İnsanların atmosfer, litosfer, hidrosfer ve biyosfer üzerindeki etkisi

İnsanların doğal çevrede meydana getirdiği değişimler; doğal ortamı oluşturan atmosfer, hidrosfer, biyosfer ve litosferi etkilemektedir. Bu etkiler; bazen beklenmedik sonuçlara, olaylara yol açabilmekte ve çeşitli risklere dönüşebilmektedir.

İnsanların Atmosfere Etkileri

Atmosferin sıcaklığının, nemliliğin, hareketlerinin ve atmosferi oluşturan gazların oransal dağılımının binlerce yıldır süregelen bir dengesi vardır. Atmosferdeki doğal dengenin bozulması, hem doğal çevre hem de insan yaşamı üzerinde önemli etkilere neden olabilmektedir.

Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) araştırmalarına göre hava kirliliğinin en yüksek olduğu şehirlerin çoğu Çin ve Hindistan’dadır. Çevre Mühendisleri Odasının (ÇMO) 2017 Türkiye’nin Yıllık Hava Kirliliği Raporu’na göre İstanbul, Ankara ve Adana hava kirliliği en yüksek şehirlerdir.

İnsanların Hidrosfere Etkileri

İnsanlar; okyanuslar, denizler, göller, akarsular ve yer altı sularının oluşturduğu hidrosferi etkilemektedir. Bu etkilerin başında sanayi tesislerinin atık suları ile yerleşim birimlerinin kirli sularının akarsu, göl ve denizlere boşaltılmasıyla ortaya çıkan su kirliliğidir. Kirli akarsularla tarım alanlarının sulanması, toprağın ve yer altı sularının da kirlenmesine yol açmaktadır.

İnsanların Biyosfere Etkileri

İnsanların farklı amaçlarla doğal ortamda gerçekleştirdiği değişimler, canlı türlerini ve topluluklarını da etkilemektedir. Bu etkiler, insanların ateş yakmaya başlaması ve alet kullanmayı öğrenmesiyle başlamıştır

İnsanların Litosfere Etkileri

İnsanların doğal ortamda yaptığı bir kısım değişimler, litosferin bazı unsurlarını etkilemektedir. Bunların başında topraklar ve yer şekilleri gelir. Tarımsal faaliyetlerin etkileri ve bitki örtüsünün tahrip edilmesi nedeniyle eğimli arazilerdeki toprakların erozyona uğraması bu etkilerdendir. Tarımsal faaliyetler amacıyla eğimli yamaçlardaki teraslama çalışmaları, tarımsal ilaçların toprağı kirletmesi de insan faaliyetlerinin litosfere etkilerindendir.