Haber nasıl yazılır

Haber yazma teknikleri

Haber yazma teknikleri beş gruba ayrılmaktadır:

• Ters piramit tekniği
• Düz (normal) piramit tekniği
• Dörtgen ya da kare tekniği
• Ters piramit tekniği ile kare tekniğinin birleştirilmesi
• Serbest yazım şekli

Ters piramit tekniği ile haber yazma

Haber yazma kuralları içinde en eskisi ve en çok kullanılanı ters piramittir. Bu teknikte habere yönelik bilgilerin, hedef kitlenin ilgisine göre en önemliden daha az önemliye doğru sıralanması öngörülür. En can alıcı, en önemli bilgi en başta verilir ve ardından konunun ayrıntılarına değinilir. Söz konusu “önemlilik sıralaması” nedeniyle bu tekniğe, ters dönmüş bir piramit şeklini andırdığından “ters piramit’ adı verilmiştir. Ters piramit tekniğinde haberin bütün ağırlığı ya da haber değeri taşıyan en önemli bilgi; özet bir şekilde en başta, giriş bölümünde verilir. Bu nedenle ters piramit tekniği ile yazılmış haberlerin büyük çoğunluğunda özetleyici giriş tekniği kullanılır. Ardından da olayın ayrıntılarına değinilir. Konuyla ilgili yapılan açıklamalar, ileri sürülen deliller, ortaya çıkan durumlar, olayın geçmişine ilişkin bilgiler sıralanır. Bunlar da yine muhabirin karar vereceği önemlilik sıralaması içerisinde sunulur. Sonuçta ise bir haber sonlandırma ifadesi yer alır.

Genel olarak bu teknikle yazılmış haberler, iki ayrı bölümden oluşur.
1. Giriş paragrafı: Girişte olayın ne olduğu ve sonucu özet olarak verilir. Genellikle haber değeri açısından yapılacak önemlilik sırasına göre; “ne”, “nerede”, “ne zaman” ve “kim” sorularının yanıtları giriş bölümünde yer alır.
2. Haberin gövdesi: Ayrıntılara yer verilen gövde bölümünde genellikle olayın “neden” ve “nasıl” olduğu kronolojik bir sıra içerisinde açıklanır.

Düz (Normal) Piramit Tekniği

Düz piramit tekniği, ters piramit tekniğinin aksine ayrıntıdan başlanarak haberin en önemli unsurlarının sonda verilmesi yöntemidir. Bu teknik, olay çok önemli değilse, güncelliğini yitirmiyorsa, okurun zamanı yeterliyse, haberin yayınlanacağı alan ve süreye ilişkin sınırlama yoksa kullanılır.

Serbest Yazım Tekniği

Belirli bir tekniği olmayan bu yazım biçimi, yukarıda bahsedilen haber tekniklerindeki sınırlamalara bağlı kalmadan ve bunların standartlarına uymadan, ancak anlaşılır olmak kaydıyla, haberin, muhabirin “içinden geldiği gibi” yazmasıdır. Son yıllarda yaygınlaşan bu tür haberler, daha fazla izlenme savaşı veren televizyonların haber programlarında yoğun olarak kullanılmaktadır. Bu haberlerde izleyiciler, olayı görmüş ve yaşamış gibi haberin içine çekilmesi yönünde bir haber kurgulaması yapılmaktadır.