Çaka Beyliği

İlk Türk denizcisi olarak kabul edilen Çaka Bey, Oğuzların Çavuldur koluna bağlı Türkmenlerdendir. Hayatı serüvenlerle doludur. Özellikle Bizans’a karşı başarılı mücadeleler sergiledi. Bu mücadelelerinin birinde Bizans’a esir düştü. Ancak Çaka Bey, bir fırsatını bularak Bizans’ın elinden kaçmayı başardı ve İzmir’e gelerek burada kendi adıyla beyliğini kurdu (1081). Bölgede kısa sürede büyük bir donanma oluşturarak Midilli, Sakız ve Rodos adalarını fethetti. Bir süre sonra İstanbul’u kuşatmak için Peçenek Türkleri ve Türkiye Selçuklu Devleti ile ittifak oluşturdu. Ancak Bizans, Türkiye Selçuklu hükümdarı ve aynı zamanda Çaka Bey’in damadı olan I. Kılıç Arslan’ı Çaka Bey’e karşı kışkırttı. Bizans’ın oyununa gelen I. Kılıç Arslan, Çaka Bey’i öldürttü. Bu karışıklıktan yararlanan Bizans, İzmir’i yeniden ele geçirerek Çaka Beyliği’ne son verdi (1093). Çaka Bey ilk Türk denizcisi olmasının yanında, daha sonra Anadolu’da kurulacak olan Türk beylik ve devletlerine denizcilik konusunda öncülük etmiştir.

Çaka Beyliği 1081 yılında Çaka Bey tarafından kurulmuştur. 1092 yılında Çaka Bey'in öldürülmesinde sonra dağılan beylik 1096- 1099 yıllarındaki 1. Haçlı Seferi sırasında yıkılıp toprakları Bizans İmparatorluğuna geçmiştir.

Çaka Beyliğinden günümüze kalan açtıkları yollar ve yaptıkları ilklerdir.

• Türk tarihindeki ilk Tersane (1081)
• Türk tarihindeki ilk Donanma
• Türk tarihindeki ilk Türk Deniz Zaferi Koyun Adaları Savaşı 19 Mayıs 1090
• Türk tarihindeki ilk Türk Amirali Ege Bölgesinde ve Ege Denizinde hakimiyet kurması Çaka Bey'e ilk Türk Amirali olma unvanını kazandırmıştır.
• Beyliğin yaşadığı süre yaklaşık 16 - 17 yıl olduğu için ve genellikle deniz ile uğraşıldığı için tarihi yapı olarak herhangi bir yapıdan söz edilemez.