Türk Plastik Sanatları Metni Cevapları (8. Sınıf)

Türk Plastik Sanatları Metni Cevapları

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ferman Yayınları Sayfa 90 Cevabı

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Türk sanatları denilince aklınıza hangi sanat türleri geliyor? Bunlarla ilgili bilgilerinizi sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Türk sanatları denilince aklıma minyatür, ebru, hat, çini ve el sanatları gibi geleneksel sanatlar geliyor. Bu sanatlar, Türk kültürünün zengin bir parçasını temsil eder. Minyatür, kitapların süslenmesinde kullanılırken, ebru sanatı suda yüzen mürekkep desenlerinin oluşturulmasıyla özgündür. Hat sanatı özel bir yazı türüdür ve Kuran metinleri ve diğer yazıları süslemek için kullanılır. Çini sanatı, seramiklerin rengarenk desenlerle süslenmesiyle ünlüdür. Ayrıca geleneksel Türk el sanatları, halı dokuma, kilim yapımı, bakır işlemeciliği gibi becerilere dayanır. Bu sanatlar, Türk kültürünün zengin bir parçasını temsil eder ve binlerce yıldır nesilden nesile aktarılır.

1. ETKİNLİK

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ferman Yayınları Sayfa 94 Cevabı

Okuduğunuz metindeki anlamım bilmediğiniz kelime ya da kelime gruplarını aşağıya yazınız. Metindeki anlamını bilmediğiniz kelime ya da kelime gruplarının anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz. Anlamını öğrendiğiniz yeni kelime/kelime gruplarını sözlüğünüze yazınız. Öğrendiğiniz kelimeleri birer cümlede kullanınız.

Kelime/Kelime Grubu: mihrap
Tahminî Anlamı: camilerde bulunan bir bölüm
Cümlem: Caminin mihrabı zarar görmüş.

Kelime/Kelime Grubu: şadırvan
Tahminî Anlamı: Eskiden su içmek için inşa edilen kısım.
Cümlem: Şadırvandan sular akıyordu.

Kelime/Kelime Grubu: muhayyile
Tahminî Anlamı: Hayal kurmak
Cümlem: Muhayyilesi almıyordu bu olanları

Kelime/Kelime Grubu: plak
Tahminî Anlamı: Eskiden müzik dinlemek için kullanılan bir tür disk
Cümlem: Eski plakta çalan şarkılar hüzün doluydu.

Kelime/Kelime Grubu: hacim
Tahminî Anlamı: Yüzeyde yer kaplayan yer.
Cümlem: Çok hacimli bir evdi.

Kelime/Kelime Grubu: aşı
Tahminî Anlamı: Hastalıklardan korunmak amacıyla yapılan insanı koruyan tedavi yöntemi
Cümlem: Dün son aşımı da vurulmuştum.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki sorulan metne göre cevaplayınız.

1. Hayvan figürlü eserler hangi adla anılmaktadır?
Cevap: Sanat tarihinde Türklere has olan bu hayvan figürlü eşya “hayvan üslubu” diye anılır.

2. Türkler yerleşik hayata geçtiklerinde sanat anlayışlarında ne gibi bir değişiklik olmuştur?
Cevap: Türkler yerleşik medeniyete geçince, bu medeniyetin temeli olan katı maddeyi, taşı, tahtayı, camı, çiniyi daha büyük bir zevkle işlemişlerdir. Katı madde çıkardığı güçlük dolayısıyla sanatçıya büyük bir güç kazandırır. İslâmiyet’i kabul eden ve şehir kuran Türkler, dünyanın en güzel mabetlerini, çeşmelerini, saraylarını, konaklarını, yalılarını inşa etmişlerdir.

3. Yazar neden tarihî eserleri korumanın vatanı korumak kadar önemli olduğunu söylemektedir?
Cevap: Çünkü tarihi eserler bizim kültürümüzü yansıtır. Onlar bizlere geçmişin geleceğe gidecek miraslarıdır. Bu nedenle onlara gözümüz gibi bakmalı onları korumalıyız. Millet bilinci ve hafızası için bunu yapmak zorunluluktur.

4. Okuduğunuz metinden Türk plastik sanatları ile ilgili neler öğrendiniz? Açıklayınız.
Cevap: Türklerin göçebe iken sonrasında da yerleşik hayata geçtikten sonra sanat ürünleri alanında neler ürettikleri bu ürünlerin sanatların ne olduğunu öğrendim.

5. Millî Eğitim Temel Kanunu’nun, Türk kültür eserlerinin mana ve değerinin Türk milletinin bütün fertlerine öğretilmesini istemesinin nedeni ne olabilir? Düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.
Cevap: Sözlü olarak ifade etmek gerekirse geçmişten bizlere miras kalan yüksek kültür örneği sanat eserlerinde bizlere ait has özellikler, bizleri anlatan değerli motifler ve el emekleri vardır. Bu bakımdan bütün bu özelliklerin bütün fertlere öğretilmesi, okutulması büyük önem taşır.

3. ETKİNLİK

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ferman Yayınları Sayfa 95 Cevabı

Okuduğunuz metnin konusunu ve ana fikrini aşağıya yazınız.

Metnin Konusu: Türklerin maddi ve manevi kültürlerin göçebe ve yerleşik hayat dönemlerindeki üretimlerinin önemi.
Metnin Ana Fikri: Türklerin çok önemli şaheserler yaratmaları

4. ETKİNLİK

Cümlelerin altını çizmek, kelimeleri koyu veya italik yazmak, renklendirmek, farklı punto ya da font kullanmak metindeki önemli bölümleri vurgulamak için başvurulan yöntemlerdir. Okuduğunuz metinde bazı cümleler koyu, bazıları ise altı çizili şekilde yazılmıştır. Sizce bu bölümler dışında metindeki hangi bölümler koyu ya da altı çizili şekilde yazılmalıydı? Metnin üzerinde işaretleyerek gösteriniz.
Cevap: Benim için metnin önemli olan kısımları şu şekildedir:

İstanbul’da fetihten sonra Türklerin vücuda getirdikleri eski eserleri gören yerli, yabancı herkes, onlara hayran olmaktan kendini alamaz.

Türkler yerleşik medeniyete geçince, bu medeniyetin temeli olan katı maddeyi, taşı, tahtayı, camı, çiniyi daha büyük bir zevkle işlemişlerdir

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümleleri öğelerine ayırınız.

Aşı veya ilâç yapmak için mikrop kültürü yapılır.
Cevap: Edat tümleci / nesne / yüklem

• Bu eserlerden pek büyük bir kısmı yanmış, yıkılmış, kaybolmuş, yabancıya gitmiştir.
Cevap: özne / yüklem

• Her okulun Türk sanat eserlerinin resimlerini, planlarını, maketlerini gösteren müzeleri olmalıdır.
Cevap: Özne / yüklem

• Bu eserlerden hareket edilerek yeni yeni eserler vücuda getirilebilir.
Cevap: Zarf tümleci / özne / yüklem

• Avrupalılar bizim eserlerimizdeki motifleri kullanarak modalar icat etmişlerdir.
Cevap: özne / zarf tümleci / nesne / yüklem

• Plastik sanat eserlerini incelemenin en pratik yolu onların benzerini yapmaktır.
Cevap: özne / nesne / yüklem

• En güzel sanat eseri modellerinin çoğaltılması da bir kültür çalışmasıdır.
Cevap: özne / yüklem

6. ETKİNLİK

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ferman Yayınları Sayfa 96 Cevabı

a) Eline kalemini aldı.
b) Ali okula gidiyor.
Yukarıdaki cümlelerden hangisinin nesne aldığını belirleyiniz.
Cevap: a şıkkı Ali kalemini aldı cümlesinde kalemini kelimesi belirtili nesnedir.

Aşağıdaki cümlelerden hangileri nesne almıştır? Cümlelerin nesnelerini yanlarına yazınız.

Malım yemesini bilmeyen zengin, her gün züğürttür:
Akılsız başın cezasını ayak çeker:
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar: Kimi: doğru söyleyeni belirtili nesnedir
Evdeki hesap çarşıya uymaz:
Burası yemek kokuyor:
İlkbaharda bitkiler yeşerir:
Yalnızlığıma doğru yürüyorum:
Size verdiğim etkinliği yapmalısınız: neyi : verdiğim etkinliği belirtili nesne
Bu akşam şehre dönüyormuş:

Cümledeki nesnelerin cümlenin anlamını nasıl etkilediğini aşağıya yazınız.
Cevap: Bu cümlelerde nesne eylemden etkilenen varlığı öznenin yaptığı işten dolaylı ya da dolaysız etkilenen şeyi gösterir.

7. ETKİNLİK

a) Geziye gitti.
b) Geziye gidildi.
Yukarıdaki cümlelerde bulunan fiillerin altlarını çiziniz. Fiiller arasındaki farkı söyleyiniz. Hangi cümlede işi yapan bellidir? Söyleyiniz.
Cevap: a şıkkındaki geziye gitti cümlesindeki gitti yükleminde işi yapan bellidir. O üçüncü kişi tarafından yapılmıştır. Ama ikinci cümlede işi yapan öznenin kim olduğu belli değildir.

Aşağıdaki fiilleri cümle içinde kullanınız.

yaz-: Ona mektup yazdım
sev-: Onu çok seviyorum.
oku-: İnsan her daim okumalıdır.
bil-: İnsan her şeyi bilemez.
bak-: Ona öyle bakamazdım.
başla-: Onunla aşk konuşmalarımız başladı.

8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ferman Yayınları Sayfa 97 Cevabı

Aşağıdaki fiillerin kök ya da gövdelerine -(i)l veya -(i)n eklerinden birini ekleyerek cümle içinde kullanınız.

yaz-: Onun için yazı çok kıymetliydi.
sev-: Ahmet’in anne sevgisi çok değerlidir.
oku-: Ayşe için o kitabı okuyuşu önemliydi.
bil-: İnsanın her daim kendini bilmesi vazgeçilmezidir.
bak-: Onun bakışını sevdi.
başla-: Okula başlamasını geciktirdi.

Fiiller ek aldıktan sonra cümlelerde anlam bakımından nasıl bir farklılık oluşmuştur? Aşağıya yazınız.
Cevap: İlkinde fiil iken cümlelerdeki görevlerden sonra nesne görevini üstlendiler.

8. ETKİNLİK

Sınıfınızda “tarihî eserlerimizi korumak” konulu bir konuşma yapınız. Konuşmanızda yaratıcı konuşma stratejisini uygulayınız. Bu stratejiyi uygulayabilmek için bir önceki arkadaşınızın anlattıklarını dikkatlice dinleyiniz. Arkadaşlarınızın söylediklerinden hareketle konuşarak konuya farklı bir bakış açısı geliştirerek konuşmanızı tamamlayınız. Konuşmalarınızda yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmaya özen gösteriniz.

Tarihi Eserlerimizi Korumak Adlı Konuşma Metni Örneği

Değerli dinleyiciler,

İnsan ancak yaşadığı kültürü bilir, ona sahip çıkarsa gelecek güzel aydın günlere kavuşabilir. Bunun için de tarihini tarihi kültür ve mirasını tanımalı ona sahip çıkmalıdır. Çevrenizdeki eserleri tanıyınız, onları koruyunuz. Çünkü onlarda size ait motifler, izler yaşantılar bulacaksınız. Bu nedenle unutulmamalıdır ki tarih bilinci olmayan millet özgürlüğünü kaybetmeye mahkumdur.

9. ETKİNLİK

Okuduğunuz metindeki yazarın “Vatan çıplak topraktan ibaret değildir. Bir milletin asıl vatanı yarattığı kültür eserleridir.” sözünden hareketle defterinize “kelime ve kavram havuzundan seçerek yazma” yöntemini kullanarak hikâye edici veya bilgilendirici bir metin yazınız. Bu amaçla konuyla ilgili aklınıza gelen kelime ve kelime gruplarını kâğıtlara yazınız. Arkadaşlarınızın yazdığı kâğıtlarla kendi kâğıtlarınızı bir masada toplayarak kavram havuzu oluşturunuz. Metninizi oluşturduğunuz kavram havuzundan yararlanarak yazınız. Metninizi gözden geçirirken varsa metninizdeki yazım, noktalama hatalarını ve anlatım bozukluklarım düzeltiniz. Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz.

Vatan Çıplak Topraktan İbaret Değildir Başlıklı Bir Metin Örneği

Vatan sıradan bir toprak veya etrafı dikenli tellerle duvarlarla çevrili bir yer değildir. Vatan içinde yaşayan insanların hep birlikte ürettikleri maddi ve manevi her türlü birikimle vatan olmuş bir yerdir. Kutsaldır. Vatan olmadan kimse huzur bulamaz. Çünkü vatan güvenli bir yaşam, huzurlu paylaşımlar ve gelecek nesiller demektir. Vatan toprağı bizlere emanettir ve vatanı koruma yolunda en büyük çabamız eğitim bilim olmalıdır.