Laboratuvarda uyulması gereken temel kurallar

Laboratuvar Güvenlik Kuralları

1. Öğretmeninizin yönergelerini ve deney yönergelerini dikkatlice uygulayınız. Size söylenmeden araç gereç, malzeme ve maddelere dokunmayınız. Deneye başlamayınız. Deney yapmayınız.
2. Deneylerde uyarı işareti olmasa bile her zaman koruyucu gözlük kullanınız. Deneyin özelliğine göre, farklı göz koruyucular da kullanabilirsiniz.
3. Laboratuvarda ilaç da dâhil olmak üzere bir şey yiyip içmeyiniz. Sakız çiğnemeyiniz. Makyaj yapmayınız. Deodorant kullanmayınız.
4. Kimyasal madde dökülme ve sıçramalarına karşı, kullanılan maddelere göre koruyucu elbise (laboratuvar önlüğü vb.) ve eldiven giyiniz.

5. Hiçbir kimyasal maddenin tadına bakmayınız. Deney yönergesinde kimyasal maddenin koklanması isteniyorsa koklama işlemini doğrudan maddeyi burnunuza çekerek yapmayınız. Bunun yerine elinizi maddenin üzerinde hafifçe sallayarak maddenin buharının burnunuza gelmesini sağlayınız. Zararlı gaz oluşturabilecek ya da buharı zararlı maddeler için gaz maskesi kullanınız. Deneyi çeker ocakta yapınız.
6. Saçlarınız uzun ise kimyasal maddelere değme, araç gereçlere dolaşma ve alevlenme ihtimali olduğu için saçınızı bağlayıp toplayınız. Zararlı olabilecek takılarınızı çıkarınız.
7. Laboratuvarda kullanılan giysi ve koruyucu malzemelerle (önlük, eldiven, gözlük vb.) laboratuvar dışına çıkmayınız.
8. Terlik, sandalet gibi açık ayakkabı giymeyiniz.

9. Çalışma alanınızı her zaman düzenli ve temiz tutunuz. Çalışma alanına kâğıt, not defteri, kalem dışında bir şey koymayınız.
10. Laboratuvarda şakalaşmayınız ve oyun oynamayınız.
11. Laboratuvarda yalnız çalışmayınız.
12. Küçük bile olsa tüm kaza, yaralanma, yangın ve tehlike durumlarını öğretmeninize bildiriniz.

13. Deney tüpünde bir maddeyi ısıtırken tüpün ağzını kimseye doğrultmayız.
14. Alev alabilen (örneğin alkol vb.) maddeleri doğrudan bunsen beki ya da açık alevde ısıtmayınız.
15. Laboratuvarda kullanılan tüm kimyasal maddelerin malzeme güvenlik bilgi formu [MSDS (Material Safety Data Sheet)] bulunmaktadır. Deneyden önce bu formları inceleyiniz.
16. Vücudunuza ya da gözünüze herhangi bir kimyasal madde sıçrarsa derhâl bu bölgeyi bol su ile yıkayınız ve durumu öğretmeninize haber veriniz. MSDS formundaki ilk yardım talimatlarına uyunuz.

17. Deney için hazırladığınız tüm kimyasal maddeler için ne olduğunu belirten etiket kullanınız.
18. İlk yardım dolabının ve yangın tüpünün yerini öğreniniz. Ancak bunları öğretmeninizden izinsiz kullanmayınız.
19. Acil Çağrı Merkezi telefon numarasını (112) öğreniniz.
20. Su, elektrik, gaz vanalarını çalışma yapmadığınızda kapalı tutunuz. Laboratuvardan çıkarken bunları kontrol ediniz.

21. Hiçbir sıvıyı kapalı bir kapta ısıtmayınız (Genleşen gaz, kabı patlatır.).
22. Sıcak ve soğuk cam, görünüşünden belli olmayacağından cam eşyanın yakınına elinizi tutarak sıcaklığı hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Cam sıcak ise bunu fırın eldiveni ile tutunuz ya da soğumasını bekleyiniz.
23. Deney sonrası kimyasal madde artıklarını öğretmeninizin talimatına uygun biçimde bertaraf ediniz. Artan kimyasal maddeleri aldığınız kaba yeniden koymayınız.
24. Asit ile suyu karıştırmanız gerekirse kaba öncelikle su koyunuz. Bunun üzerine asit ilave ediniz. Asit üzerine kesinlikle su dökmeyiniz ya da eklemeyiniz. Asit, üzerinize sıçrayabilir.

25. Lastik tıpaları cam boru ya da termometreye geçirmeniz gerekirse bunu siz yapmayınız. Öğretmeninizden yardım isteyiniz.
26. Kırık, çatlak cam malzemeyi kullanmayınız. Bu tür malzemeleri ya da deney sırasında kırılanları öğretmeninize bildiriniz. Öğretmeniniz bunları uygun şekilde geri dönüşüme gönderecektir.
27. Kesme işlemlerinde, keskin cisimleri (bıçak, makas, maket bıçağı, vb.) kendinize doğru olacak şekilde kullanmayınız.