Deterjanlardan kaynaklanan çevre sorunları

Deterjan gibi kimyasal maddeler ile su kirliliği, küresel bağlamda büyük bir endişe kaynağıdır. Birçok deterjan yaklaşık yüzde 35 ila yüzde 75 oranında fosfat tuzu içerir. Fosfat atıklar, çeşitli su kirliliği sorunlarına neden olur.

Örneğin fosfat, organik maddelerin biyolojik bozunumunu engelleme eğilimindedir. Biyolojik olarak parçalanmayan maddeler kamu veya özel atıksu arıtımı ile giderilemez. Buna ek olarak, bazı fosfat esaslı deterjanlar ötrofikasyona neden olabilir. Fosfatın aşırı çoğalması, suda alglerin ve diğer bitkilerin bozulmasına neden olur. Böylelikle, ötrofikasyon ile mevcut oksijen sudan eksilir ve diğer organizmaların ölümüne neden olur.

Çağımızın hastalıklarından olan ve neredeyse 3 kişiden birinde görülen kanser hastalıkları bu gibi kimyasallar nedeniyle yaşanmaktadır. Örnek vermek gerekirse;

• Çamaşır makinesinde yıkanan çamaşırların tamamen bu kimyasal maddelerden arınabilmesi için yaklaşık 8 ton su ile durulamanız gerekli,
• Bulaşık makinelerinde yıkadığınız bulaşıkları üzerine bulaşan kimsayallardan tamamen arındırabilmek için 6 ton su ile durulamanız gerekli,
• Bir adet çay kaşığı üzerine bulaşan kimyasalları arındırabilmek için 18 litre su ile yıkamalısınız.

Yukarıdaki örneklerde de görüldüğü gibi günlük hayatta kullanılan bu kimyasallar bütün malzemelerimize işlemekte ve sağlığımıza ciddi oranda zarar vermektedir. Sağlığımızın haricinde bu kimyasallar sokağa döküldüğünde toprak ve kayalar yardımıyla yer altında bulunan ve evlerimize ulaşan içme sularına karışmaktadır. Bizim haricimizde bu su kaynaklarından su ihtiyaçlarını gideren diğer canlılarında yaşamını tehlikeye atmaktadır.

Bu deterjan ve diğer kimyasalların genellikle paketleri plastik maddelerden yapılmaktadır. Kendi verdikleri zararların haricinde taşıma amacıyla kullanılan bu plastikler doğaya atıldığında yaklaşık 1000 yıl içerisinde çözünmektedir. Bu süre zarfında içerisinde yer alan kimyasallar doğada su ve diğer yaşam kaynaklarına karışarak doğrudan bizi, hayvanları ve bitkileri etkilemektedir. Bitkiler kökleri yardımıyla aldıkları suyu diğer kısımlarına taşıyarak büyüme ve meyve oluşumunu sağlamaktadır. Bizim çevreye verdiğimiz bu zararlardan dolayı bitkilerden elde edilen meyve ve sebzeler de zarar görmektedir.