta, orta üstü ve ileri olmak üzere 5 yeterlik düzeyi ölçüldü. ABİDE 8. sınıflar raporuna göre, öğrencilerin en yetersiz olduğu alan matematik. Öğrencilerin yüzde 85.8’si orta ve alt, yüzde 53’ü ise temel ve temel altı düzeyde matematik bilgisine sahip. Yüzde 16,4’ü, dört işlem sorularını çözemiyor, basit hesaplamalar yapamıyor. Türkçe’de ise öğrencilerin yüzde 66.1’i orta düzey ve altında bu öğrenciler, deyimleri, atasözlerini, hiciv ve nüktelerdeki mesajları anlayamıyor. Neden-sonuç ilişkisi kuramıyor. Fen bilimlerinde öğrencilerin yüzde 86’sı, sosyal bilimlerde yüzde 65.3’ü orta ve alt düzeyde. Yüzde 39. 8’i vücuttaki organların görevini bilmiyor, her 4 öğrenciden biri harita okuyamıyor iki farklı olay arasında bağ kuramıyor.

İlkokul 4. sınıfların raporunda da benzer sonuçlar yer alıyor. Türkçe’de öğrencilerin yüzde 27.9’u, matematikte yüzde 39.9’u, fen bilimlerinde yüzde 37.5’i ve sosyal bilgilerde yüzde 29.7’si temel ve temel altı seviyede. Dört temel derste kız öğrencilerin, erkek öğrencilere oranla daha başarılı olduğu görüldü.

EVDEKİ KİTAPLARIN SAYISI PUANLARI ETKİLEDİ

ABİDE 2018 uygulamasında, 2016 uygulaması ile karşılaştırıldığında bütün dersler için temel altı ve temel alt yeterlik düzeylerinde düşüş, orta üstü ve ileri üst yeterlik düzeylerinde ise artış tespit edildi. Bu kapsamda, 2018 uygulamasında üst yeterlik düzeylerindeki öğrencilerin yüzdelerinin daha yüksek olduğu ortaya çıktı. ABİDE 2018 uygulaması kapsamında ulaşılan bulguların, genel olarak ABİDE 2016 uygulamasında ulaşılan bulgular ve Türkiye’nin katılmakta olduğu uluslararası durum belirleme çalışmalarındaki (PISA ve TIMSS) bulgularla örtüştüğü görüldü. Araştırmada, öğrencilerin eğitim hedefleri yükseldikçe değerlendirme yapılan alanlardaki puanlarının da arttığı belirlendi. Evdeki kitap sayısı fazlalaştıkça öğrencilerin akademik beceri puanlarının da arttığı anlaşıldı. Okula yönelik tutum değişkeninin genel olarak öğrencilerin akademik becerileri ile ilişkili olmadığı, aile baskısı değişkeninin ise akademik beceriler ile negatif yönde ilişki gösterdiği sonucuna ulaşıldı.

KIZLAR DERSLERİ DAHA ÇOK ÖNEMSİYOR

Raporda ABİDE 2016 raporundan farklı olarak eğitim hedefi, okula yönelik tutum ve derslere verilen değer gibi değişkenlerin öğrencilerin cinsiyetine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği ve bu farklılığın kız öğrenciler lehine olduğu sonucuna ulaşıldı. Kız öğrencilerin eğitim hedeflerinin daha yüksek, okula yönelik tutumlarının daha pozitif olduğu ve derslere daha fazla önem atfettikleri ortaya çıktı.

KADIN OKUL YÖNETİCİLERİ DAHA BAŞARILI

Kadın öğretmenlerin, erkek öğretmenlerle karşılaştırıldığında daha fazla mesleki doyum sağladığı tespit edildi. Bununla birlikte eğitim düzeyi yükseldikçe mesleki doyumun anlamlı bir şekilde düştüğü ulaşılan bir diğer bulgu oldu. Okul yöneticisi anketinde yer alan değişkenler üzerinde yürütülen analiz çalışmaları, öğrenci kaynaklı olan ve öğrenci kaynaklı olmayan sorunların kadın yöneticilerin görev yaptığı okullarda daha az yaşandığını gösterdi.

ANNENİN EĞİTİM DÜZEYİ ÖNEMLİ ETKeN

ABİDE araştırmasında başarıyı etkileyen öğrenci özellikleri incelendiğinde 4. sınıf düzeyinde anne eğitim düzeyi önemli bir değişken olarak görüldü. Anne eğitim düzeyine ilişkin dağılım incelendiğinde, annelerin yüzde 48,2’sinin ‘okula hiç gitmediği ya da ilkokul terk’ ve ‘ilkokul mezunu’ olduğu belirlendi. Ayrıca bulgular, anne eğitim düzeyi arttıkça öğrencilerin ABİDE kapsamında uygulanan 4 derste de başarılarının arttığını gösterdi. Araştırmada, kendisine ait odası ve çalışma masası olan, kendisine ait ya da evde paylaşılan bilgisayarı veya tableti olan öğrencilerin başarılarının daha yüksek olduğu belirlendi.

YÜZDE 42’Sİ HAFTADA 1 SAAT BİLE OKUMUYOR

Önemli bulgulardan biri de öğrencilerin kitap okumaya ayırdıkları süre ile ilgili tespit. Bu başlıkta yapılan analiz sonuçları öğrencilerin kitap okumaya ayırdıkları süre attıkça başarılarının da arttığını gösterdi. Kitap okumaya ayrılan sürelere ait dağılıma bakıldığında, öğrencilerin yüzde 42.3’ünün bir haftalık süre içinde kitap okumaya 1 saatten az zaman ayırdıkları belirlendi. ABİDE sonuçlarına göre, okul öncesi eğitim süresi arttıkça öğrencilerin başarılarının da arttığı belirlendi. Öğrenci puanları üzerinde yapılan analizler her gün kahvaltı yapan öğrencilerin puanlarının diğer öğrencilerden daha yüksek olduğunu ve ortalamalar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğunu gösterdi.

BAKAN 2016’DAKİ PISA ONUÇLARINA TEPKİ GÖSTERMİŞTİ

2016’da açılanan ve 540 bin öğrenci arasında yapılan Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) sınavının sonuçlarına göre, Türkiye 72 ülke arasında 50. sırada yer almıştı. Raporun açıklanmasından sonra dönemin Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, PISA sonuçlarına ve Türkiye’nin eğitimdeki başarısına yönelik yapılan yoğun eleştirilere tepki gösterdi. Türkiye’nin ortalamasını teknik liselerde okuyan öğrencilerin düşürdüğünü söyleyen Bakan Yılmaz ‘Öğrenciler belirli okullardan seçildi’ dedi. Ancak ‘yerli PISA’ ABİDE’nin sonuçları da farklı çıkmadı. Bu snuçlar Türkiye’de eğitimin iyi yönde değil de kötü yönde ilerlediğini gösterdi.

HER BİR İLDEN ÖRNEKLEME ÖĞRENCİ SEÇİLDİ

Her bir ilde örnekleme seçilen 8. sınıf öğrencilerinin yarısına Türkçe ve fen bilimleri testleri, diğer yarısına da matematik ve sosyal bilgiler testleri uygulandı. ABİDE araştırması kapsamında veri toplamak amacıyla beceri testleri ve anketler kullanıldı.

Beceri testlerinde yer alan sorular, alanda çalışan akademisyenlerin ve öğretmenlerin katılımıyla değerlendirme çerçeveleri dikkate alınarak geliştirildi. Beceri testlerinde yer alan soruların yarısı çoktan seçmeli, diğer yarısı ise açık uçlu sorulardan oluştu.

AKADEMİK BECERİNİN ÖLÇÜLMESİ İÇİN 27 SORU SORULDU

ABİDE 2018 uygulaması kapsamında, öğrencilerin akademik becerilerini değerlendirebilmek amacıyla her bir testte 27 soru kullanıldı. Bu soruların üçü, ilk kez 2018 uygulamasında kullanılan pilot sorular oldu.

Beceri testlerine ek olarak uygulanan anketler yoluyla, öğrencilerin akademik becerileri ile ilişkili olabilecek faktörler hakkında veri toplandı.

Bu kapsamda, ABİDE Araştırması'na katılan öğrencilerin tamamına öğrenci anketleri, bu öğrencilerin dersine giren Türkçe, matematik, fen bilimleri ve sosyal bilgiler öğretmenlerine öğretmen anketleri, ABİDE uygulamasının gerçekleştirildiği okulların yöneticilerine ise okul anketleri uygulandı.

ABİDE araştırmasında 8. sınıf öğrencilerinin 4 dersten ayrı ayrı temel altı, temel, orta, orta üstü ve ileri olmak üzere 5 yeterlik düzeyi ölçüldü.
Türkçe testinde öğrencilerin yüzde 1,6'sının temel altı, yüzde 23,5'inin temel, yüzde 41'inin orta, yüzde 26,8'inin orta üstü ve yüzde 7,2'sinin ileri düzeyde olduğu bilgisine ulaşıldı.

MATEMATİKTE SINIFTA KALDILAR

Matematik testinde öğrencilerin yüzde 16,4'ünün temel altı, yüzde 36,6'sının temel, yüzde 32,8'inin orta, yüzde 11,3'ünün orta üstü ve yüzde 3'ünün ileri yeterlik düzeyinde bulunduğu tespit edildi.

Fen bilimleri testinde öğrencilerin yüzde 9,4'ünün temel altı, yüzde 30,4'ünün temel, yüzde 46,3'ünün orta, yüzde 11,4'ünün orta üstü ve yüzde 2,5'inin ileri yeterlik düzeyinde olduğu görüldü.

Sosyal bilgiler testinde ise öğrencilerin yüzde 4,4'ünün temel altı, yüzde 20,5'inin temel, yüzde 40,4'ünün orta, yüzde 25,3'ünün orta üstü ve yüzde 9,4'ünün ileri yeterlik düzeyinde bulunduğu belirlendi.