Liselere geçişle ilgili sistem değişti. Öğrencilerin %10’u yapılacak merkezi sınavda aldıkları puana göre Bakanlıkça listesi açıklanan liselere yerleşecek. Burada puan üstünlüğüne göre yerleştirme yapılacağı için sorun yok.

Asıl önemli olan kalan % 90’ının yerleştirme sistemi. Burada öğrenciler devam ettikleri ortaokullarla eşleştirilen kayıt bölgesinden 5 okul tercihinde bulunacaklar. Aynı okulu tercih edenler okul kapasitesinden fazla ise öğrencilerin ortaokuldaki ders başarısına göre (Ortaokul Başarı Puanı) okula kayıt hakkı kazanacaklar.

Ancak ortada bir sorun var. Öğretmenler arasında standart bir ölçme değerlendirme söz konusu değil. Bazı öğretmenlerin notları bol, bazılarının ise kıt. Yani aynı öğrenciye ve cevap kâğıdına bir öğretmen 90 puan verirken bir başkası 70 puan verebiliyor. Biri çok zor sorularla yazılı yaparken birisi basit sorularla yapabiliyor.

Milli Eğitim Bakanlığı öğretmenler arasındaki bu ölçme değerlendirme farklılığını gidermediği takdirde liseye yerleştirmede ciddi adaletsizlikler ortaya çıkacak.

Öğretmenler arasındaki ölçme değerlendirme farklılığının çok farklı etkenleri vardır. Öğretmenin kişiliği, ölçme değerlendirme konusundaki yetkinliği, öğrenci ve veli niteliği, okulun bulunduğu çevre, okul kültürü, okul yönetiminin tutumu gibi birçok faktör bunu etkilemektedir. Bunları kısaca ele alırsak;

Öğretmenlerin karakterleri, öğrencilere takdir ettikleri notlara maalesef etki etmektedir. Bazı öğretmenler kılı kırk yararak not vermekte, öğrencinin yazılı kâğıdındaki bir harfi bile eksik bırakması halinde oradan puan kırmaktadır. Bazı öğretmenler ise ölçme değerlendirmede daha rahat davranmakta öğrencinin genel yeterlik durumuna bakarak cevap kâğıdındaki ufak tefek hataları yok saymakta ve tam puan verebilmektedir. En basit haliyle bazı öğretmenlerin notu boldur, bazılarının ki kıttır. Notu kıt öğretmenlerin dersine girdiği öğrenciler diğer öğrencilerden daha az puan alacağı için liseye yerleştirmede ortaya bir haksızlık çıkacaktır.

Öğretmenlerin ölçme değerlendirme konusundaki yeterlikleri yine bu konuda önemli etkenlerden bir tanesidir. Bu konuda yeterli bilgi ve donanıma sahip olmayan bazı öğretmenlerin ölçme değerlendirme yaparken geçerlik, güvenirlik gibi ilkelere uymayan sınavlar yaptığı ve uygun olmayan sorular hazırladığı görülmektedir. Notu bir disiplin aracı olarak veya cezalandırma yöntemi olarak kullanan öğretmenler de vardır. Bu durum yine öğrencilerin alacağı notları etkilemekte ve öğrenciler arasında adaletsizlik ortaya çıkarmaktadır.

Öğrencilere not verme konusunda okul kültürü önemli bir etkendir. Bazı okullarda öğrencilere daha fazla not verilirken bazı okullarda düşük notlar verilmesi okul kültürünün bir parçası haline gelmiştir. Bu okullarda göreve yeni başlayan öğretmenler kısa süre içinde okul kültürüne uyum sağlayarak diğer öğretmenler gibi davranmaya başlarlar. Yani okula geldiğinde notları çok yüksek veriyorsa okuldaki diğer öğretmenlerin notları düşük ise kendisi de notlarını düşürmeye başlar. Ya da bunun tam tersi yaşanabilir. Bu arada özel okullarda öğrenci notlarının yüksek verildiği de bilinen bir olgudur ki liseye yerleştirmede ortaokulu özel okulda okuyan öğrencilere haksız bir avantaj sağlayacaktır.