İdare Lambası Metni Cevapları (6. Sınıf)

İdare Lambası Metni Cevapları – 6. Sınıf Türkçe MEB Yayınları (2)

İdare Lambası Metni Sayfa 76 Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Büyükleriniz hangi eşyalara manevi değer yüklemiştir? Niçin?
Babamdan dedemin bozuk saatine manevi değer yüklemiştir. Saat eski, camı kırık, çalışmayan bir saattir fakat babam onu çok iyi saklar ve değer verir. Babasından kalan tek hatıra olduğu için manevi değer yüklemiştir.

2. Sizin için manevi değeri olan bir eşya var mı? Bu eşyanın neden değerli olduğunu arkadaşlarınıza anlatınız.
İlkokul 3. sınıftayken sıra arkadaşımın bana hediye ettiği kalemi saklıyorum. Sıra arkadaşım 3. sınıf bitince başka bir şehre taşınmıştı. Bir daha görüşemedik. O zamanlar çok iyi dostum olduğu ve ondan kalan tek hatıra olduğu için kalemin benim için manevi bir değeri vardır.

İdare Lambası Metni Sayfa 78 Cevapları

1. ETKİNLİK

a) Altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamlarını metinden hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi verilen boşluğa yazınız.

• İyice kısılmış fitili, gaz haznesine kaçtı kaçacak.
• Gecelerin en sabırlı gözcüsü ve kâtibiydiler.
• Bir de onun tavanda, duvarlarda dans eden, hora tepen cinleri.
• Yağ kandillerinin işlevini üstlendiği için, “kandil” de denmiş.

hazne: Bir şeyin toplandığı, biriktirildiği yer, depo
kâtip: Özel kuruluş veya kamu kurum veya kuruluşlarında haberleşmeyi sağlayan, yazışma yapabilen görevli, yazman
hora tepmek: Ayaklarını vurarak gürültü etmek
kandil: İçinde sıvı bir yağ ve fitil bulunan kaptan oluşmuş aydınlatma aracı

b) Tahminlerinizin doğruluğunu sözlükten kontrol ediniz, kelimeleri ve kelime gruplarını birer cümlede kullanınız.

• Makinenin yağ haznesine biraz yağ koyup makineyi çalıştırdı.
• Mahkeme koridorlarında kâtibi ararken seni görmemişim.
• Üst kattaki çocukların akşama kadar hora tepmesinden ders falan çalışamadım.
• Odaya girince kandili yakmak istedi fakat kibriti bulamadı.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metinden hareketle yanıtlayınız.

1. Yazar, niçin kendini bir uyku bölücü olarak anlatmaktadır?
Cevap: Uykusu olmadığı halde zorla uyutturulup geceleri uyuyamayınca anne babasını uyandırdığı için kendini uyku bölücü olarak anlatmaktadır.

2. Yazar, geceleri uyandığında neden korkmaktadır?
Cevap: Her yer ıssız olduğu için korkmaktadır.

3. Yazar, gecelerini aydınlatan idare lambasını nasıl tanımlıyor?
Cevap: Soluk, titrek ışıklı, kısık fitilli, sanki can çekişen, cılız bir ışık veren idare lambası olarak tanımlıyor.

4. Siz de geceleri yazarın yaşadığı duyguları yaşar mısınız? Kendinizi güvende hissetmek için ne yaparsınız?
Cevap: (örnek) Bazen bir ses duyduğumda korkarım. Kendimi güvende hissetmek için ışığı yakarım.

5. Yazar, idare lambalarına niçin ilgi duymaktadır?
Cevap: Yazar çocukluğunda idare lambaları sayesinde geceleri kendini güvende hissetmiştir. Kendisine güven verdikleri için idare lambalarına minnet duymaktadır. Bu da onlara karşı ilgi duymasına sebep olmaktadır.

6. Size, gelecekte bugünlerinizi hatırlatacak hangi eşyaları saklamak istersiniz? Neden?
Cevap: (örnek) Ben cep telefonumu saklamak isterdim. Çünkü gelecekte bu telefonlara ihtiyaç duymayacağız. İletişimimizi vücudumuza yerleştirilen çipler sayesinde yapacağız.

İdare Lambası Metni Sayfa 79 Cevapları

3. ETKİNLİK

Metinde yapılan benzetme ve karşılaştırmaları bularak yazınız.

Benzetmeler:

• Yaşlılar ve hastalar gibi geceleriniz uzun mu uzundur.
• Sanki can çekişiyor, o kadar cılız bir ışık.
• Nerede, hangi biçimini görsem, eski bir dostuma rastlamışım gibi, evime buyur ediyordum.

Karşılaştırmalar:

• Bu lambalar şimdiki çocukların başucu lambalarına, el fenerlerine benzemezlerdi elbet.
• Şimdi bizim dolmuş arabası yerine, sadece “dolmuş” deyip geçmemiz gibi, gecelerin bu en tutumlu, en kullanışlı gözcüsüne “İdare” demişler.

4. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki kelimelerin anlamlı en küçük parçalarını bulunuz. Ek almışsa aldığı eklerin türünü örnekteki gibi belirtiniz.

b) Aşağıdaki sözcükleri yapısı bakımından inceleyiniz. Sözcüklerin basit ya da türemiş olduğunu nedenleri ile örnekteki gibi belirtiniz.

çocuklukta Türemiş bir sözcüktür çünkü -luk yapım ekini almıştır.
duvarlarda Türemiş bir sözcük değildir çünkü yapım eki almamıştır.
tutumlu Türemiş bir sözcüktür çünkü -um ve -lu yapım ekini almıştır.
dolmuş Türemiş bir sözcüktür çünkü -muş yapım ekini almıştır.
antikacıların Türemiş bir sözcüktür çünkü -cı yapım ekini almıştır.
depocuklar Türemiş bir sözcüktür çünkü -cuk yapım ekini almıştır.
geceleriniz Türemiş bir sözcük değildir çünkü yapım eki almamıştır.

İdare Lambası Metni Sayfa 80 Cevapları

5. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki fıkrayı okuyunuz. Soruları yanıtlayınız.

ÇOCUKLUĞUNU ÖZLEYEN KAVUK

Bir gün hava çok sıcakmış. Hoca boncuk boncuk terliyormuş. Derken sokakta oynayan çocukları görmüş. Biraz serinlemek ve çocukları seyretmek için bir ağacın altına oturmuş. Cebinden mendilini çıkararak terini silmiş. Kahkahalar atarak eğlenen çocukları izlemeye dalmış.
Hoca, çocukları izlerken mahallenin en yaramaz çocuğu Ali, ağacın arkasından gizlice yaklaşmış ve Hoca’nın başındaki kavuğu kapmış. Hoca ne olduğunu anlayamadan Ali, kavuğu arkadaşlarına götürmüş.
Çocuklar kavuğu birbirlerine atarak oynamaya başlamışlar. Hoca, kavuğunu geri almak için onlara doğru koşmuş. Çocuklar Hoca’nın geldiğini görünce dört bir yana dağılmışlar. Hoca, kavuğu elinde tutan çocuğa yaklaşınca çocuk kavuğu diğer arkadaşına atıyormuş. Kavuk böylece sürekli el değiştiriyormuş.
Hoca’nın oradan oraya koşturduğunu gören mahalleli, Hoca’ya yardım etmek istemiş ama hiçbiri çocukları yakalayamamış. Bu kovalamaca uzun süre devam etmiş. Hoca nefes nefese kalmış, dizlerinin üstüne çökmüş. Bir süre dinlendikten sonra kavuksuz olarak eve dönmüş.
Hanımı onu böyle görünce çok şaşırmış:
— Bey, sen kavuğunu hiç başından çıkarmazdın. Hayrola, bir şey mi oldu? Kavuğun nerede, diye sormuş.
Nasrettin Hoca gülümseyerek hanımına cevap vermiş:
— Sorma hanım, benim kavuk çocukluğunu özlemiş, şimdi komşu çocukları ile sokakta oyun oynuyor.

Hazırlayan: Gamze ALICI

1. Nasrettin Hoca kavuğunu alan çocuklara nasıl davranmıştır?
Cevap: İyi davranmış, onlara kızmamıştır.

2. Nasrettin Hoca’nın eşine verdiği yanıt onun hangi kişilik özelliğini yansıtır?
Cevap: Şakacı ve hazır cevap özelliğini yansıtır.

3. Metinde karşılaştırma anlamı içeren cümlenin altını çiziniz.
Cevap: Hoca, çocukları izlerken mahallenin en yaramaz çocuğu Ali, ağacın arkasından gizlice yaklaşmış ve Hoca’nın başındaki kavuğu kapmış.

4. Siz Nasrettin Hoca’nın yerinde olsaydınız çocuklara nasıl davranırdınız?
Cevap: (örnek) Ben olsam kızardım. Yaşlı bir insana bu şekilde davranmaları hoş değil.

5. Yukarıdaki metin ile “İdare Lambası” adlı metni olay örgüsü açısından karşılaştırınız.
Cevap: Fıkrada olaylar birbiri ardınca hikaye olarak anlatılmıştır. “İdare Lambası” adlı metinde bir olay örgüsü yoktur. Yazar anılarından ve ilgi alanlarından yola çıkarak duygularını okuyucuya aktarmıştır.

İdare Lambası Metni Sayfa 81 Cevapları

6. ETKİNLİK

Günümüzde idare lambası yerine hangi aydınlatma araçları kullanılmaktadır? Bunlardan bildiklerinizi betimleyerek arkadaşlarınıza anlatınız.

Günümüzde idare lambası yerine gece lambası ismi verilen renkli ampuller kullanılmaktadır. Bu ampuller normal ampullere göre daha küçük olurlar. Elektrik harcamaları da diğer ampullere göre daha azdır. Cam yüzeyleri renklidir. Loş bir ışık verirler. Genelde prize takılarak kullanılır. Daha yeni gece lambaları led teknolojisi kullanırlar.

7. ETKİNLİK

Yazar, çocukluk yıllarında toplumun daha tutumlu şimdi ise daha tüketici olduğunu belirtmiştir. Tüketim sorununa çözüm önerilerinizi kendi hayatınızdan örnekler vererek aşağıya yazınız.

Tüketim sorununun çözümü, tüketicilerin bilinçlendirilmesinden geçer. Tüketiciler bir ürün alırken “Buna gerçekten ihtiyacım var mı?” diye sormalıdır. İhtiyaçlarını bilmeli, buna göre alış veriş yapmalıdır. Dünyadaki kaynakların sınırlı olduğunu ve birgün mutlaka biteceğini bilmelidir. İnsanlara bu bilinci kazandırmak için okullarda gerekli eğitim verilmeli, kamu spotlarıyla tüketim sorununa yönelik halk bilgilendirilmelidir.

8. ETKİNLİK

Manevi değeri olan bir eşyanızın sizde uyandırdığı duyguları yazınız.

Eşyanıza göre bu etkinliği siz yapabilirsiniz.