Mustafa Kemal Atatürk Samsun’a niçin çıkmıştır

Mustafa Kemal Atatürk 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkmıştır. Samsun’a çıkmasının nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz;

1. Milli mücadeleyi başlatmak ve milli egemenliğe dayalı bir devlet kurmak istemesi.
2. Samsun ve yöresindeki Türk direnişini daha örgütlü duruma getirmek istemesi.
3. İstanbul’da kalarak vatanın kurtuluşuna katılmasının olanaksız olması.
4. İstanbul Hükümetinin vatanın kurtuluşu için hiçbir eyleme girişmemesi.

1919 senesinin başlangıcına yakın bir tarihte İngilizlerin Türklerin Pontus cemiyetindekilere karşı başlattıkları direnişten rahatsızlık duyması sonucu Sadrazam Damat Ferit Paşa bu konuyu halletmek için çözümler üretmeye başlamıştır. Bu sıralarda 30 nisan tarihinde 9. Ordu Müfettişliği görevine getirilen Mustafa Kemal Atatürk Samsun’a gönderilmiştir. Bunun sebebi görevlendirdiği bölgenin huzura kavuşmasını sağlamak, silahları ve cephaneleri halkın elinden almak ve onlara silah dağıtılmasına engel olmak, bu dağıtımları yapan cemiyetleri kapatmaktır. Görevi sonucu Atatürk 16 mayıs 1919’da Samsun’a doğru yola çıkmıştır ve 19 Mayıs 1919’da şehre ulaşmıştır.

Atatürk, her ne kadar sadece görev amacıyla gidiyor gibi görünse de onun asıl amacı Anadolu’ya geçip halkı işgaller karşısında bilinçlendirmek ve örgütlemekti. Bu niyetini Samsun’a geçene kadar hiçbir şekilde belli etmemiştir. Samsun’a ayak bastıktan sonra, Milli Mücadele ateşini yakmıştır. Mitingler, kongreler düzenlemiştir. Mustafa Kemal Atatürk’ün bu tutumu karşısında İngilizlerin baskısı ile İstanbul’a geri çağrılmıştır. Ancak Atatürk, 9. Ordu Müfettişliğinden istifa ettiğini dolayısıyla dönmeyeceğini belirtip, halkla birlikte milli mücadeleye devam etmiştir.