Suda çözünen vitaminler

Suda çözünen vitaminler, vücutta depolanamaz ve fazlası böbrekler yoluyla dışarı atılır. Eksiklik belirtileri, yağda çözünen vitaminlere göre daha çabuk görülür.

B grubu vitaminler

Suda çözünebilen bir vitamin grubu olan B vitaminleri, vücutta depolanamadığı için her gün düzenli olarak alınması gerekir. Vücut, ihtiyacı kadarını kullandıktan sonra fazlasını idrar ve ter yoluyla dışarı atar. Hücre metabolizmasında önemli görevleri olan B vitamininin birçok türevi vardır. B grubu vitaminler metabolizmada daha çok koenzim olarak görev yapar.

B grubu vitaminlerinin eksikliğinde, yorgunluk, hâlsizlik, iştahsızlık, sindirim, sinir sistemi hastalıkları, unutkanlık, cilt sorunları, katarakt ayrıca gelişim geriliği gibi sağlık problemleri ortaya çıkar. Sıkı bir vejetaryen diyet uygulayan, mide ameliyatı geçiren kişilerde; şeker hastalarında ve aşırı alkol tüketenlerde B grubu vitaminlerin eksikliği daha sık görülür.

B grubu vitaminler; yağsız et, beyin, yürek, böbrek, karaciğer, yumurta, tavuk eti, balık, işlenmemiş tahıllar, yer fıstığı, fındık, ceviz gibi kuru yemişler, yağlı tohumlar ile kepekli ekmekte bol miktarda bulunur.

B grubu vitaminlerinin eksikliğinde pellegra, beriberi ve anemi (kansızlık) gibi hastalıklar baş gösterir. Pellegra hastalarında başta psikolojik sorunlar olmak üzere ishal, kansızlık, cilt enfeksiyonları ve ağız içinde yaralar görülür. Beriberi ise bir sinir sistemi hastalığıdır. Kişide yürüme bozuklukları ortaya çıkar, zamanla kaslar erir ve refleksler kaybolur; vücutta zayıflık ile dokularda sıvı birikimi (ödem) görülür.

C vitamini

C vitamini, suda yüksek oranda çözünebilen ve insan vücudunda sentezlenemediğinden besinlerle alınması zorunlu olan vitamindir. Eksikliğinde, diş etlerinin çekilmesiyle kendisini gösteren skorbüt hastalığı görülür. Diş etlerinde ve deride küçük kanamalar, bağışıklık sisteminde zayıflama, iştahsızlık, hâlsizlik, anemi ve eklemlerde şişme C vitamini eksikliğinin diğer belirtileridir. Çocuklarda büyüme geriliği, enfeksiyonlara karşı vücut direncinin azalması, yaraların iyileşmesinde gecikme, mikrobiyal hastalıkların daha sık görülmesi gibi birçok sağlık sorununun C vitamininin eksikliğinden kaynaklandığı bilinmektedir.

Kuşburnu, kivi, mandalina, portakal, limon gibi turunçgiller; kırmızı ve yeşilbiber, koyu yeşil yapraklı taze meyve ve sebzeler C vitamini kaynağıdır. Besinlerin hazırlanması, pişirilmesi ve saklanması sırasında önemli ölçüde C vitamini kaybı olur. Bu nedenle pişirilmeden yenilebilen havuç, domates, maydanoz, biber gibi besinler taze olarak tüketilmelidir .