Osmanlı’da eyalet sistemi

Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’du ve İstanbul dışındaki bütün topraklar taşra olarak adlandırılırdı. Taşra yönetiminin temelinde tımar sistemi vardı. Taşra teşkilatı yönetim birimi olarak eyaletlerden oluşurdu. Eyaletler sancaklara, sancaklar kazalara, kazalar da köylere ayrılırdı.

Osmanlı idari teşkilatında eyaletler vergi düzeni esas alınarak salyâneli (yıllıklı) ve salyânesiz (yıllıksız) olmak üzere iki kısma ayrılmıştır. Salyâneli eyaletlerde iltizam sistemi, salyânesiz eyaletlerde ise tımar sistemi uygulanmıştır. Bunların dışında iç işlerinde serbest dış işlerinde merkeze bağlı imtiyazlı (ayrıcalıklı) bazı eyaletler de vardı. İmtiyazlı eyaletlerden Kırım, sadece asker gönderir, diğerleri vergi verirdi. Hicaz ise ne asker gönderir ne de vergi verirdi.

OSMANLI’DA EYALET SISTEMI

Salyâneli (Yıllıklı) Tımar sistemi uygulanmaz, iltizam sistemi uygulanırdı. Merkezden uzaktı.

• Mısır
• Bağdat
• Tunus
• Cezayir
• Habeşistan
• Yemen
• Trablusgarp

Salyânesiz (Yıllıksız) Tımar sistemi uygulanırdı. Merkeze yakın eyaletlerdi.

• Halep
• Sivas
• Musul
• Şam
• Kıbrıs
• Erzurum
• Urfa
• Kars
• Diyarbakır
• Karadağ
• Trabzon
• Şehrizar
• Temaşvar
• Anadolu
• Rumeli
• Karaman
• Kanije
• Budin
• Bosna
• Silistre
• Mora
• Girit
• Van

İmtiyazlı (Ayrıcalıklı) İçişlerinde serbest, dışişlerinde merkezî otoriteye bağlıydı.

• Hicaz
• Kırım
• Eflak
• Boğdan
• Erdel