Dalton atom modeli nedir, özellikleri ve eksiklikleri nelerdir

Ödev cevabı kısaca,
John Dalton'un atom modeli, atomların temel yapı taşları olduğunu, atomların bölünemez olduğunu, sabit oranlar yasasına uyduğunu ve kütle korunumunu savunduğu temel bir atom teorisidir. Ancak bu model, atomların iç yapısını ve alt atomaltı parçacıkları açıklayamaz ve bazı eksikliklere sahiptir. Özellikle, elektronların ve atomaltı parçacıkların keşfi, atom teorilerini geliştirmeyi gerektirmiştir.

1800’lü yılların başına kadar bilim insanları tarafından atomla ilgili farklı fikirler ileri sürüldü. Bu yıllarda atomlar hakkında ilk ikna edici öneri, John Dalton tarafından ortaya konuldu. Dalton, 1807 yılında bileşik adı verilen maddeleri oluşturmak için kullanılan elementlerin oranları hakkında birçok ölçme yaptı ve bu oranların belirli bir düzen içerisinde oluştuğunu keşfetti. Örneğin her su örneğinde, her 1 g hidrojen için 8 g oksijen olduğunu buldu. Dalton, Kütlenin Korunumu Kanunu ve Sabit Oranlar Kanunu’ndan yararlanarak atomun yapısı ve varlığı hakkında ilk modern görüşleri açıkladı. Dalton atom modeline göre;

1. Her bir element, atom adı verilen çok küçük ve bölünemeyen taneciklerden oluşur.
2. Bir elementin bütün atomları her bakımdan aynıdır. Fakat farklı elementlerin atomları birbirinden farklıdır.
3. Bir bileşik, iki ya da daha çok sayıda elementin sabit, sayısal bir oranda birleşmesiyle oluşur.
4. Atomlar kimyasal değişimlerle oluşturulamaz, yok edilemez ya da başka elementlerin atomlarına dönüştürülemez. Ancak yeni maddeler oluşturmak üzere düzenlerini değiştirirler.

Dalton, atomların çok küçük ve bölünemeyen taneciklerden oluştuğunu düşünüyordu. Bu görüş, bugün kabul görmese de maddenin doğasına ve etkileşimlerine ilişkin önemli ve derinlemesine bir bakış açısı sunuyordu. Günümüzde, Dalton atom modelinin 1 ve 2. maddeleri geçersizdir. Çünkü radyoaktif tepkimeler sonucunda atom bölünebilmektedir. Ayrıca izotop atomların varlığı düşünüldüğünde, bir elementin bütün atomları birbirinin aynı değildir. Dalton atom modelinin 3 ve 4. maddeleri geçerlidir. Çünkü 3. madde Sabit Oranlar Kanunu’nu, 4. madde ise Kütlenin Korunumu Kanunu’nu çok iyi açıklayabilmektedir.

Dalton atom modelinin özellikleri nelerdir

• Atom, elementlerin yapı taşıdır ve boyut olarak çok küçüktür.
• Bir elementin tüm atomları aynı özelliklere sahiptir fakat farklı elementlerin atomları birbirlerinden farklıdır.
• Bileşikler birden fazla atomdan oluşur. Bu oluşum rastgele değildir, bileşiklerin atomları arasında bir tam sayı veya kesir oranı bulunur.
• Atomun parçalanması mümkün değildir.
• Atom küre şeklindedir ve en küçük parçadır. Atomun altında başka bir parça yoktur.
• Kimyasal tepkimeler ile atomları düzenlemek, birleştirmek ve ayırmak mümkündür. Kimyasal tepkimeler ile atom yok edilemez.
• Atomun içi doludur.

Dalton atom modelinin eksiklikleri ve hataları nelerdir

Bilim adamlarının yaptıkları çalışmalarda bazı eksiklikler ve hatalar bulunabilir. Çalışma yaptıkları dönemin teknolojisi, bilime verdiği değeri, maddi durumları, sosyal ve siyasal olayları da değerlendirerek hatalar ve eksiklikler normal karşılanabilir. Dalton atom modeli de hata ve eksiklik yaşanan atom modelidir.

• Bir elementin tüm atomları birbirinin aynısı değildir. Henüz nötron, elektron ve proton keşfedilmediği için Dalton'un bu maddesi hatalı kabul edilmiştir.
• Atomların içi boşluklu yapıdadır, dolu değildir.
• Atom, en küçük parça olarak kabul edilmez. Elektron, proton, nötron gibi birçok madde atomdan küçüktür ve atomun oluşmasını sağlamaktadır.
• Bir bileşiğin tüm molekülleri aynı olmak zorunda değildir.
• Atomlar, maddi olarak masraflı ve deneysel olarak zorlayıcı çekirdek tepkimelerinin sonucunda parçalanabilir.