İslam düşüncesindeki yorum farklılıklarının sebepleri

Yorumların farklı oluşu, bütün dinlerde var olan bir şeydir ve normal karşılanmalıdır. İslam düşüncesinde de farklı yorumların olması gayet doğaldır. Çünkü insanların kendi bilgileri, çağının yaygın düşünce akımları, kültürleri, onların dinî anlayışlarını şekillendirir. Hepimiz aynı çağda yaşamadığımızdan, aynı şekilde her birimizin bilgisi, kültürü, eğilimleri değişik olduğundan dinî anlayışlarımız da az çok birbirinden farklı olabilir.

Bu yüzden tarih içinde İslam ile ilgili birçok farklı görüş, mezhep ve akım dediğimiz farklı anlayış biçimi doğmuştur. Aşırılığa gidenleri hariç tutmak şartıyla bu anlayışların tümü de İslam çatısı altındadır ve onlardan hiçbiri başlı başına İslam’ın kendisiyle özdeş değildir. Çünkü dinin herhangi bir anlayış tarzı, o dinin bizzat kendisi olamaz.

İslam düşüncesindeki yorum farklılıklarının sebepleri :

• İnsanlardan ve insani özelliklerden kaynaklanan sebepler
• Dini kaynaklarından sebepler
• Sosyal sebepler
• Siyasi sebepler
• Coğrafi sebepler
• Kültürel sebepler

Ayrıca değişik Müslüman milletlerinde yorum farklılıklarından kaynaklanan ayrılıklar da bulunmaktadır. Mesela, Kuzey Afrika’da yaşayan bazı Müslümanlar namazda ellerini bağlamaz, İran’da yaşayanların çoğunluğu secde ederken alınlarını koydukları yere, önceden hazırladıkları topraktan yapılmış dairemsi, yassı bir cisim koyarlar. Bu uygulamalarını açıklarken, alnın konduğu toprağın temiz olması gerektiği, bu yüzden temizliğinden emin oldukları o cismi koyduklarını söylerler. 

Bazı Müslümanlar vücuttan çıkan kanın abdesti bozduğunu söylerken bazı Müslümanlar bunun aksini söyler. Bu farklılıkların her birinin kendilerine göre gerekçeleri ve dayandığı dinî temeller bulunmaktadır.

İnançlarla ilgili meselelerinde de Müslümanlar arasında birtakım farklılıklar bulunmaktadır. Mesela daha çok İran ve Irak’ın bir kısmında yaşayan Şiî mezhebine tabi olanlar Peygamberimizden sonra bu makamın varisleri olarak on iki imam bulunduğunu, bu imamların masum yani günah işlemeyen insanlar olduğunu, tüm Müslümanların bu imamlara uymaları gerektiğini savunurlar.